Ακόμη δεν έχουμε αντιληφθεί πως ό,τι πετάμε μας επιστρέφεται. Πως το σκουπίδι δεν εξαφανίζεται όταν καταλήγει στοn δρόμο –εύκολο σε μια βρώμικη πόλη– ή στο καλάθι. Πως είμαστε γρανάζι στη διαχείρισή του. Συχνά, προβληματικό γρανάζι. Π.χ., ρίχνουμε στους μπλε κάδους ό,τι δεν ανακυκλώνεται, μισοάδεια κυπελλάκια του καφέ μαζί με το καλαμάκι, λαδωμένα κουτιά πίτσας, βρώμικα περιτυλίγματα παγωτού, σακούλες από τσιπς…
Ως χώρα μετά βίας πάμε λίγο καλύτερα. Ναι μεν το οδυνηρό κεφάλαιο των ενεργών χωματερών και των σχετικών προστίμων πάει να κλείσει, ωστόσο παραμένουμε καθηλωμένοι σε χαμηλές ταχύτητες διαχείρισης των απορριμμάτων, με ανεπαρκή αριθμό μονάδων εν λειτουργία, μπλεγμένοι στον γραφειοκρατικό λαβύρινθο των ελισσόμενων διαδρομών και των υστερόβουλων φρένων. Οι υπό συζήτηση νέες Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τα απορρίμματα (καύση) απαιτούν καθαρά περιβαλλοντικά βήματα για πραγματικά οφέλη σε ένα χρυσοφόρο πεδίο με ισχυρούς παίκτες.
Κατ’ αρχάς είναι κολλημένη η βασική «μηχανή» στη διαχείριση, η ανακύκλωση. Βρίσκεται στάσιμη στο 22%, μακριά από τον ευρωπαϊκό στόχο του 55% (έως το 2025…) και την ευρω-χρηματοδότηση Μονάδων Ανάκτησης και Ανακύκλωσης, που θα ωθήσουν τη χώρα σε υψηλότερη πίστα. Και όχι μόνον. Σταθερά μη ανακυκλώσιμο είναι το 45% του περιεχομένου των μπλε κάδων. Υπάρχουν δήμοι που δεν ανακυκλώνουν. Εγκαταστάσεις ανακύκλωσης που λειτουργούν σαν χωματερές, όπου συχνά ξεσπούν πυρκαγιές. Ενώ τα «Σπιτάκια» ανταποδοτικής ανακύκλωσης συσκευασιών, σπαρμένα από το 2009 σε πλατείες, μοιράζονται την ίδια πίτα με τους μπλε κάδους και τα πολυκέντρα ανακύκλωσης (όχι συσκευασιών, αλλά ανακυκλώσιμων υλικών μη ευθύνης παραγωγού) τελούν υπό ευρω-εισαγγελική διερεύνηση εξαιτίας του τρόπου προμήθειας και λειτουργίας τους…
Χρειάζεται μια δυναμική επανεκκίνηση σε ατομικό, συλλογικό και κρατικό επίπεδο ενάντια στις πάγιες ελληνικές αναπηρίες και στην αυθαιρεσία. Με περισσότερη εκπαίδευση, έργα και εποπτεία. Δεν είναι μόνον ότι μέσα στους κάδους, ανάμεσα στα απομεινάρια της καθημερινότητας, τους σιωπηλούς μάρτυρες κοινών έξεων, τις φλούδες του αναλωμένου χρόνου κρύβεται η ένδειξη για το ανάστημα του λαού μας, ένα από τα μέτρα της στάθμης του πολιτισμού μας. Είναι και ότι μαζί με το 78% των σκουπιδιών, θάβουμε και την όποια διέξοδο προς το αναγκαίο ελληνικό θαύμα. Διότι έτσι βαδίζουμε, με πτώσεις και με άλματα.
