Τι υπάρχει στο μυαλό ενός ιδιοκτήτη που νοικιάζει σπίτι 70 τ.μ., σε παλιά πολυκατοικία του Παγκρατίου, 800 ευρώ; Ανακαινισμένο, σύμφωνοι, αλλά «κλεισμένο» σε ένα στενό, με ένα ελάχιστο μπαλκόνι. Δεν είναι η μόνη αποστομωτική περίπτωση. Δεκάδες παραδείγματα δημοσιεύονται καθημερινά ή ανακυκλώνονται στις παρέες με απελπισμένους ανθρώπους που αναζητούν στέγη και διηγούνται τα πάθη τους. Τα στοιχεία της Eurostat συνοψίζουν αυτήν την αφόρητη κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα: οι Ελληνες πληρώνουν για στέγαση, κατά μέσον όρο, το 37% του εισοδήματός τους, τα περισσότερα συγκριτικά με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Στις πόλεις δε, πληρώνουν πάνω από 40%.
Η κυβέρνηση μοιάζει να επιδιώκει να παρέμβει με, ήπιας ισχύος, στεγαστικά προγράμματα· όμως, εκεί έξω, στις συναντήσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές, η λογική φαίνεται να έχει εγκαταλείψει κάθε προσπάθεια συμμετοχής. Εκτός, λοιπόν, από τα δεδομένα (όπως ότι οι χαμηλοί μισθοί δεν εξισορροπούνται από τις φοροελαφρύνσεις) και το αναπόφευκτο ντόμινο (το ένα πρόβλημα επηρεάζει το άλλο), υπάρχει και το παράλογο που κρούει, καθημερινά, τη θύρα. Προφανώς και η πλευρά των ιδιοκτητών έχει τα δικά της επιχειρήματα (η είσπραξη ενός ενοικίου συμβάλλει συχνά στη βελτίωση μιας σύνταξης ή περιορισμένων οικονομικών), αλλά και πάλι· η «στυγνή εκμετάλλευση» δεν μπορεί να είναι το απόλυτο συνώνυμο της «αξιοποίησης» ενός περιουσιακού στοιχείου. Επιπλέον, το απόθεμα των ακινήτων προς πώληση ή ενοικίαση είναι γερασμένο, η ηλικία τους ξεπερνάει τα 40 έτη.
Δεν είναι μόνο αρρύθμιστη η αγορά/ενοικίαση κατοικίας στην Ελλάδα, αλλά και η συμπεριφορά των ιδιοκτητών. Η όποια διαπραγμάτευση δεν υπακούει σε κανόνες παρά μόνον στην αυθαιρεσία του «άμα σου αρέσει…». Το πλέγμα των αιτιών που συνδέει και επηρεάζει το κρίσιμο θέμα της στέγης είναι μεγάλο (ξεκινάει από τη φοροδιαφυγή και καταλήγει στους ισχνούς μισθούς). Και πάλι η ευρύτερη οικογένεια καλείται να καλύψει τα κενά, να υφάνει το δίχτυ προστασίας για τα νεότερα μέλη της, να παραχωρήσει ή να μοιραστεί κατοικίες. Οι συνέπειες στην ισορροπία του κοινωνικού «οικοσυστήματος» είναι εμφανείς. Μέσα σε αυτήν την πολύπλοκη πραγματικότητα, εκτός από την έλλειψη προσφερόμενων, για μίσθωση ή αγορά, κατοικιών, αναδύεται και ένα έλλειμμα: η εκτίναξη του τυφλού συμφέροντος. Απότοκο του πιο συμπαγούς ατομικισμού, δεν ενισχύεται μόνο από τη φτώχεια, αλλά και από την ασυδοσία της ελληνικής κοινωνίας.
