Μισθός που εξαντλείται αρκετές ημέρες προτού τελειώσει ο μήνας, ενοίκιο που ξεπερνά το ένα τρίτο του εισοδήματος, ακρίβεια που αυξάνεται κατά σχεδόν 10% κάθε χρόνο από το 2021 έως σήμερα (28,5% την περίοδο 2021-2024). Δεν χρειάζονται καν στατιστικά στοιχεία για διαπιστώσεις σαν και αυτές. Τις ζούμε όλοι, έχουμε «χειροπιαστή» γνώση. Η ετήσια έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ λέει, όμως, κάτι που είναι σημαντικό. Ενώ το κόστος ζωής στην Ελλάδα προσεγγίζει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, οι απολαβές κυμαίνονται στο 52%.
Μπορεί οι εργοδότες να διαμαρτύρονται για την αύξηση του εργασιακού κόστους, σύμφωνα όμως με τον δείκτη εξέλιξης του μέσου πραγματικού μισθού την περίοδο 2009-2024 παρατηρείται ότι οι μέσες πραγματικές αποδοχές των μισθωτών έχουν σημειώσει συνολική μείωση της τάξης του 32,8%. Οπως διαβάζουμε στο σχετικό ρεπορτάζ της «Κ» με την υπογραφή της Ρούλας Σαλούρου, «η χώρα μας βρίσκεται στη δεύτερη θέση από το τέλος στην Ε.Ε. όσον αφορά το ποσοστό σοβαρής υλικής και κοινωνικής υστέρησης των μισθωτών για το 2024, με 8,8% (ο συγκεκριμένος δείκτης είναι υπερδιπλάσιος από το 3,8%, που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος)».
Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση θρηνεί που ο πληθυσμός της χώρας γερνάει και μειώνεται, προσπαθώντας με επιδοματικά ημίμετρα και vouchers να ενισχύσει την αύξηση των γεννήσεων. Η δεξαμενή σκέψης διαΝΕΟσις υπολογίζει ότι το 2050 ο πληθυσμός μπορεί να έχει συρρικνωθεί στα 8,3 εκατομμύρια, στο πλαίσιο του πλέον απαισιόδοξου σεναρίου. Αυτό με τη σειρά του, δηλαδή ο πληθυσμιακός μαρασμός, αναπαράγει περαιτέρω τις οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες, αφού αυξάνει τη σχετική σημασία του κληρονομημένου πλούτου, όπως σημειώνει ο Γάλλος οικονομολόγος Τομά Πικετί.
Υπάρχει λύση; Η Σχολή Οικονομικών του Παρισιού του Πικετί και το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο φορολογίας πιστεύουν ότι οι ανισότητες μπορούν να αντιμετωπιστούν με έναν ετήσιο φόρο 2% στον πλούτο των δισεκατομμυριούχων. Μόνον έτσι θα φτάσουν στο επίπεδο φορολόγησης των απλών πολιτών, που υπερφορολογούνται συγκριτικά με εκείνους. Τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν σε συνέδριο στη γαλλική πρωτεύουσα τον περασμένο Απρίλιο κατέληξαν ότι το συμπέρασμα της ευνοϊκής φορολόγησης των υπερπλουσίων είναι οικουμενικό. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Αμερικανού επενδυτή Ουόρεν Μπάφετ, με προσωπική περιουσία 153 δισ. δολάρια, ο οποίος διαμαρτυρήθηκε ότι η γραμματέας του δουλεύει εξίσου σκληρά με τον ίδιο, αλλά καταβάλλει… διπλάσιο φόρο.
