Νόμος για την αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων υπάρχει, αλλά τις περισσότερες φορές δεν εφαρμόζεται. Απροθυμία, βραδύτητα ρυθμών και διαρκείς αντιστάσεις. H φράση του πρωθυπουργού στη Βουλή έδειξε τo μόνιμο κενό: «Θα κατοχυρωθεί, θεσμικά και συνταγματικά, η αξιολόγηση στο Δημόσιο», είπε· και πρόσθεσε: «Αξιολόγηση και από τους πολίτες που θα κάνουν χρήση των υπηρεσιών». Εμπλουτίστηκε έτσι το «κάδρο» και με τη δική μας παρουσία. Προς τι; Αφού μια μέρα θα ξυπνήσουμε και το θέμα θα έχει λυθεί.
Λίγη υπομονή και θα εκλείψει το αντικείμενο αξιολόγησης. Σε 15-20 χρόνια θα υπάρχουν λιγότερα από 100 επαγγέλματα. «Οι άνθρωποι θα αρχίσουμε να σκεφτόμαστε σοβαρά τον λόγο ύπαρξής μας». Ο Ντανίλο ΜακΓκάρι, ειδικός στα θέματα τεχνητής νοημοσύνης, ήταν καταιγιστικός στο συνέδριο EmTech Europe 2025 («Κ», 7/3). Τι είπε ο ειδήμων – σε δική μας μετάφραση; Oτι τα προς αξιολόγηση επαγγέλματα απλώς δεν θα υπάρχουν, η οργάνωση υπηρεσιών θα γίνεται με συστήματα τεχνητής νοημοσύνης τα οποία «θα μπορούν να μαθαίνουν και να εξελίσσονται από μόνα τους». Προφανώς και θα (αυτο)αξιολογούνται κι αν δεν επαρκούν, θα αποσύρονται.
Αδυνατεί κανείς να περιγράψει με ακρίβεια το αύριο. Η φαντασία βοηθάει τη λογοτεχνία, χρειάζονται όμως οι νόμοι, οι πολιτικοί, τα κοινοβούλια για να διαμορφώσουν την καθημερινότητα των πολιτών. Κι αν και γι’ αυτά εμφανιστούν εναλλακτικές; Πόσο θα μπορεί κανείς να τις καθυστερήσει;
Πριν όμως αρχίσουμε να φλερτάρουμε με ένα ιδιότυπο «χάος», πριν παραδοθούμε στις ανθρωποειδείς μηχανές, μήπως να βελτιώσουμε κι εμείς λίγο τις επιδόσεις μας; Εχουμε 550.000 δημοσίους υπαλλήλους, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι συμβασιούχοι. Μαζί με τις οικογένειές τους συνθέτουν τον βασικό ιστό της κοινωνίας. «Ποιος θα συγκρουστεί με αυτό το εκλογικό σώμα. Είναι σαν να ζητάμε από το πολιτικό σύστημα να ακρωτηριάσει τον εαυτό του», σχολιάζει ο κ. Παναγιώτης Καρκατσούλης, εμπειρογνώμων δημόσιας διοίκησης, σύμβουλος ΑΣΕΠ («Κ», 7/3).
Εχουμε καθυστερήσει τόσο πολύ ως χώρα να φτιάξουμε ένα σοβαρό και σύγχρονο κράτος ώστε αν δεν βιαστούμε, έστω στην τελική ευθεία, κινδυνεύει να εκλείψει και ο λόγος ύπαρξης της όποιας αξιολόγησης. Θα εκσφενδονιστούμε σε ένα μέλλον εκόντες άκοντες, που δεν θα ορίζουμε ούτε θα χρειάζεται να ορίσουμε, γιατί, απλούστατα, δεν θα μας περιλαμβάνει.
