Η τέχνη είναι αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτικής. Σε κάθε περίοδο της Ιστορίας και στην καθημερινότητά μας, βλέπουμε πως η τέχνη ευνοείται από χορηγίες σε εποχές ευμάρειας, ενώ σε δύσκολους καιρούς τρέφεται από τον πόνο, την οργή και τον φόβο, ανθεί μέσα από την ανάγκη για αντίσταση και ελπίδα. Στις ΗΠΑ, την εποχή του πολέμου στο Βιετνάμ, η κουλτούρα της αντίστασης γέννησε σπουδαίους καλλιτέχνες, με κορυφαίο τον Μπομπ Ντίλαν. Σήμερα που ο Ντόναλντ Τραμπ ανατρέπει τον πολιτικό πολιτισμό της χώρας και καταργεί κεκτημένα αγαθά της κοινωνίας, ένα νέο κύμα αντίστασης αναμένεται να φουντώσει.
Ο Τραμπ μπορεί να εξελέγη κανονικά για δεύτερη προεδρική θητεία, όμως, η συμπεριφορά του απ’ όταν ορκίστηκε τον Ιανουάριο δείχνει ότι είναι αποφασισμένος να αψηφήσει σύνταγμα, νόμους και θεσμούς. Αυτό δεν εκπλήσσει. Ηταν φανερό από την πρώτη θητεία του, και από απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου ότι πρόεδρος δεν μπορεί να διωχθεί για πράξεις που τελέστηκαν κατά την άσκηση των καθηκόντων του, πως ο Τραμπ θα θεωρούσε εαυτόν απόλυτο μονάρχη και θα έπραττε αναλόγως. Μεταξύ των καλλιτεχνών που προειδοποιούσαν πως μια δεύτερη θητεία Τραμπ θα ήταν απειλή για τη δημοκρατία ήταν ο Ρόμπερτ ντε Νίρο και ο Μπρους Σπρίνγκστιν. Επειτα από μια περίοδο σιωπής από τον κόσμο της τέχνης (μάλλον επειδή οι κινήσεις του Τραμπ άφηναν τους πάντες άφωνους) οι θρύλοι του κινηματογράφου και της μουσικής έκαναν ισχυρότατες παρεμβάσεις την περασμένη εβδομάδα, καταγγέλλοντας όσα συμβαίνουν στην πατρίδα τους.
Ντε Νίρο και Σπρίνγκστιν γνωρίζουν τον κίνδυνο να δυσαρεστήσουν μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού. Γνωρίζουν, επίσης, και την ευθύνη τους. Και έτσι αναλαμβάνουν να δείξουν τον δρόμο της αντίστασης.
Ξεκινώντας ευρωπαϊκή περιοδεία, στο Μάντσεστερ την Πέμπτη, ο Σπρίνγκστιν έσπασε τη σιωπή του. Επιστρατεύοντας όλο το πάθος του, όλη την εμπειρία των 50 χρόνων στη σκηνή, κατακεραύνωσε τον Αμερικανό πρόεδρο και την κυβέρνησή του. «Η κραταιή Ε Street Band βρίσκεται εδώ για να επικαλεστεί τη δίκαιη δύναμη της τέχνης, της μουσικής, του ροκ εν ρολ σε επικίνδυνους καιρούς», δήλωσε με τη θεία οργή και τους τονισμούς ιεροκήρυκα. «Η πατρίδα μου, η Αμερική που αγαπώ, η Αμερική για την οποία γράφω, που ήταν φάρος ελπίδας και ελευθερίας για 250 χρόνια, βρίσκεται σήμερα στα χέρια μιας διεφθαρμένης, ανίκανης και προδοτικής κυβέρνησης», είπε. «Απόψε ζητάμε απ’ όλους όσοι πιστεύουν στη δημοκρατία και σε ό,τι είναι καλύτερο στο αμερικανικό εγχείρημα να ξεσηκωθείτε μαζί μας, να υψώσετε τις φωνές σας εναντίον του αυταρχισμού, να ηχήσει η καμπάνα της ελευθερίας». Ο Ντε Νίρο, ευρισκόμενος στο φεστιβάλ κινηματογράφου στις Κάννες, εξήγησε: «Πρέπει να σταματήσουμε αυτά που συμβαίνουν. Είναι τρέλα. Δεν μπορούμε να μείνουμε απαθείς και σιωπηλοί. Πρέπει να μιλήσεις και να διατρέξεις τον κίνδυνο να υποστείς τις συνέπειες». Μιλώντας στον Guardian, πρόσθεσε: «Πρέπει να αντισταθείς. Και αν δεν το έκανα, δεν θα μπορούσα να αντικρίσω τον εαυτό μου».
Και οι δύο παγκοσμίως γνωστοί καλλιτέχνες γνωρίζουν τον κίνδυνο να δυσαρεστήσουν μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού. Γνωρίζουν, επίσης, και την ευθύνη τους. Και έτσι αναλαμβάνουν να δείξουν τον δρόμο της αντίστασης, όπως έκαναν κάποια πανεπιστήμια και μερικές δικηγορικές εταιρείες. «Αυτό είναι σημαντικό», σημείωσε ο Ντε Νίρο. «Δίνει στους ανθρώπους δύναμη και τους εμπνέει να αντισταθούν». Για αυτό το νήμα μεταξύ των πολιτών μίλησε και ο Σπρίνγκστιν. «Ο τελευταίος φραγμός στην εξουσία… είναι ο λαός – εσύ και εγώ. Η ένωση ανθρώπων με κοινές αξίες είναι το μόνο που στέκει μεταξύ της δημοκρατίας και του αυταρχισμού. Στο τέλος της ημέρας, το μόνο που έχουμε είναι ο ένας τον άλλον».
Οι δύο καλλιτέχνες ανοίγουν δρόμο με τα λόγια τους. Η τέχνη που ακολουθεί θα είναι συναρπαστική.
