Σε πολλούς ηγέτες υπάρχει μια ημερομηνία-τομή που αλλάζει τον τρόπο πρόσληψης των καταστάσεων και στη συνέχεια αλλάζει και τη συμπεριφορά τους. Η ημερομηνία-τομή για τον Ταγίπ Ερντογάν ήταν η απόπειρα πραξικοπήματος στις 15 Ιουλίου 2016. Αλλά ας δούμε αυτή την πορεία από την αρχή αναφορικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Το 2003, ο Ερντογάν όταν ανέλαβε τη διακυβέρνηση της Τουρκίας είχε δύο προτεραιότητες. Να διαφοροποιηθεί καθολικά από το κεμαλικό κατεστημένο που τον είχε φυλακίσει και να δρομολογήσει την εμβάθυνση των σχέσεων της χώρας του με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Αυτές οι δύο επιλογές είχαν μια προϋπόθεση: τις καλές σχέσεις με την Ελλάδα. Ετσι, έβαλε στην άκρη την επιθετικότητα των κεμαλιστών που αμφισβητούσαν όχι μόνον κυριαρχικά δικαιώματα, αλλά και την κυριαρχία της πατρίδας μας σε νησιά, κατοχυρωμένη από διεθνείς συνθήκες. Μέσα σε αυτό το κλίμα ο θάνατος του σμηναγού Κωνσταντίνου Ηλιάκη (23/5/2006) σε αερομαχία πάνω από το Αιγαίο, δεν προκάλεσε στην Ελλάδα τις γνωστές πολεμοχαρείς κραυγές και ουδείς κατηγόρησε τον τότε πρωθυπουργό για εθνική μειοδοσία. Το τραγικό γεγονός θεωρήθηκε αποτέλεσμα μιας κακιάς στιγμής και το θέμα έκλεισε. Φυσικά μεσολάβησε και η γνωστή κουμπαριά, αλλά για να είμαστε σοβαροί, οι κουμπαριές δεν διαμορφώνουν τις διεθνείς σχέσεις, είναι αποτέλεσμά τους.
Συνοψίζοντας την πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων την τελευταία εικοσαετία, θα διαπιστώσουμε πως αυτές διαμορφώθηκαν ανάλογα με τις εκάστοτε προτεραιότητες της Τουρκίας.
Αυτή η πολιτική των ήρεμων υδάτων συνεχίστηκε μέχρι και το 2016, όταν έγινε η απόπειρα πραξικοπήματος. Τότε ο Ταγίπ Ερντογάν, στον πόλεμό του με τον Γκιουλέν και τους οπαδούς του, αναγκάστηκε να στηριχθεί στην πιο ακραία έκφραση του κεμαλισμού, στο κόμμα Μπαχτσελί. Ενσωμάτωσε στην επίσημη πολιτική της Τουρκίας όχι μόνον τη ρητορεία του, αλλά και τις πολιτικές του απέναντι στην πατρίδα μας. Και από τότε άρχισαν να κλιμακώνονται οι προκλήσεις με αποκορύφωμα το τουρκολιβυκό σύμφωνο, τα γεγονότα του Εβρου, την επακούμβηση και την Κάσο. Η Διακήρυξη των Αθηνών ήταν ενταγμένη στην προσπάθεια της Τουρκίας, στο νέο διεθνές περιβάλλον, να αποδείξει ότι δεν απειλεί την Ελλάδα, αλλά συγχρόνως επιζητούσε να αδρανοποιήσει ένα μέτωπο ώστε να ασχοληθεί απερίσπαστη με τα άλλα στα οποία ήταν απλωμένη και εκτεθειμένη.Συνοψίζοντας την πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων την τελευταία εικοσαετία, θα διαπιστώσουμε πως αυτές διαμορφώθηκαν ανάλογα με τις εκάστοτε προτεραιότητες της Τουρκίας. Δηλαδή οι σχετικά ανέφελες ελληνοτουρκικές σχέσεις από το 2003 έως το 2016 δεν ήταν αποτέλεσμα της πυγμής και της αποφασιστικότητας όλων των ελληνικών κυβερνήσεων, αλλά αποτέλεσμα των αναγκών και των προσανατολισμών του νέου ισλαμικού καθεστώτος. Και αυτό είναι απολύτως λογικό διότι τους τόνους στις σχέσεις των δύο κρατών τους έδινε η τουρκική πλευρά. Αυτή αμφισβητούσε, αυτή διεκδικούσε. Η Ελλάδα, σεβόμενη τις διεθνείς συνθήκες είχε, εκ των πραγμάτων, περιορισμένο το εύρος των κινήσεών της και σχεδόν πάντα το έφτανε στα όριά του. Οι εκ των υστέρων παλικαρισμοί υποκρύπτουν σκοπιμότητες του σήμερα.
