Ενώ ο κόσμος αλλάζει μέρα με τη μέρα, χρήσιμο είναι να παρακολουθούμε τι γίνεται στην περιοχή μας, σε σημεία που ίσως να μη φαίνεται να έχουν άμεση σχέση με την Ελλάδα, αλλά όπου οι εξελίξεις θα καθορίσουν την πορεία και της δικής μας χώρας. Η Συρία αποτελεί χώρα-κλειδί της περιοχής, καθώς βγαίνει από μακρόχρονη δικτατορία και 14 χρόνια πολέμου, ο μισός πληθυσμός της έχει εκτοπιστεί, και η Τουρκία και το Ισραήλ οδεύουν προς σύγκρουση στα εδάφη της – είτε μέσω «αντιπροσώπων» είτε άμεσα. Η αντιπαράθεση αυτή απειλεί να εμποδίσει την οποιαδήποτε εξομάλυνση της κατάστασης στη Συρία, να προκαλέσει νέα κακά στην περιοχή, αλλά και να εμπλέξει την Ελλάδα σε απρόβλεπτες εξελίξεις, καθώς η χώρα μας ενισχύει τους δεσμούς της με το Ισραήλ, ενώ διαχειρίζεται την πάντα δύσκολη σχέση με την Τουρκία. Η Ελλάδα, επίσης, δεν μπορεί παρά να ενδιαφέρεται ιδιαιτέρως για τους Χριστιανούς της Συρίας. Η κατάσταση, λοιπόν, απαιτεί την εμπλοκή αλλά και προσεκτικούς χειρισμούς της Αθήνας.
Καθώς η Τουρκία και το Ισραήλ οδεύουν προς άμεση ή δι’ αντιπροσώπων σύγκρουση στα εδάφη της χώρας, η κατάσταση απαιτεί προσεκτικούς χειρισμούς από την Αθήνα.
Η Συρία σήμερα βρίσκεται στο στάδιο σταθεροποίησης, χωρίς το αποτέλεσμα της προσπάθειας να είναι προβλέψιμο. Ο μεταβατικός πρόεδρος Αχμέντ αλ Σάρα πρέπει να πετύχει τη δύσκολη ισορροπία μεταξύ της διαμόρφωσης ενός ισχυρού κέντρου και της νομιμοποίησης που προέρχεται από την εκπροσώπηση όλων των διαφορετικών ομάδων της χώρας. Εάν ενισχύσει πολύ την κεντρική εξουσία, προκαλεί αντιδράσεις από κάποιες ομάδες. Εάν δεν την ενισχύσει αρκετά, η χώρα θα οδηγηθεί σε αέναες συγκρούσεις. Ο Σάρα έχει μάθει από το Ιράκ και τη Λιβύη τι ακολουθεί όταν διαλύονται απότομα όλοι οι κρατικοί θεσμοί, αλλά και όταν δεν ενσωματώνονται οι εθνικές ομάδες. Η Συνταγματική Διακήρυξη που υιοθετήθηκε πριν από λίγες εβδομάδες για να καλύψει μεταβατική περίοδο πέντε ετών, κατοχυρώνει τον διαχωρισμό εξουσιών, τη δικαστική ανεξαρτησία, τα δικαιώματα των γυναικών, την ελευθερία της έκφρασης και του Τύπου κ.ά. Οι Κούρδοι, όμως, κατήγγειλαν το κείμενο, λέγοντας ότι δεν είναι δίκαιη η διανομή εξουσιών, και ότι «αναπαράγει τον αυταρχισμό σε νέα μορφή». Η έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ εθνικών ομάδων, και το γεγονός ότι η συμμαχία ανταρτών που κατέλαβε τη Δαμασκό αποτελείτο από πολλές διαφορετικές δυνάμεις (μεταξύ αυτών και ακραίων ισλαμιστών), περιπλέκουν τα πράγματα. Η σφαγή Αλεβιτών και Χριστιανών τις ημέρες πριν από τη δημοσιοποίηση της Συνταγματικής Διακήρυξης ενέτεινε την καχυποψία, καθώς ο Σάρα είχε δεσμευθεί πως κάτι τέτοιο δεν θα συνέβαινε. Η νέα κυβέρνηση επιχειρεί να είναι πιο αντιπροσωπευτική, με τη συμμετοχή αντιπροσώπων των Αλεβιτών, Δρούζων, Χριστιανών και Κούρδων. Το στοίχημα του Σάρα είναι να λογοδοτήσουν αυτοί που διέπραξαν τη σφαγή του Μαρτίου ώστε να αρχίσει να χτίζεται εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση.
Η ανάμειξη της Τουρκίας και του Ισραήλ περιπλέκει την κατάσταση. Την περασμένη εβδομάδα, το Ισραήλ βομβάρδισε βάση στην κεντρική Συρία που λέγεται ότι θα παραχωρηθεί στην Τουρκία, στέλνοντας ισχυρό μήνυμα ότι δεν θα επιτρέψει κανένα εμπόδιο στις κινήσεις του στη χώρα. Ενώ η Τουρκία (με το Κατάρ) είναι υπέρ ισχυρού κέντρου στη Δαμασκό, οι Ισραηλινοί προσβλέπουν σε αδύναμη κεντρική εξουσία και σε συνεργασία με τους Δρούζους και τους Κούρδους. Η Ρωσία διατηρεί ακόμη δύο βάσεις και οι απρόβλεπτοι Αμερικανοί στρατιωτική παρουσία 2.000 ανδρών, προς στήριξη των Κούρδων αλλά και του Ισραήλ. Σε αυτό το σκηνικό, είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας να αξιοποιήσει τη σχέση της με το Ισραήλ και άλλες χώρες της περιοχής, και να συνεργαστεί με άλλες χώρες-μέλη της Ε.Ε. προς τη σταθεροποίηση της Συρίας. Επειδή ό,τι συμβαίνει στη Συρία δεν μένει στη Συρία.
