Η επιλογή πρύτανη είναι πολιτική πράξη, καθώς με ψήφους εκλέγονται οι πρυτάνεις από τους συναδέλφους τους πανεπιστημιακούς. Ως εκ τούτου, ας μην εθελοτυφλούμε. Στην Ελλάδα, το ποιος θα εκλεγεί δεν εξαρτάται μόνον από τις ικανότητες των υποψηφίων και την προσωπικότητά του, αλλά και από άλλα κριτήρια, όπως οι τυχόν «εξυπηρετήσεις» που έχει κάνει κάθε υποψήφιος στο ίδρυμά του (άρα σε συναδέλφους του) προς άγραν ψήφων, η όποια στήριξη έχει από κομματικά επιτελεία, ακόμη και τα λάθη των συνυποψηφίων του. Αυτά έχει η πολιτική! Πόσο μάλλον που μπορεί ένας ψηφοφόρος να γνωρίζει τι ψηφίζει και γιατί, ωστόσο, όλοι κρίνονται τελικώς από το έργο τους και πώς θα διαχειριστούν τη θέση τους.
Στις αρμοδιότητες του πρύτανη δεν είναι μόνον οι δημόσιες σχέσεις, όπως έκαναν κάποιοι στα… ωραία χρόνια της δανεικής ευμάρειας. Τα πρόσφατα θλιβερά έκτροπα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο ΕΜΠ κατέδειξαν, για μία ακόμη φορά, τις ευθύνες της πρυτανικής αρχής ενός ιδρύματος. Αλλά για να αναλάβει κάποιος τις ευθύνες πρέπει να έχει κύρος και όραμα.
Στα κεντρικά ΑΕΙ της χώρας, όπου είναι έντονο το πρόβλημα της ανομίας, εδώ και σχεδόν τρεις δεκαετίες, ουδείς πρύτανης το αντιμετώπισε ουσιαστικά. Η συνήθης πρακτική είναι η μετάθεση ευθυνών. Παλαιότερα έριχναν τις ευθύνες στα κόμματα, ζητώντας τους να «ελέγξουν» τις νεολαίες τους. Μετά τα «Δεκεμβριανά» του 2008 και την οξεία πολιτικοοικονομική κρίση στην Ελλάδα, που ανέδειξαν τη χρήση των κατειλημμένων χώρων εντός των ΑΕΙ και ως ορμητήρια αναρχοαυτόνομων ομάδων, οι πρυτάνεις μεταθέτουν τις ευθύνες τους στην αστυνομία και στην εκάστοτε κυβέρνηση.
Ορθώς. Και η κυβέρνηση έχει ευθύνη για τα δημόσια κτίρια και την πάταξη της εγκληματικότητας. Για την ασφάλεια στο πανεπιστήμιο όμως αρμόδιες, λόγω του αυτοδιοίκητου, είναι οι πανεπιστημιακές αρχές. Οι πρυτάνεις επικαλούνται το αυτοδιοίκητο όταν τους συμφέρει, αλλιώς κρύβονται πίσω από τον ακαδημαϊκό ρόλο. Εστω και αν με τη στάση τους ούτε εαυτόν τιμούν.
Σήμερα στα κεντρικά ΑΕΙ της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης υπάρχουν πρυτανικές αρχές που κάνουν αθόρυβα τη δουλειά τους· και στον δύσκολο τομέα της ασφάλειας του πανεπιστημίου τους. Αλλες αποδεικνύονται κατώτερες των περιστάσεων – ίσως αυτό να είναι και προτέρημα για, πιθανόν, πολιτικές φιλοδοξίες τους. Κρίμα όμως για την Ιστορία και το σημαντικό έργο που επιτελεί το προσωπικό των σπουδαίων ιδρυμάτων, τα οποία εκπροσωπούν.
