Τι νόημα έχει, πλέον, να αναφερθεί κανείς σε 1.800 εκτοπισμένους από την κοινότητα των χωριών Μασάφερ Γιάτα στη Δυτική Οχθη; Οταν η Λωρίδα της Γάζας, στο μεγαλύτερο μέρος της, έχει μετατραπεί σε ερείπια μετά τη 15μηνη στρατιωτική εκστρατεία του Ισραήλ κατά της Χαμάς, με σχεδόν 2,3 εκατ. κατοίκους να είναι άστεγοι. Πρόσφατα, ο ηγέτης των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων δήλωσε, κατά τη συνάντησή του με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, ότι η χώρα του απορρίπτει πρόταση για εκτόπιση των Παλαιστινίων από τη γη τους.
Εωλη απομένει, έτσι, η πρόταση του Τραμπ να μετατραπεί η Γάζα σε «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής»(!). Μακριά από την ασφυκτική επικαιρότητα των ημερών, οι δύο ακτιβιστές, ένας Παλαιστίνιος δικηγόρος και ένας Ισραηλινός δημοσιογράφος, που αποφάσισαν να γυρίσουν το ντοκιμαντέρ «Καμία άλλη γη» (από το καλοκαίρι του 2019 μέχρι το φθινόπωρο του 2023) περιγράφουν μια «άλλη», και την ίδια στιγμή εξουθενωτικά ίδια, πραγματικότητα.
Το «No other land» είναι ανάμεσα στις υποψηφιότητες για τα φετινά Οσκαρ, και δικαίως. Η αλήθεια της καταγραφής, ψύχραιμης και επείγουσας, είναι το αδιάψευστο τεκμήριο, ένας συνδυασμός βιώματος και έρευνας, σε μια εποχή που δύσκολα παρακάμπτεται το τείχος του κυνισμού και του ψεύδους.
Ο νεαρός Παλαιστίνιος Μπάζελ σπούδασε νομικά, αλλά η μόνη δουλειά που μπορεί να βρει είναι εργάτης σε οικοδομές. Με μια κάμερα αποφασίζει να καταγράψει τη σταδιακή καταστροφή του χωριού του και γειτονικών οικισμών, καθώς οι Ισραηλινοί στρατιώτες γκρεμίζουν τα, κατ’ ευφημισμόν, σπίτια των οικογενειών που ζουν εκεί με το πρόσχημα (αποδείχθηκε) ότι η περιοχή Μασάφερ Γιάτα έχει κηρυχθεί ζώνη στρατιωτικής εκπαίδευσης. Αυτή η επιχείρηση εκτοπισμού είναι μια διελκυστίνδα δεκαετιών. Ξεκίνησε το 1999, τρία χρόνια μετά τη γέννηση του Μπάζελ. Δόθηκαν νομικοί αγώνες (με προσφυγή στο Ανώτατο Ισραηλινό Δικαστήριο), που κράτησαν πολλά χρόνια. Από το 2022 προωθείται η εγκατάσταση Ισραηλινών εποίκων στην περιοχή.
Το ντοκιμαντέρ «Καμία άλλη γη» είναι ανάμεσα στις υποψηφιότητες για τα φετινά Oσκαρ, και δικαίως.
Τα συμβάντα του ντοκιμαντέρ είναι επαναλαμβανόμενα και διασταυρούμενα, με κοινή απόληξη: χωρίς στέγη, χωρίς τόπο. Ενας γέροντας Παλαιστίνιος σχολιάζει στωικά: «Το μέρος που γεννήθηκες δεν μπορείς να το ξεχάσεις. Πώς περιμένουν από εμάς να ξεχάσουμε τον τόπο μας;». Ο νεαρός Ισραηλινός δημοσιογράφος ανεβάζει τις δικές του λήψεις στα σόσιαλ μίντια. Μονολογεί: «Την ανάρτηση είδαν 2.366 άτομα…». Είναι, άραγε, αρκετοί ή πολύ λίγοι;
Ενας βετεράνος ξένος πολεμικός ανταποκριτής, με το τηλεοπτικό συνεργείο του, επισκέπτεται το χωριό του Μπάζελ, όπου κείτεται παράλυτος από σφαίρα ο Χαρούμ Αμπού Αράμ. Ζει, αναγκαστικά, σε σπηλιά, σε άθλιες συνθήκες με τη φροντίδα της μητέρας του. «Πολλοί δημοσιογράφοι πέρασαν από εδώ και είδαν τον Χαρούμ, αλλά τίποτα δεν άλλαξε γι’ αυτόν. Είναι ακόμη σε μια βρώμικη σπηλιά», λέει εκείνη ήρεμα και αποστομωτικά. Ο ίδιος δημοσιογράφος σχολιάζει ότι έκανε πολλά ρεπορτάζ στο μέσο όπου εργάζεται για τη βία των Ισραηλινών εποίκων, όμως, «η προσοχή για το θέμα κράτησε 10 λεπτά». Και αυτή είναι η πιο ακριβής και ακαταμάχητη διαπίστωση για τη σχέση του δυτικού κόσμου με όσα συμβαίνουν όχι μόνο στη Γάζα, αλλά και σε όλες τις χώρες όπου μαίνονται πόλεμοι και τραγωδίες. Η προσοχή μετατοπίζεται πολύ γρήγορα.
Τον Νοέμβριο του 2023, στη διάρκεια μιας συζήτησης στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, ο Βρετανός ιστορικός Μαρκ Μαζάουερ είπε κάτι που αξίζει να απομονώσουμε από τα συμφραζόμενα: «Οταν μπαίνεις σε έναν πόλεμο δεν γνωρίζεις ποτέ τι θα συμβεί και τι συνέπειες θα ακολουθήσουν, και νομίζω ότι αυτό ισχύει και για τη Γάζα. Φαίνεται πως δεν υπάρχει ιδιαίτερη σκέψη για το τι θα ακολουθήσει, αλλά είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα ισχύσει ο νόμος της ακούσιας συνέπειας».
Ο «νόμος» αυτός είναι ήδη σε ισχύ, συνθλίβοντας εκατομμύρια ανθρώπους.
