Η εκδημία του Πάπα Φραγκίσκου άφησε ένα κενό στον παγκόσμιο ανθρωπισμό και την αγάπη για την ειρήνη. Ο μακαριστός ιερέας των φτωχών δεν ενέκρινε τον συναλλακτικό πλανητάρχη, που ζήτησε από τους Ουκρανούς την εκμετάλλευση των σπανίων γαιών τους για να τους προσφέρει τις ειρηνευτικές του υπηρεσίες. Ομως, ο Τραμπ δεν απάντησε στον Πάπα όπως συνηθίζει, γιατί οι Καθολικοί ψηφοφόροι του είναι πολλοί (Ιρλανδοί, Ιταλοί, Πολωνοί και Λατίνοι) και ο ίδιος απεργάζεται μία ακόμα θητεία στην εξουσία.
Ο Φραγκίσκος από την Αργεντινή διαδέχθηκε τον Γερμανό Πάπα εν ζωή και υπήρξε ένας μεταρρυθμιστής σε οργανισμό με πολλά σκάνδαλα. Πριν από 30 χρόνια, το σκάνδαλο της παιδεραστίας κλόνισε την Καθολική Εκκλησία της Μασαχουσέτης.
Από τους υποψηφίους για τη διαδοχή στην παπική έδρα, ξεχωρίζουν οι καρδινάλιοι των Φιλιππίνων, της Γκάνας και της Ουγγαρίας. Το Κονκλάβιο που θα εκλέξει τον νέο Πάπα θα πρέπει να υπολογίσει τις ανάγκες του παγκόσμιου συστήματος, το οποίο ρυθμίζουν ένας λειτουργός του Μαμωνά και ένας κομμουνιστής δικτάτορας. Οι πνευματικοί ηγέτες, και δη εκείνοι με τις αρετές του Αριστοτέλη, σπανίζουν. Ο αρχαίος φιλόσοφος θεωρούσε ότι χωρίς τις αρετές του θάρρους, της μεγαλοψυχίας, της μετριοπάθειας και της δικαιοσύνης, δεν είναι δυνατόν να υπάρξει ο ευδαίμων ηγέτης. Αν προσθέσουμε σε αυτές και τη χριστιανική αγάπη, έχουμε κάποιον σαν τον Φραγκίσκο και ίσως τον διάδοχο που θα ακολουθήσει τα χνάρια του.
Κάποτε, ο Στάλιν αναρωτήθηκε πόσες μεραρχίες διαθέτει ο Πάπας για να είναι τόσο ισχυρός. Η απάντηση είναι τα δισεκατομμύρια των πιστών του κόσμου που τον ακολουθούν.
Το Κονκλάβιο που θα εκλέξει τον νέο Πάπα θα πρέπει να υπολογίσει τις ανάγκες του παγκόσμιου συστήματος, καθώς οι πνευματικοί ηγέτες, και δη εκείνοι με τις αρετές του Αριστοτέλη, σπανίζουν.
Γιατί ο Φραγκίσκος πρόσεξε τις στραβοτιμονιές του Τραμπ; Κυρίως, γιατί οδηγεί με το παράδειγμά του εκατομμύρια ψηφοφόρους του. Ο νέος πρόεδρος υποδύεται τον προστάτη των μικρομεσαίων Αμερικανών, ενώ ασχολείται –κυρίως– με την απαλλαγή των υψηλών εισοδημάτων από ανάλογους φόρους. Κατά την πρώτη του θητεία, ο Τραμπ προσπάθησε να καταργήσει την ιατρική ασφάλιση για τους φτωχούς που θέσπισε ο Ομπάμα, χωρίς να τα καταφέρει. Το παράδοξο είναι ότι οι λιγότερο ευνοημένοι οικονομικά οπαδοί του δεν αντιλαμβάνονται ότι το συμφέρον τους δεν εξυπηρετείται από τον αλλόκοτο αυτόν άνθρωπο. Αντίθετα, εκπροσωπεί την προτεσταντική αντίληψη ότι οι φτωχοί είναι οι ίδιοι υπεύθυνοι για την κατάστασή τους. Τις σοφίες του εκπέμπει σε σύντομες προτάσεις με πολλά υπερθετικά, καλά ή κακά, ανάλογα με την περίσταση.
Θα υπάρξει άραγε επιστροφή στον κόσμο των αρετών του Φραγκίσκου ή σε μια Ευρώπη με πολιτικούς που στρέφονται προς τα υποδείγματα του Πούτιν, του Ορμπαν, του Φίτσο, της Λεπέν, του Αυστριακού Κικλ, της Βάιντελ και του Κρουπάλα και –γιατί όχι– του ίδιου του Τραμπ; Ισως η εκλογή νέου Πάπα να είναι ενδεικτική.
*Ο κ. Θάνος Βερέμης είναι ομότιμος καθηγητής ΕΚΠΑ, αντιπρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ.
