Διαστημική ματαιοδοξία

3' 1" χρόνος ανάγνωσης

Συνδεδεμένη με την αγάπη! Ετσι δήλωσε πως αισθάνθηκε η τραγουδίστρια Κέιτι Πέρι μόλις προσγειώθηκε στη Γη, μετά το ενδεκάλεπτο ταξίδι της στο Διάστημα, παρέα με πέντε ακόμη επιτυχημένες γυναίκες, συμπεριλαμβανομένης της Λόρεν Σάντσεζ, συντρόφου του Τζεφ Μπέζος. Η διαστημική αποστολή πραγματοποιήθηκε με πύραυλο της Blue Origin, εταιρείας του δισεκατομμυριούχου, και ήταν πλήρως αυτοματοποιημένη· το «αποκλειστικά γυναικείο» πλήρωμα δεν χρειάστηκε να κάνει τίποτα, πέρα από μια στοιχειώδη διήμερη εκπαίδευση. Μόλις προσγειώθηκαν, η Κέιτι Πέρι και η Γκέιλ Κινγκ έσκυψαν και φίλησαν το χώμα· η πρώτη δήλωσε ότι ήταν πάντα όνειρό της να βρεθεί στο Διάστημα (γιατί όμως;) και η δεύτερη, διά της κολλητής της φίλης Οπρα Γουίνφρεϊ, απέδωσε τη σημασία του ταξιδιού στο ότι τη βοήθησε να ξεπεράσει τον φόβο της για τις πτήσεις. Ενα ταξίδι εκατό χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια της Γης δεν θα μπορούσε να αποδειχθεί πιο επιφανειακό. H αλήθεια είναι ότι θα μπορούσε να είχε γίνει οπουδήποτε αλλού: η πρόσληψη του ταξιδιού καθόλου δεν το διαφοροποίησε από οποιαδήποτε άλλη εξόρμηση πολυτελείας. Αυτή όμως ήταν η ουσία. Η προσπάθεια των επώνυμων γυναικών αλλά, πάνω απ’ όλα, της ομάδας του Μπέζος, να περιβάλουν το εγχείρημα με την αίγλη της πρωτοπορίας δεν ήταν αρκετή για να καλύψει το προφανές: οι έξι γυναίκες δεν «έγραψαν Ιστορία», αλλά μια μικρή εισαγωγή στο κεφάλαιο του διαστημικού τουρισμού, του επόμενου μεγάλου επιχειρηματικού πρότζεκτ των δισεκατομμυριούχων που βαριούνται.

Παντεσπάνι

Ως διαφημιστική ενέργεια, η εκτόξευση έξι πλούσιων ατόμων στο Διάστημα είναι μάλλον πρόσφορη, λαμβανομένης υπ’ όψιν της αγοράς στην οποία ο Μπέζος στοχεύει. Οι άνθρωποι που διατίθενται να πληρώσουν 150.000 δολάρια για ένα ταξίδι μικρότερης διάρκειας κι από γεύμα σε φαστφουντάδικο, ίσως παρακινηθούν να το κάνουν βλέποντας αναγνωρίσιμα πρόσωπα να ίπτανται για μερικά λεπτά σε μια μικροσκοπική κάψουλα και να χαζεύουν τον πλανήτη από μακριά. Με αυτόν τον τρόπο η υπηρεσία διαδίδεται στους κύκλους που πρέπει να διαδοθεί και η σχετική βιομηχανία εξελίσσεται. Εξετάζοντας όμως το γεγονός όπως οι συμμετέχουσες σε αυτό θα ήθελαν να το εξετάσουμε, δηλαδή ως κοσμοϊστορική πρωτοβουλία με φεμινιστική αξία, είναι δύσκολο να μην το βρούμε γελοίο (εξ ου και τα σαρκαστικά memes γέμισαν το Διαδίκτυο πριν ακόμη γίνει η εκτόξευση). Πιστεύει στ’ αλήθεια κανείς ότι σε μια εποχή όπου τα πάντα τίθενται υπό διακύβευση, αυτό που χρειάζονται οι γυναίκες είναι να παρακολουθήσουν έξι άλλες γυναίκες υψηλών κοινωνικών στρωμάτων να απολαμβάνουν ένα παντελώς ανώφελο προνόμιο; Είναι δυνατόν να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για τους μη έχοντες ο αδηφάγος τρόπος που οι έχοντες καταναλώνουν ακόμη και όσα δεν χρειάζονται καθόλου;

Ελίτ, ανεπίδεκτη μαθήσεως

Οι πιο ψύχραιμοι θα αντιπαραθέσουν ότι έτσι έκαναν πάντα οι πιο εύποροι: ζούσαν τις διάφορες εκφάνσεις της χλιδής τους επιδεικτικά, χωρίς τον φόβο ότι κάποιος κάπου θα θιγεί. Αλλοι θα προσθέσουν ότι οι αναπολογητικές απολαύσεις «ενώ ο κόσμος καίγεται» είναι δικαίωμα εκείνων που τις βιώνουν. Είναι εν πολλοίς τυχερά αυτά τα πράγματα – πάντα κάποιοι θα βρίσκονται στην καλή πλευρά του καπιταλισμού και άλλοι όχι. Υπάρχει όμως μια διαφορά ανάμεσα στο τότε και το τώρα, που έγκειται όχι στο δυσθεώρητο προνόμιο, αλλά στον διδακτισμό των σύγχρονων προνομιούχων: δεν αρκεί στις αστροναύτισσες (κάποιες εξ αυτών εξαιρετικά μορφωμένες) η συμμετοχή τους σε ένα σπάταλο και προκλητικά ανεπίκαιρο σόου χωρίς κάποιο αντικειμενικό κέρδος (επιστημονικό ή άλλο)· θεωρούν, επιπλέον, πως μπορούν να πείσουν τους γύρω τους ότι το σόου δεν είναι σόου, αλλά πολιτισμικό φαινόμενο άξιο θαυμασμού. Κάπως έτσι, η κοινωνικοοικονομική ελίτ βαθαίνει κι άλλο το χάσμα που ούτως ή άλλως τη χωρίζει από τον υπόλοιπο κόσμο· κάπως έτσι αναδεικνύονται τα κοινωνικά ρήγματα που παράγουν και ευνοούν τον τραμπισμό: οι φτωχοί μπορούν να ζήσουν ως φτωχοί· όταν όμως καλούνται να διαχειριστούν, πέραν της φτώχειας τους, και την υβριστική αναίδεια του πλούτου, αναζητούν εκδίκηση – τις περισσότερες φορές στα λάθος σημεία.

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή

Editor’s Pick

ΤΙ ΔΙΑΒΑΖΟΥΝ ΟΙ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ

MHT