Οταν μιλάμε για συγκάλυψη στην τραγωδία των Τεμπών ποιος φέρει το βάρος της αποδείξεως; Οι κατήγοροι ή οι κατηγορούμενοι; Στελέχη της αντιπολίτευσης διατείνονται ότι η κυβέρνηση οφείλει να αποδείξει πως δεν συγκαλύπτει. Ενα στέλεχος της αξιωματικής αντιπολίτευσης το προχώρησε πιο πολύ. Οταν ρωτήθηκε «τι μπορεί να συγκαλύπτει η κυβέρνηση», απάντησε πως «δεν το γνωρίζουμε, γιατί ακριβώς το συγκαλύπτει». Χωρίς να θέλω να κάνω συγκρίσεις –προς Θεού!– μου θύμισε τον Βισίνσκι ο οποίος όταν τον ρώτησε ένας ξένος δημοσιογράφος πώς καταδικάζονται ιστορικά στελέχη των μπολσεβίκων χωρίς στοιχεία, του απάντησε πως το γεγονός ότι έχουν καλύψει τόσο καλά τα στοιχεία, αποδεικνύει την ενοχή τους.
Φυσικά στο δικαιικό μας σύστημα το βάρος της αποδείξεως το φέρουν οι κατήγοροι. Στην περίπτωσή μας όσοι μιλούν για συγκάλυψη, αυτοί θα πρέπει να αποδείξουν όχι μόνον ότι η κυβέρνηση συγκαλύπτει, αλλά και τι είναι αυτό που συγκαλύπτει και για ποιο λόγο το συγκαλύπτει. Μέχρι στιγμής, επί του προκειμένου, δεν έχει ακουστεί μια πειστική επιχειρηματολογία. Και επειδή αυτό είναι το αδύνατο σημείο της θεωρίας της συγκάλυψης, οι υποστηρικτές αντιστρέφουν τη διαδικασία και καλούν την κυβέρνηση να αποδείξει την αθωότητά της είτε μετέρχονται μια, εγνωσμένης αποτελεσματικότητας, μέθοδο. Απευθύνονται όχι στη λογική των πολιτών, αλλά στο θυμικό τους. Προσδίδουν στη συγκάλυψη μια υπερβατική διάσταση, χωρίς αναφορές σε γεγονότα κι έτσι απαλλάσσονται οι ίδιοι από την τεκμηρίωση των ισχυρισμών τους, ενώ συγχρόνως συνεγείρουν τα πλήθη. Δύο σε ένα.
Οσοι μιλούν για συγκάλυψη, αυτοί θα πρέπει να αποδείξουν όχι μόνον ότι η κυβέρνηση συγκαλύπτει, αλλά και τι είναι αυτό που συγκαλύπτει και για ποιο λόγο το συγκαλύπτει.
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι το 70%-80% των ερωτηθέντων πολιτών σε όλες τις δημοσκοπήσεις, πιστεύει στη θεωρία της συγκάλυψης. Είναι η παράσταση που έχουν για το τι έχει συμβεί, μια παράσταση που δημιουργεί ένα πολύ συγκεκριμένο πολιτικό κλίμα, διόλου ευχάριστο για την κυβέρνηση. Επί του πρακτέου, καλείται η κυβέρνηση, αν θέλει να ανατρέψει αυτή τη διάχυτη αίσθηση, να αποδείξει την αθωότητά της. Στην πολιτική επικρατούν άλλοι κανόνες από αυτούς της Ποινικής Δικονομίας. Μπορεί όμως αυτό να γίνει; Μπορεί η λογική να αντιπαλέψει με επιτυχία το συναίσθημα; Νομίζω η σημερινή κατάσταση δεν ανατρέπεται. Οσα πειστήρια και να προσκομίσει στη δημόσια σφαίρα η κυβέρνηση που να καταρρίπτουν τη θεωρία της συγκάλυψης, πάντα θα υπάρχει ο αντίλογος από την άλλη πλευρά που αυτός θα γίνεται πιστευτός, όσο αστήρικτος και αν είναι. Διότι βρισκόμαστε στο σημείο που η κοινή γνώμη έχει παγιωμένη την πεποίθησή της. Είναι άλλης τάξης ζήτημα πώς φτάσαμε σε αυτό το σημείο και ποιοι ευθύνονται για αυτό.
Συνεπώς, σήμερα ελάχιστη σημασία έχει η απάντηση στο ερώτημα «τι συγκαλύπτει η κυβέρνηση και για ποιο λόγο». Τα κίνητρα παίζουν σημαντικό ρόλο στις λογικές επεξεργασίες των δεδομένων και όταν η κοινή γνώμη έχει τη διάθεση να ακούσει. Οταν είναι προκατειλημμένη, οι τεκμηριωμένες αποδείξεις είναι καμένα χαρτιά.
