Σε μια αξέχαστη σκηνή στην ταινία «Αμφιβολία» (Doubt, ΗΠΑ, 2008), ο πατέρας Φλιν (τον υποδύεται υποδειγματικά ο Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν) διηγείται από άμβωνος μια παραβολή. Μια γυναίκα, λέει, ζητάει από έναν γέροντα ιερέα να της δώσει άφεση αμαρτιών γιατί κουτσομπόλεψε. «Θέλω να πας σπίτι», της λέει εκείνος, «να πάρεις ένα μαξιλάρι, να ανέβεις στη στέγη σου και να το ανοίξεις με ένα μαχαίρι». «Το έκανες;», τη ρώτησε την άλλη μέρα. «Ναι, πάτερ». «Και ποιο ήταν το αποτέλεσμα;». «Πούπουλα», λέει εκείνη, «πούπουλα παντού». «Τώρα θέλω να γυρίσεις πίσω και να μαζέψεις κάθε τελευταίο πούπουλο που πέταξε στον άνεμο». «Αδύνατον», λέει εκείνη. «Δεν ξέρω πού πήγαν, τα πήρε ο αέρας μακριά». «Αυτό είναι το κουτσομπολιό», τη μάλωσε ο ιερέας.
Θυμήθηκα ξανά τη σκηνή όταν πριν από λίγες ημέρες έγινε γνωστή η πρόταση του εισαγγελέα στην υπόθεση του Κωνσταντίνου Πολυχρονόπουλου, του ιδρυτή και διαχειριστή της κοινωνικής κουζίνας «Ο άλλος άνθρωπος». Η πρόταση του εισαγγελέα ήταν απαλλακτική για όλα τα αδικήματα, ενώ προτάθηκε και άρση της δέσμευσης των χρημάτων. Δεν ξέρουμε ασφαλώς αν το δικαστήριο δεχθεί τελικά την πρόταση του εισαγγελέα, αρχίζει να αχνοφαίνεται όμως η πιθανότητα ο Πολυχρονόπουλος να κριθεί αθώος. Να προκύψει ότι όλα τα χρήματα που δόθηκαν από δωρεές στην οργάνωση διατέθηκαν για τις ανάγκες της. Ποιος θα μαζέψει τότε τα πούπουλα από τον άνεμο;
Σε μια εποχή που βιαζόμαστε να βγάζουμε συμπεράσματα, να δικάζουμε και να καταδικάζουμε, το βάρος της καχυποψίας συχνά συντρίβει το τεκμήριο της αθωότητας.
Και τι δεν είχε γραφτεί για τον Κωνσταντίνο Πολυχρονόπουλο. Με όση ευκολία είχε αγιοποιηθεί τα προηγούμενα χρόνια από τα διψασμένα για ήρωες ΜΜΕ, με την ίδια και ακόμη περισσότερη φούρια αποδομήθηκε. Ο εθισμός στον τζόγο έγινε συνώνυμο της ενοχής. Τα ίδια τα αποθεωτικά αφιερώματα του προηγούμενου διαστήματος ήταν κι αυτά επιβαρυντικά. Από ήρωας αντιήρωας εν μια νυκτί. «Το ‘ξερα!», μουρμούριζαν οι πιο καχύποπτοι εξ ημών, όσοι δεν πείθονται από αγαθοεργίες, αυτοί που πάντα κρατούν μικρό καλάθι και έναν αστερίσκο πάνω απ’ το κεφάλι τους.
Από την άλλη, ποιος να τους αδικήσει, ζούμε στη χώρα που οι καχύποπτοι δικαιώνονται. Ακόμα θυμάμαι τον συνάδελφο που με κοιτούσε με νόημα όταν πριν από χρόνια τού μιλούσα για το έργο της «Κιβωτού του Κόσμου». Δεν του έβγαζες από το μυαλό ότι κάτι σάπιο υπάρχει και σε αυτό το βασίλειο. Ποιος να του πει σήμερα τι;
Ισως η παραβολή του πατέρα Φλιν, που υπήρξε και ο ίδιος θύμα μιας φήμης για ανάρμοστη σχέση με ένα παιδί, βρίσκει εφαρμογή και σήμερα. Σε μια εποχή που βιαζόμαστε να βγάζουμε συμπεράσματα, να δικάζουμε και να καταδικάζουμε, το βάρος της καχυποψίας συχνά συντρίβει το τεκμήριο της αθωότητας. Αν δεν είμαστε έτοιμοι να ανέβουμε στη στέγη να μαζέψουμε τα πούπουλα, καλύτερα να κρατάμε το μαξιλάρι άθικτο.
