ΖΗΤΗΣΕ το τηλέφωνό μου από τη Γραμματεία της «Κ». «Ασε Ζάννα μου, θα τον καλέσω εγώ», είπα στην παλαιά φίλη, πρωθιέρεια της εφημερίδας, «γνωρίζω τον κ. Τάσιο από τότε που έκανα το Εκπαιδευτικό» – τέλη δεκαετίας του ’70, τότε που κόχλαζαν οι αλλαγές στα πανεπιστήμια. «Δεν θα με θυμάται βέβαια, αλλ’ εντάξει», είπα. «Μα πόσο χρονώ είναι; Η φωνή του είναι νεανική!» απόρησε η Ζάννα. «Και δεν είναι μόνο η φωνή του», είπα, «παρακολουθώ δεκαετίες τα άρθρα και τις παρεμβάσεις του στην “Κ” και σε άλλες εφημερίδες για ποικίλα ζητήματα και θαυμάζω το πολυσχιδές πνεύμα και τη μαχητικότητά του – κι είναι, ξέρεις, πολλά χρόνια πλέον “στη σύνταξη”, ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ».
ΥΠΕΘΕΤΕ ότι εγώ δεν θα τον θυμόμουν, μου είπε όταν του τηλεφώνησα. Αλλά επειδή έχει προσέξει στο Υποβολείο «μιαν έντονη ευαισθησία περί τα γλωσσικά», θέλει να μου στείλει το βιβλίο του «Πρακτικά Ζητήματα της Νεοελληνικής Γλώσσας» (Εστία), όπου συγκέντρωσε όλες τις εργασίες και τ’ άρθρα του γι’ αυτόν τον τομέα. Η Γλώσσα τον απασχολεί από τα 12 του, όταν ο γεωπόνος πατέρας του τού ζήτησε να μεταφέρει από την καθαρεύουσα στην δημοτική τις οδηγίες που θα διένειμε στους αγρότες!
ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΤΟΥ για την Φιλολογία, και ειδικά για την Γλώσσα, δεν έπαψε ποτέ – άλλο αν τελικά σπούδασε Πολιτικός Μηχανικός. Παράλληλα όμως με την ερευνητική και πρακτική καλλιέργεια της επιστήμης του και την διεθνώς αναγνωρισμένη συμβολή του σε κεφαλαιώδη ζητήματά της, δεν έπαψαν να συν-τρέχουν και οι συστηματικές, ζωτικές για το φιλέρευνο πνεύμα του, ενασχολήσεις του με Γλώσσα, Ιστορία, αρχαία Φιλοσοφία και πολλά άλλα που συνθέτουν φυσιογνωμία Αναγεννησιακού Ανθρώπου.
Ο Αναγεννησιακός Θ. Π. Τάσιος και ένας καημός του: «Ο,τι τονίζεται προφορικώς, τονίζεται και γραπτώς. Τίποτε άλλο».
ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΩ, με προέτρεψε, τις απόψεις του για τον τονισμό, «μήπως και μπορέσομε να σταματήσομε το παράλογο βασανιστήριο εκατομμυρίων Ελλήνων απ’ το ανεπιστημονικό σύστημα που μας επιβλήθηκε (ασυζητητί!) προ 40ετίας…». Καημός του παλιός ότι δεν κάνουμε τίποτα για την εφαρμογή ενός σωστότερου και απλούστερου μονοτονικού. Ο χώρος του Υποβολείου δεν επιτρέπει όχι ευρεία αλλά ούτε καν αναφορά των βασικών θέσεων του κ. Τάσιου για το θέμα. Περιοριζόμαστε σε επιγραμματικές διατυπώσεις του:
«ΒΑΖΕ ΤΟΝ ΤΌΝΟ μόνον όπου και όταν ακούγεται». «Ο,τι τονίζεται προφορικώς, τονίζεται και γραπτώς. Τίποτε άλλο» – πράγμα που δεν επιτρέπει το εφαρμοζόμενο σύστημα. Το οποίο, αντιθέτως, επιτρέπει λάθος τονισμούς όπως: Εχε το κατά νουν, αντί του σωστού Εχε-το κατα νούν. Πέρασε παρά πέντε, αντί του Πέρασε παρα πέντε. Περιμένω από σας…, αντί Περιμένω απο σάς… Δηλαδή, βάζουμε τόνο μόνο όπου ακούγεται· και δεν ισχύει κανένας άλλος κανόνας. Ενώ στο εφαρμοζόμενο ισχύουν κανόνες που συχνά προκαλούν συγχύσεις, όπως «δεν τονίζονται οι μονοσύλλαβες λέξεις», ενώ προβλέπονται εξαιρέσεις, ή «τονίζονται πάντα οι δισύλλαβες», ενώ στην πραγματικότητα δεν τονίζονται πάντα, όπως, παραπάνω, στο «έχε κατα νούν» ή «παρα πέντε».
ΑΝΑΠΗΡΩΜΕΝΟ παρουσιάζεται εδώ το ορθότερο μονοτονικό που υποστηρίζει με επιχειρήματα ο κ. Τάσιος χρόνια τώρα. Δεν γίνεται στη στήλη κάτι πληρέστερο. Γι’ αυτό –και για απαντήσεις σε εύλογα ερωτήματα που γεννιούνται στον αναγνώστη για το απλούστερο αυτό μονοτονικό– παραπέμπουμε τόσο στο ζουμερό κι επί του πρακτέου βιβλίο του για τη Γλώσσα που αναφέραμε στην αρχή, αλλά και στο εξαίρετο «Αφιέρωμα: Θεοδόσης Τάσιος» του περιοδικού «Νέα Εστία» (τεύχος 1899, Σεπτέμβριος 2024), όπου ειδικοί επιστήμονες παρουσιάζουν και σχολιάζουν με πληρότητα τα γλωσσικά και άλλα πολλά θέματα που απασχολούν πάντα τον αναγεννησιακό σύγχρονο Ελληνα, επιστήμονα και άνθρωπο, τον σοφό και πάντα ευανάγνωστο Θ. Π. Τάσιο.
