Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να μετρηθεί ο πολιτικός αντίκτυπος γεγονότων που εισβάλλουν με θορυβώδη τρόπο στην επικαιρότητα.
Ο πρώτος είναι η μέθοδος των focus groups (ομάδες εστίασης), δηλαδή ομάδων των 6-10 ατόμων που καλούνται να συζητήσουν για το υπό μελέτη γεγονός ανοιχτά προκειμένου να καταγραφεί η στάση τους. Επιλέγονται συνήθως άτομα από ειδικά κοινά των οποίων η αντίδραση θεωρείται κομβική. Με άλλα λόγια, δεν επιχειρείται ο ακριβής υπολογισμός της ποσοτικής επίπτωσης του γεγονότος στην απήχηση των κομμάτων, αλλά η καταγραφή του τρόπου με τον οποίο προσλαμβάνεται από ειδικά κοινά. Η μέθοδος αυτή είναι περισσότερο δαπανηρή.
Ο δεύτερος είναι η μέθοδος των κυλιόμενων δημοσκοπήσεων, δηλαδή επαναλαμβανόμενων ποσοτικών μετρήσεων των θέσεων ενός μεγάλου και αντιπροσωπευτικού, ως προς βασικά δημογραφικά και πολιτικά χαρακτηριστικά, δείγματος. Συμπεράσματα προκύπτουν από τις συγκρίσεις που προσφέρουν ακριβή υπολογισμό της ποσοτικής επίπτωσης. Η μέθοδος αυτή είναι περισσότερο χρονοβόρος.
Υπάρχουν και μέθοδοι που δεν έχουν σχέση με την επιστήμη, εμπειρικές και αυτοσχέδιες. Να ανοίγει κανείς συζήτηση με τον οδηγό του ταξί ή με όσους περιμένουν σε μια στάση λεωφορείου, με τον κομμωτή, είτε είναι υπάλληλος είτε ιδιοκτήτης, ακόμη καλύτερα με την καθαρίστρια της πολυκατοικίας, με την ταμία στο μίνι μάρκετ αν δεν έχει κόσμο και μπορεί να μιλήσει, με τον καθηγητή που έρχεται στο σπίτι για τα ιδιαίτερα του παιδιού, με τον χασάπη και τον ντελιβερά που συνήθως βιάζεται αλλά όσο ψάχνεις για κέρματα θα προλάβει να απαντήσει έστω με μια γκριμάτσα στο πρόσωπο.
– Χαμός με τα Τέμπη, ε; Εχουμε μπερδευτεί τελείως.
Με μια φράση σου μόνο, ο συνομιλητής θα μπει κατευθείαν στο νόημα και θα αντιδράσει.
Για την πυρόσφαιρα δεν υπάρχει σαφής εικόνα, παρά τις περισσότερες από δεκαπέντε εκθέσεις εμπειρογνωμόνων, άλλοι με τα τυπικά προσόντα και άλλοι «στο περίπου».
Δύσκολο να βρεθεί κάποιος να σου πει «καταρρέουν οι θεωρίες συνωμοσίας», «αποκαλύπτονται τα ψέματα όσων εργαλειοποίησαν την τραγωδία», «κάποιοι συγγενείς θυμάτων κάνουν παιχνίδι για να ρίξουν την κυβέρνηση», «οι Ρώσοι διέσπειραν fake news για το ξυλόλιο».
Περισσότερο πιθανό είναι να ακούσεις ότι σημασία έχει πως έκαψαν τα παιδιά, όλοι ψέματα λένε και κανείς δεν θα πάει φυλακή, φτάνει πια με την προπαγάνδα, σιγά μη μάθουμε αν υπήρχε παράνομο φορτίο, όλοι φταίνε, και οι δημοσιογράφοι στο κόλπο, το θέμα είναι ότι δεν βγαίνει ο μήνας.
Αν, πάλι, κάνεις συζήτηση με τους συνδαιτυμόνες σου σε ένα ακριβό εστιατόριο, θα ακούσεις εντελώς διαφορετικά πράγματα: Μην κατρακυλήσει η χώρα ξανά στον λαϊκισμό, μη διασαλευθεί η δημοσιονομική σταθερότητα, μην πάμε πάλι σε πολιτική αστάθεια και περιπέτειες, μην πάρουν κεφάλι οι ψεκασμένοι τώρα που μπήκαμε σε μια σειρά, ποιος θα κρατήσει το τιμόνι μέσα στη διεθνή αντάρα.
Το βέβαιο είναι ότι η σερβιτόρα και ο πελάτης θα έχουν εντελώς διαφορετική ανάγνωση των πορισμάτων για τα αίτια δημιουργίας της πυρόσφαιρας.
Δεν υπάρχει σαφής εικόνα παρά τις περισσότερες από δεκαπέντε εκθέσεις εμπειρογνωμόνων, άλλοι με τα τυπικά προσόντα και άλλοι «στο περίπου», συνεργαζόμενοι με συγγενείς, που πλέον διαφωνούν και μεταξύ τους, με οργανώσεις (όπως ο ΔΣΑ), με το κράτος (όπως ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ).
Κάποιοι ήταν από την αρχή σίγουροι για το παράνομο φορτίο (Βελόπουλος, Κωνσταντοπούλου), άλλοι μετακινήθηκαν από τη βεβαιότητα (για το αντίθετο) στην αμφιβολία, όπως ο πρωθυπουργός μετά το συλλαλητήριο, και όλοι περιμένουν τη Δικαιοσύνη προς την οποία όμως έχει κλονιστεί η εμπιστοσύνη τους (Ν. Ανδρουλάκης, Σ. Φάμελλος).
Ποιος ωφελείται από το χάος για τα Τέμπη; Αυτό είναι κάτι στο οποίο θα συμφωνήσουν και οι επιστήμονες των μετρήσεων και η πωλήτρια του καταστήματος και ο CEO της πολυεθνικής στην οποία ανήκει: Το κυβερνών κόμμα συσπειρώνεται κάπως, πολύ μακριά πάντως από την αυτοδυναμία, και, κατά τα άλλα, συνεχίζεται ο θρίαμβος της αντιπολιτικής, του αντισυστημισμού ή όπως κανείς ορίζει την ψήφο του θυμού και της απελπισίας.
