Η Ευρωπαϊκή Ενωση, κατά την άποψη κάποιων αναλυτών, επιφυλακτικών του όλου εγχειρήματος, υπήρξε μία απόπειρα ανασυστάσεως της αυτοκρατορίας του Καρλομάγνου, που είχε ενώσει υπό το Στέμμα του την έκταση που σήμερα κατέχουν η Γερμανία και η Γαλλία. Επιβεβαιώθηκαν, κατά την άποψή τους, μάλιστα το 1960, όταν ο Γάλλος πρόεδρος Σαρλ ντε Γκωλ είπε το ανεπανάληπτο εκείνο: «Ευρώπη είναι η Γαλλία και η Γερμανία. Οι υπόλοιποι είναι τα λαχανικά».
Καλά τα ευφυολογήματα, βεβαίως. Αλλά το ουσιώδες είναι ότι αυτό που σήμερα καλείται Ε.Ε. συνετελέσθη υπό την ηγεσία της Γαλλίας και της Γερμανίας. Είναι ως εκ τούτου ενδιαφέρον ότι στο μείζον θέμα που ανέκυψε για τη δημιουργία μιας αμιγούς ευρωπαϊκής αμύνης, «ηγετικό δίδυμο» της Ευρώπης αναδεικνύεται η Γαλλία και η Βρετανία. Και να σκεφτεί κανείς ότι ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είχε τηρήσει στάση εξόχως τιμωρητική έναντι του Ηνωμένου Βασιλείου στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων εξόδου αυτής της χώρας από την Ε.Ε. Αλλά με τον καιρό πολλά αλλάζουν.
Στις μέρες μας, ο καταλύτης της συνεργασίας του νέου «ηγετικού διδύμου είναι η απειλή της Ρωσίας του προέδρου Πούτιν και το ενδεχόμενο απαγκιστρώσεως των ΗΠΑ από την ασφάλεια της Ευρώπης. Το 1854, αιτία του Κριμαϊκού Πολέμου της Βρετανίας και Γαλλίας εναντίον της Ρωσίας ήταν να αποτραπεί η διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που θεωρούσαν πως μεθόδευε ο τσάρος πασών των Ρωσιών Νικόλαος Α΄. Η ιστορία φαίνεται να επαναλαμβάνεται, με επίκεντρο τη Ρωσία – τσαρική ή μετακομμουνιστική, αδιάφορο.
Πολλές οι αρρυθμίες και οι επιφυλάξεις που παρατηρούνται στην ολοκλήρωση του νέου ευρωπαϊκού εγχειρήματος, με σπουδαιότερη τον ρόλο της Τουρκίας. Η κοινή λογική υπαγορεύει ότι μία νέα ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική αμύνης δεν είναι δυνατόν να αποκλείει την Τουρκία, για λόγους τόσο προφανείς ώστε παρέλκει να αναφερθεί κανείς λεπτομερώς σε αυτούς.
Αριστα το γνωρίζει ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και προφανώς γι’ αυτό συνδέει τη συμμετοχή της χώρας του στο νέο ευρωπαϊκό σύστημα αμύνης με την ένταξή της στην Ε.Ε. Δεν αγνοεί, βεβαίως, ότι η συμμετοχή του σουλτάνου Αμπντούλ Μετσίντ Α΄ στον πόλεμο εναντίον του τσάρου Νικολάου Α΄ είχε ως ευεργετική μάλλον συνέπεια την ένταξη της αυτοκρατορίας του στο «δημόσιο δίκαιο και στο σύστημα της Ευρώπης» με τη Συνθήκη των Παρισίων του 1856.
Αντιθέτως, οι επιπτώσεις της διεγέρσεως υπέρ της Ρωσίας που δημιούργησε στην Ελλάδα η έκρηξη του Κριμαϊκού Πολέμου υπήρξαν τραγικές. Στις 13 Μαΐου 1855 αποβιβάστηκαν στον Πειραιά 3.500 Γάλλοι στρατιώτες. Ο εκθρονισμός του Οθωνα δεν άργησε πολύ.
Σήμερα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επιχειρεί να τετραγωνίσει τον κύκλο. Η θέση του είναι ότι η Ελλάς θα στείλει δυνάμεις για τη διατήρηση της ειρήνης στην Ουκρανία υπό την προϋπόθεση ότι η δύναμη αυτή θα είναι ευρωπαϊκή και ότι η Ρωσία θα είναι σύμφωνη με την ανάπτυξή της, όπως δημοσίευσε η «Κ» την Πέμπτη.
