Με την απογείωσή τους έκοψαν τις πλαστικές χειροπέδες. Είχα επιβιβαστεί μαζί τους στην ίδια πτήση, Αθήνα – Λαχώρη με σύντομη στάση για ανεφοδιασμό στην Τιφλίδα, δίχως επιστροφή για εκείνους. Ηταν Μάιος του 2013 όταν κατέγραψα την απέλαση 69 μεταναστών από το Πακιστάν. Ανάμεσά τους βρισκόταν ένας άνδρας που είχε εργαστεί ψαράς στην Κεφαλονιά και χτίστης στην Αθήνα, χωρίς χαρτιά. Αλλος δούλευε στην οικοδομή επί μία δεκαετία, δεν μπόρεσε να ανανεώσει την άδεια διαμονής και τον έπιασαν. Ενας ακόμη ήταν ράφτης, σταμάτησε ο εργοδότης του να τον πληρώνει και συνελήφθη σε επιχείρηση «σκούπα».
Μέχρι να φτάσει η ώρα της πτήσης είχαν προηγηθεί μήνες γραφειοκρατικών δυστοκιών. Σε αρκετές περιπτώσεις οι προξενικές αρχές καθυστερούσαν πολύ καιρό να εκδώσουν τα απαραίτητα έγγραφα. Σε εκείνη την πτήση 100 αστυνομικοί συνόδευαν τους μετανάστες. Ολα κύλησαν ομαλά. Στο παρελθόν, όμως, είχαν δει ηλικιωμένους να κλαίνε ή κάποιους μετανάστες να προσπαθούν να αυτοτραυματιστούν μήπως και δεν τους δεχτεί ο πιλότος στο αεροπλάνο.
Το σύνθετο χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Μετανάστευσης περιλαμβάνει και ζητήματα ένταξης.
Ηταν η περίοδος του περίφημου δόγματος του «Ξενίου Διός» στις γειτονιές. Μέχρι τον Αύγουστο εκείνου του έτους είχαν προσαχθεί 85.000 άτομα σε Αθήνα, Πάτρα, Κόρινθο και αλλού. Εξ αυτών 5.475 είχαν συλληφθεί γιατί δεν πληρούσαν τις νόμιμες προϋποθέσεις. Ηταν οφθαλμοφανές από αυτή την αναλογία, αλλά και σε όποιον παρατηρούσε από κοντά τις επιχειρήσεις, ότι στόχευαν αδιακρίτως μόνο όσους είχαν άλλο χρώμα δέρματος. Στους προσαχθέντες, ωστόσο, υπήρξαν και τουρίστες από την Κορέα και τις ΗΠΑ που είχαν ταξιδέψει για διακοπές στην Ελλάδα.
Η κυβέρνηση τότε θεωρούσε τα μέτρα επιτυχημένα προσεγγίζοντας μυωπικά ένα πολύπλοκο ζήτημα. Εκριναν τότε οι αρμόδιοι ότι ο φράχτης στον Εβρο και η αστυνόμευση στις γειτονιές είχαν περιορίσει δραστικά τη διάσχιση των χερσαίων συνόρων. Η πραγματικότητα, όμως, αποδείχτηκε κάπως διαφορετική. Οι ροές μετατοπίστηκαν προς τα θαλάσσια περάσματα και λόγω των διεθνών συνθηκών έγιναν ακόμη μεγαλύτερες τα επόμενα χρόνια.
Μοιάζει να είναι πλέον παγιωμένη συνήθεια η εξαγγελία για περισσότερες απελάσεις μόλις κάποιος αναλαμβάνει υπουργικά καθήκοντα σχετικά με το μεταναστευτικό. Στην πράξη, όμως, έχει αποδειχθεί όλα αυτά τα χρόνια πόσο δύσκολη, περίπλοκη και γραφειοκρατικά ατελέσφορη μπορεί να είναι αυτή η διαδικασία. Εκτός κι αν πρώτιστο πολιτικό μέλημα και σε αυτή την περίπτωση είναι μόνο η επικοινωνία, να γίνει κάποιος ξανά αρεστός σε ιδεολογικά συμπαθούντες. Το σύνθετο και απαιτητικό χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Μετανάστευσης περιλαμβάνει πάντως και ζητήματα ένταξης, όσο κι αν κάποιοι αποστρέφονται τη λέξη.
