Είναι ίσως η πιο συνταρακτική νίκη στη ζωή των σύγχρονων πόλεων αυτή που πέτυχε το Ελσίνκι, δείχνοντας ότι ο υψηλός βαθμός πολιτισμού μπορεί να νικήσει τη βάναυση φύση του «απρόβλεπτου»· δεν είναι μια αναπότρεπτη παρενέργεια της εποχούμενης καθημερινότητας οι θάνατοι στην άσφαλτο. Οσο στη φινλανδική πρωτεύουσα δεν καταγραφόταν κανένας νεκρός (Αύγουστος 2024 – Ιούλιος 2025), στην –αν και πολυπληθέστερη– Αττική σημειώνονταν 159 ανθρώπινες απώλειες σε τροχαία.
Μολονότι στην Ελλάδα έχει λοιδορηθεί η απόφαση για μείωση της ταχύτητας των αυτοκινήτων στα 30 χλμ./ώρα στις κατοικημένες περιοχές (από 1/1/26), αυτός ήταν ο κύριος μοχλός του εξωπραγματικού φινλανδικού επιτεύγματος, τα 30 χλμ./ώρα στους μισούς και πλέον δρόμους της πόλης. Αλλά δεν ήταν ο μόνος. Πολύ καλές δημόσιες συγκοινωνίες και υποδομές για πεζούς και ποδηλάτες ώστε να μειωθεί η χρήση του Ι.Χ., δρόμοι ανασχεδιασμένοι έτσι ώστε ο οδηγός να κόβει ταχύτητα και να οδηγεί προσεκτικά, προηγμένα συστήματα ασφαλείας στα οχήματα, κάμερες στους δρόμους. Στη χώρα μας, ποιος θα ελέγχει αν τηρείται το όριο των 30 χλμ./ώρα; Διότι πανηγυρικώς θα παραβιάζεται, όπως παραβιάζονται συστηματικά τα υψηλότερα όρια. Είμαστε οι περισσότεροι φουριόζοι κι εγωπαθείς. Οδηγούμε διαπράττοντας διαρκώς τα ίδια λάθη. Πώς θα εξαλείψουμε έξεις και μύθους που συντηρεί η σιδηροπαγής μας βολή; Πώς θα χειραφετηθούμε από την ψευδαίσθηση του ακαταδίωκτου; Με αυστηρούς ελέγχους και πρόστιμα, λέγεται, όλα μαθαίνονται. Ναι, αν ο ελεγκτής είναι αδέκαστος. Αν δεν σβήνονται οι κλήσεις. Αν λειτουργήσουν τα έξυπνα συστήματα. Αν βελτιωθούν οι υποδομές –δρόμοι, σημάνσεις, επικίνδυνα σημεία–, αυξηθούν οι πεζογέφυρες, οι πεζόδρομοι, οι ποδηλατόδρομοι, εφαρμοστεί η ηλεκτρονική επιτήρηση του δρόμου. Αν υπάρξει αλλαγή πλεύσης – προς περισσότερο καθαρές, ασφαλείς, θωρακισμένες στις απειλές πόλεις.
Η κακή κυκλοφοριακή αγωγή είναι απόρροια του ελλείμματος συνολικής αγωγής, παιδείας, εμπιστοσύνης στους θεσμούς, αυτοπειθαρχίας. Αλλά και συνέπεια της αδράνειας των ιθυνόντων απέναντι στα «ανίατα» κακά της μοίρας μας. Δεν είναι αυτά ούτε κομματικά επωφελή ούτε αναπότρεπτα. Η εθελοτυφλία δεν έχει μακροπρόθεσμα κέρδη. Είναι πολλαπλώς μείζονα τα «ελάσσονα» της ζωής. Ο,τι εκουσίως αγνοείται, κοστολογείται σε αρνητικά συναισθήματα. Και δεν είναι η έκπτωση ο κλήρος των ανθρώπων. Είναι για να ψηλώνουν τα αναστήματα των λαών. Από το Ελσίνκι, βέβαια, απέχουμε δραματικά. Ομως η απόσταση δεν είναι μόνο μήκος, χρόνος, διαφορά, είναι και ιδέα. Κατ’ αρχάς φτάνει να τη συλλάβεις.
