Δέκα χρόνια πέρασαν από τότε που ξυπνούσαμε κάθε πρωί και δεν ξέραμε πού βρισκόμαστε. Ηταν η Ελλάδα ακόμη ευρωπαϊκή χώρα ή μήπως είχε εκδιωχθεί ταπεινωτικά από την κοινότητα των εθνών της Δύσης; Οι τότε κυβερνήτες μας, οι οποίοι είχαν εκλεγεί με όλους τους κανόνες της δημοκρατίας μας, είχαν καταφέρει να πείσουν την πλειοψηφία περί του αντιθέτου. Δεν επρόκειτο για ταπείνωση. Ηταν μια νίκη απέναντι στις δυνάμεις που μας δυνάστευαν μέσω του χρέους. Ε, ναι, χρωστούσαμε πολλά, περισσότερα από όσα μπορούσαμε να αντέξουμε. Ηταν η πρώτη φορά από τη μεταπολίτευση που κάποιες πολιτικές δυνάμεις αντιμετώπιζαν την Ευρώπη ως αντίπαλο. Ισως και πριν από τη μεταπολίτευση. Η επτάχρονη δικτατορία δεν διατύπωσε ποτέ αντιδυτική πολιτική. Το αντίθετο. Προσπάθησε να πείσει τις Δυτικές Δημοκρατίες πως η κατάλυση του δημοκρατικού συντάγματος ήταν απαραίτητο μέτρο για να σώσει την Ελλάδα από την παράδοσή της στο Σιδηρούν Παραπέτασμα. Η πολιτική ρητορική των συνταγματαρχών εκλιπαρούσε τη Δύση να αναγνωρίσει τη χρησιμότητά τους στη μεθόριο. Η πρώτη φορά που αμφισβητήθηκε η ένταξη της Ελλάδας στον Δυτικό Κόσμο ήταν το 2015. Μετά τον συμμοριτοπόλεμο του ’46-49.
Δέκα χρόνια μετά αυτά έχουν βρει τη θέση τους στα αρχεία της Ιστορίας. Οι πρωταγωνιστές της περιόδου εκείνης είναι κέρινα ομοιώματα τα οποία δεν συμμετέχουν στην πολιτική ζωή. Ποιος θυμάται τον Βαρουφάκη ή τον Λαφαζάνη; Ακόμη και ο Τσίπρας ψάχνει να βρει τρόπο για να προαχθεί από φάντασμα σε άνθρωπο με σάρκα και οστά. Θα μου πείτε έχουμε την Κωνσταντοπούλου, πρόεδρο της Βουλής τω καιρώ εκείνω, και τώρα πρόεδρο του κόμματος των Τεμπών. Ομως, δέκα χρόνια μετά την εφιαλτική εκείνη περίοδο του 2015, η χώρα μας δεν αντιμετωπίζει υπαρξιακό πρόβλημα όπως τότε. Τα προβλήματα είναι πολλά, δεν έχω αντίρρηση, όμως δεν αμφισβητούν τη δυτική μας ένταξη. Οι Βελόπουλοι, οι Νατσιοί είναι στο περιθώριο, χωρίς καν την ασφάλεια της αδράνειας την οποία απολαμβάνει το ΚΚΕ. Η δημοσκοπική άνοδος της κ. Κωνσταντοπούλου μάλλον θα πρέπει να πιστωθεί στο διογκωμένο θυμικό της και στην ψυχοπαθολογική έξαρση κοινωνικών ομάδων που αντιμετωπίζουν τον θυμό ως υπαρξιακή αξία.
Ομως, ας αφήσουμε τον μικρόκοσμό μας. Και ας ρίξουμε μια ματιά σ’ αυτήν την Ευρώπη η οποία από συστάσεως του ελληνικού κράτους υπήρξε οδηγός. Ας μη βαυκαλιζόμεθα. Είναι η μοίρα των μικρών κρατών, όπως η Ελλάδα. Οι μεγάλοι πολιτικοί μας έβρισκαν πάντα κάποιο πρότυπο για να το ακολουθήσουν. Από τον Βενιζέλο έως τον Καραμανλή, τον κανονικό. Σήμερα ποιο πρότυπο έχει να προσφέρει η Ευρώπη στον Μητσοτάκη; Ο Μακρόν επί ξύλου κρεμάμενος, ο Μερτς καγκελάριος με υποσημειώσεις. Ή μήπως η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και η Μάγια Κάλας; Είμαστε οι έφηβοι της Ευρώπης. Μήπως ήρθε ο καιρός η εφηβική Ευρώπη να ενηλικιωθεί; Πέστε ό,τι θέλετε. Πρόκειται για μια ρομαντική ιδέα η οποία δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα; Την ακούν ο Τραμπ και ο Πούτιν και σκάνε στα γέλια. Πλην όμως.
Ας με συγχωρήσετε, αλλά δεν έχω να προτείνω πολιτικές λύσεις. Θέλω απλώς να διατυπώσω τις ανησυχίες μου για την ευρωπαϊκή ύπαρξη. Και να πω ότι για να μπορέσουμε να σώσουμε τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής, απ’ τη Βόρειο Θάλασσα έως τη Μεσόγειο, οφείλουμε να ξεπεράσουμε το στερεότυπο του γαλλογερμανικού άξονα. Είναι αναγκαίος αλλά όχι ικανός. Και θα πρέπει πάντα να έχουμε υπ’ όψη ότι η υπεράσπιση της Ευρώπης δεν περιορίζεται στη γεωστρατηγική της ισχύ. Είναι απαραίτητη, όμως δεν είναι αρκετή. Η δύναμη της Ευρώπης είναι ο τρόπος ζωής της. Χάρη σ’ αυτήν έγινε η Ελλάδα αυτή που είναι σήμερα. Και αυτήν οφείλει να υπερασπιστεί. Με το σθένος του νεόπλουτου που λατρεύει τον πλούτο που κατέκτησε, σε αντίθεση με όσους τον κληρονόμησαν και τον βαρέθηκαν ή τον περιφρονούν. Ο ευρωπαϊκός τρόπος ζωής πάσχει από εσωτερική υπονόμευση. Ο αντισημιτισμός και η ισλαμολατρία τον υπονομεύει. Στην ελληνική κοινωνία και τα δύο αυτά φαινόμενα είναι περιθωριακά. Χαρακτηρίζουν ως επί το πλείστον την περιθωριακή Αριστερά με πλοκάμια στην εξίσου περιθωριακή Ακροδεξιά. Το πλειοψηφικό σώμα της κοινωνίας είναι φιλοευρωπαϊκό. Εμείς, οι νεόπλουτοι της Ευρώπης, ίσως είμαστε η λύση των προβλημάτων της. Αρκεί να λύσουμε μερικές λεπτομέρειες, όπως η ασφάλεια στα πανεπιστήμια.
