Οσο σκληραίνει η στάση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στη διαπραγμάτευσή του με την Ε.E. για τους δασμούς στα ευρωπαϊκά προϊόντα, τόσο οξύνονται και οι πιέσεις για μια δυναμική απάντηση της Ε.Ε.
Η Γερμανία, η οποία τηρούσε στάση μετριοπάθειας, εστιάζοντας στην επίτευξη μιας συμφωνίας καθώς έχει τα περισσότερα να χάσει από την επιβολή υψηλών δασμών στις εξαγωγές της, βρίσκεται πλέον πιο κοντά στη στάση της Γαλλίας, η οποία ζητεί από την Ε.Ε. να βάλει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης ουσιαστικά αντίποινα εναντίον των αμερικανικών εταιρειών.
Τα μέτρα που προτείνει περιλαμβάνουν την «πυρηνική» επιλογή του «εργαλείου κατά του εξαναγκασμού», μιας σχετικά νέας νομοθεσίας που θα μπορούσε να περιορίσει την πρόσβαση των αμερικανικών εταιρειών στην ευρωπαϊκή αγορά και τις κρατικές προμήθειες, με περιορισμούς στις εισαγωγές αμερικανικών προϊόντων και υπηρεσιών αλλά και στις άμεσες ξένες επενδύσεις.
Μια τέτοια επιλογή θα διεύρυνε τον εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ από τα προϊόντα στις υπηρεσίες και τις επενδύσεις, δηλαδή σε όλο το εύρος των διατλαντικών οικονομικών σχέσεων. Το εμπορικό αυτό «μπαζούκα», όπως έχει χαρακτηριστεί, ελπίζεται ότι δεν θα χρησιμοποιηθεί, αλλά ότι θα λειτουργήσει ως διαπραγματευτικό χαρτί που θα πείσει τον πρόεδρο Τραμπ να υποχωρήσει από την απόφασή του για οριζόντιους δασμούς 30% στις εισαγωγές ευρωπαϊκών προϊόντων στις ΗΠΑ.
Από την πλευρά του, ο Τραμπ ζητεί σημαντικές παραχωρήσεις από την Ευρωπαϊκή Ενωση ώστε να ρίξει τους δασμούς στο 15%-20%, με λίγες εξαιρέσεις, αλλά και με υψηλότερους δασμούς σε κρίσιμους τομείς της οικονομίας, στον χάλυβα και στο αλουμίνι, όπως και στα φάρμακα.
Ετσι, όσο πλησιάζουμε στη νέα προθεσμία της 1ης Αυγούστου, τόσο αρχίζουν οι ενδείξεις της ανησυχίας να φτάνουν στις αγορές, καθώς η κορύφωση της αβεβαιότητας προβληματίζει ακόμη και τους επενδυτές που πιστεύουν στο δόγμα του TACO – ότι ο πρόεδρος Τραμπ πάντα θα υποχωρεί απέναντι στην αντίδραση των αγορών.
Ο κίνδυνος μιας κλιμάκωσης του εμπορικού πολέμου μεταξύ των ΗΠΑ και των συμμάχων τους είναι προ των πυλών, καθώς ο πρόεδρος Τραμπ έχει διαμηνύσει ότι αυτή είναι η τελική προθεσμία για την επιβολή των δασμών, αν και δηλώνει ανοιχτός στο να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις και μετά την πάροδο αυτής της ημερομηνίας.
Μέχρι τώρα, οι αγορές έχουν επιδείξει εξαιρετική ψυχραιμία, έως και απάθεια, απέναντι σε έναν ενδεχόμενο εμπορικό πόλεμο με την Ε.Ε. Οι πιέσεις στις τιμές του πετρελαίου είναι ίσως η πρώτη ένδειξη ότι οι επενδυτές φοβούνται πως οι εμπορικές εντάσεις θα οδηγήσουν σε επιβράδυνση της οικονομίας, η οποία θα περιορίσει τη ζήτηση για την ενέργεια και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Η συνέχεια θα εξαρτηθεί από το αν αυτοί οι φόβοι θα επιβεβαιωθούν ή αν θα επικρατήσει η νηφαλιότητα, αποτρέποντας το πλήγμα για τους διατλαντικούς δεσμούς, αλλά και για τις οικονομίες των ΗΠΑ και της Ε.Ε.
* Η κ. Κατερίνα Σώκου είναι γενική διευθύντρια του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου στις ΗΠΑ.
