Ολοι ταλαιπωρούμαστε από τις λακκούβες στους δρόμους. Στις πόλεις μας πλέον, όποιος προλαβαίνει σκάβει και μετά μπαλώνει προχείρως τους δρόμους. Το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο. Γράφαμε πριν από 18 χρόνια ότι «οι δρόμοι μας είναι σαν κύματα σε φουρτουνιασμένο πέλαγος. Μπαλώματα επί μπαλωμάτων, λοφίσκοι ασφάλτου βουλώνουν τρύπες. Αν τις βουλώνουν. Διότι πολλές φορές λίγο χώμα (που θα παρασυρθεί από την πρώτη βροχή) είναι το μόνο απομεινάρι κάποιου έργου» («Ποιος σκάβει τους δρόμους;», «Καθημερινή», 2.8.2007).
Στην εποχή των κραταιών ΔΕΚΟ «τουλάχιστον ξέραμε πώς να εκτονωθούμε. Βρίζαμε τη ΔΕΗ, τον ΟΤΕ, την ΕΥΔΑΠ για τα χαντάκια και τις κακοτεχνίες στους δρόμους. Μπορεί να μη βελτιωνόταν η ζωή και να μη φτιάχνονταν τα αμορτισέρ των αυτοκινήτων μας, αλλά, αν μη τι άλλο, ικανοποιούσαμε το θυμικό μας. Σήμερα, οποιοσδήποτε εργολάβος, υπεργολάβος και παραεργολάβος προλαβαίνει, βάζει μια κορδέλα σε κάποιον δρόμο κι αρχίζει το σκάψιμο. Ανοίγει χαντάκια για τη ΔΕΗ; Για τον ΟΤΕ; Κάποια από τις εταιρείες τηλεφωνίας; Κανείς δεν ξέρει. Απλώς βλέπουμε κάποιους τύπους να σκάβουν τον δρόμο κι αν ρωτήσεις “τι έργα γίνονται εδώ;”, παίρνεις την απάντηση: “Εγκώ ντεν ξέρει. Ρώτα κύριο Κώστα παρακάτω”». Σημειώναμε, επίσης, ότι «στους δρόμους βλέπουμε καταστάσεις πρώιμου καπιταλισμού. Ιδιωτικά συμφέροντα ξεσχίζουν δημόσιες υποδομές χωρίς να δίνουν λογαριασμό σε κανένα, και πιθανώς χωρίς να πληρώνουν τίποτε. Αλήθεια: Οι εταιρείες ιδιωτικής τηλεφωνίας, αλλά και οι ημιδημόσιοι ΟΤΕ και ΔΕΗ, που έχουν οργώσει το κέντρο της Αθήνας πληρώνουν κάτι για τη χρήση του δρόμου κάτω από τον οποίο στήνουν τις υποδομές τους;».
Μάλλον δεν πληρώνουν τίποτε και σαν να μην έφτανε αυτό, οι δήμοι καλούνται να πληρώσουν τα σκαμμένα. Το ρεπορτάζ του συναδέλφου Γιώργου Λιάλιου είναι αποκαλυπτικό: «Οι δήμοι έχουν την ευθύνη συντήρησης των οδών, αλλά δεν μπορούν να θέτουν κανόνες σε τρίτους για το πώς θα αποκαθιστούν το οδόστρωμα μετά την εκτέλεση ενός έργου. Αυτό αποφάσισε όργανο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής κάνοντας δεκτή προσφυγή εταιρείας τηλεπικοινωνιών, που στράφηκε κατά των επιπρόσθετων περιορισμών που έθεσε με κανονισμό ο Δήμος Αλίμου (…) “με τον τρόπο που επιδιορθώνουν το οδόστρωμα, δημιουργούν την ανάγκη για έργα οδοποιίας, τα οποία μετά πρέπει να εκτελέσουμε εμείς”, τονίζει ο δήμαρχος Αλίμου Ανδρέας Κονδύλης. “Αυτό που ζητάει ο κανονισμός μας είναι, όταν αποκαθιστούν ένα έργο, να ξύνουν το οδόστρωμα εκατέρωθεν της τομής που έκαναν και να το ασφαλτοστρώνουν με τη χρήση μικρού οδοστρωτήρα, ώστε να “πιάσει” η άσφαλτος και να μη μείνει μπάλωμα. Και όχι με κουβάδες με πίσσα, που μετά από λίγο καιρό κάνουν βουναλάκια ή αυλάκια”».
Το ρεπορτάζ είναι αποκαλυπτικό γιατί δεν διορθώνεται τίποτε στη χώρα. Πρώτον: Ο όρος «Αποκεντρωμένη Διοίκηση» είναι η οργουελιανή ονομασία του κεντρικού κράτους. Είναι όργανα του εκάστοτε υπουργού που φροντίζουν να μην κάνουν οι δήμοι τη δουλειά τους. Δεύτερον: Οπως λέγαμε για το πρόβλημα των «αιωνίων» φοιτητών, «έχουμε φτιάξει ένα πλαίσιο τέτοιου ασφυκτικού ελέγχου όλων των δημοσίων δομών από το κεντρικό κράτος, ώστε να χρειάζονται και τα αυτονόητα τον νόμο τους, την υπουργική τους απόφαση, τη διευκρινιστική τους εγκύκλιο» («Καθημερινή», 27.7.2025). Οπως είπε και η Αποκεντρωμένη (τάχα μου) Διοίκηση Αττικής, «οι δήμοι έχουν μεν το αυτοδιοίκητο, δεν μπορούν ωστόσο να θεσπίζουν ειδικούς κανόνες χωρίς να έχουν λάβει εξουσιοδότηση από την πολιτεία με νόμο». Ακόμη και για τα μπαλώματα στους δρόμους…
Τρίτον και κυριότερον: Το κεντρικό κράτος δίνει την ευθύνη των δρόμων στους δήμους, χωρίς όμως την ελευθερία να ασκήσουν τα δέοντα για το πώς δεν θα καταστρέφονται. Ευθύνη χωρίς αρμοδιότητα και (φυσικά) με ελάχιστα λεφτά.
