Πέντε μήνες μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Ντόναλντ Τραμπ, η Αμερική δεν έχει ακόμη πρέσβη στην Αθήνα. Πρόκειται για μια προβληματική κατάσταση, τόσο για τις διμερείς σχέσεις όσο και για την περιφερειακή ασφάλεια. Η Κίμπερλι Γκίλφοΐλ έχει περάσει τη σχετική εκπαίδευση και θα έπρεπε ήδη να βρίσκεται στην Αθήνα. Οποιοι και αν είναι ο λόγοι της καθυστέρησης, δεν αλλάζει η ουσία του προβλήματος που δημιουργεί η απουσία πρέσβη.
Οπως και να το δει κανείς, το κενό δυσχεραίνει την ομαλή συνεργασία των ΗΠΑ με την Ελλάδα σε μια εξαιρετικά ευαίσθητη συγκυρία, όπου στην ευρύτερη περιοχή βρίσκονται σε εξέλιξη πολεμικές επιχειρήσεις, στις οποίες άμεσα ή έμμεσα εμπλέκονται και οι ΗΠΑ και στις οποίες διακυβεύονται αμερικανικά συμφέροντα. Τη στιγμή που στη γειτονική Τουρκία ο Τομ Μπάρακ, ο νέος πρέσβης που διόρισε ο Τραμπ την ίδια περίοδο με την Γκίλφοϊλ, βρίσκεται εδώ και μήνες στην Αγκυρα, η πρεσβεία στην Αθήνα παραμένει ακέφαλη και σε αναμονή…
Ο κ. Μπάρακ χαράσσει νέους δρόμους στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις –στο σκέλος της αμυντικής συνεργασίας δρομολογεί την «ολική επαναφορά» της Τουρκίας και την προμήθεια F-16, ακόμη και F-35– ενώ πρόσφατα δήλωσε πως η Τουρκία βρίσκεται «σε μια πολύ δύσκολη περιοχή», εντάσσοντας σε αυτή κατά σειρά «Ελλάδα, Κύπρο, Ιράν, Ρωσία, Ουκρανία, Αρμενία, Αζερμπαϊτζάν, Αίγυπτο, χώρες του Κόλπου και Κίνα». Σε αντιδιαστολή, στην Αθήνα δεν υπάρχει ο ανάλογης θεσμικής υπόστασης και επιρροής στον Λευκό Οίκο και στο Κογκρέσο αξιωματούχος, για να αναδείξει τον όποιο ρόλο της Ελλάδας, στην οποία οι ΗΠΑ έχουν και μια κομβικής σημασίας στρατιωτική παρουσία. Υπάρχει, φυσικά, επιτετραμμένη η οποία επιτελεί με επαγγελματισμό το έργο της –το ίδιο ισχύει και για τον αντικαταστάτη της, που έχει γνώση και εμπειρία–, ωστόσο η απουσία πρέσβη έχει τεράστιο αντίκτυπο, τόσο ουσιαστικό όσο και επικοινωνιακό.
Το σκηνικό επιδεινώνει το γεγονός ότι ο Ντόναλντ Τραμπ είναι απρόβλεπτος και κινείται αντισυμβατικά, με αποτέλεσμα να μη θεωρείται δεδομένη η συνέχεια που παραδοσιακά χαρακτήριζε την αμερικανική διπλωματική παρουσία σε μια νατοϊκή σύμμαχο όπως η Ελλάδα. Υπό αυτό το πρίσμα, ουδείς γνωρίζει με βεβαιότητα αν όσα πράττει σήμερα η πρεσβεία αντανακλούν και σε ποιο βαθμό τις επιθυμίες, τους στόχους και, γενικότερα, την πολιτική της σημερινής κυβέρνησης των ΗΠΑ.Και αυτό εκ των πραγμάτων παρεμποδίζει τη θεσμική συνεργασία των δύο χωρών σε ό,τι αφορά τις τρέχουσες εξελίξεις, αλλά και –ακόμη περισσότερο– τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό σε ένα ευρύ φάσμα δράσεων, από τη διπλωματία, την ενέργεια και τις επενδύσεις, μέχρι ακόμη και την παιδεία.
Η Ουάσιγκτον δεν έχει την πολυτέλεια μιας ελλιπούς εκπροσώπησης σε ένα σημαντικό κομμάτι του γεωπολιτικού παζλ της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου.
Ο Λευκός Οίκος και το Κογκρέσο οφείλουν να ολοκληρώσουν τη θεσμική διαδικασία το συντομότερο και η πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα να αρχίσει να λειτουργεί όπως πρέπει.
