«Δεν είμαι κανένας μεσσίας, είμαι ένας από εσάς…» είχε πει ο «αερόλιθος εξ Αμερικής» σε ομιλία του την προηγουμένη της εκλογής του ως νέου προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, μάλλον χωρίς να το εννοεί. «Αν υπάρχει ένα άτομο το οποίο μπορεί να εμπνεύσει περισσότερο από εμένα, να ενώσει όλον τον προοδευτικό κόσμο, να διοικήσει και να εκπροσωπήσει τη χώρα στο εξωτερικό καλύτερα από εμένα, βρες το μου να το στηρίξω», είχε προκαλέσει μήνες αργότερα. «Ηξερα ότι θα νικούσα». «Είναι άλλο το να φεύγεις επειδή έχασες και άλλο να σε διώχνουν επειδή κέρδισες».
Διογκωμένο εγώ, υπερχειλίζων ναρκισσισμός, έπαρση της μοναδικότητας, σύμπλεγμα Μεσσία κατατρύχει μικρούς και μεγαλύτερου μεγέθους «θεούς»: Τραμπ, Μόντι, Πούτιν, Ορμπαν, Ερντογάν… Πιστεύουν αταλάντευτα –και αθέμιτα– στην ανωτερότητά τους απέναντι στην υπόλοιπη ανθρώπινη ύλη, στις διεσταλμένες τους ικανότητες, όμοιες με εκείνες του υπερανθρώπου. Θεωρούν ότι είναι αλάνθαστοι, ατρόμητοι, οι μόνοι ικανοί να κόψουν άλυτους κόμπους, να υπερβούν φραγμούς, να σαρώσουν ό,τι σταματά την ορμή γρήγορων αποφάσεων, να αλλάξουν τους νόμους του πολιτικού σύμπαντος, να χαθούν στη μέθη που γεννάει η τόση εξουσία. Ξέρουν πώς να στερεώνουν αστόχαστες βεβαιότητες, πώς να χαλκεύουν και να σταθεροποιούν τους περί αυτών μύθους.
Πληθαίνουν οι δήθεν εκλεκτοί, οι κατά φαντασίαν υπερήρωες, οι εγωπαθείς σωτήρες στα πεδία των μαχών για την ηγεσία κομμάτων, εθνών, της υφηλίου.
«Εγώ είμαι ο εκλεκτός», είπε πει ο Ντόναλντ Τραμπ στην πρώτη του προεδρία. «Είμαι ο μόνος που μπορεί να σώσει αυτό το έθνος», διαλαλούσε προεκλογικά. Θορυβώδης εκτοξευτήρας μεσσιανικών υποσχέσεων, κροταλίζουσα μηχανή καταβαράθρωσης του αντιπάλου, ο Τραμπ είναι ένας εμπρηστικός δημαγωγός, με αστείρευτα αποθέματα ενέργειας, ευέξαπτος, αντιφατικός στα λεγόμενά του, αλαζονικός, εγωμανής («δείξε μου έναν χωρίς εγωισμό και θα σου δείξω έναν αποτυχημένο»), χαοτικός, παρορμητικός, καυχησιάρης. «Ο δείκτης νοημοσύνης μου είναι από τους υψηλότερους – και όλοι το ξέρετε αυτό! Παρακαλώ, μην αισθάνεστε χαζοί και ανασφαλείς, δεν είναι δικό σας το φταίξιμο». Σε πολλούς φαντάζει εκθαμβωτικός, όχι τρελός, δύσκολα ξεκολλούν από αυτόν το βλέμμα. Διότι μπορεί και καθηλώνει με τη μαεστρία του στη διέγερση του θυμού και του φόβου, με τους αφορισμούς, την παραληρηματική ορμή του. Οι κουρασμένες δημοκρατίες αφήνουν περιθώρια για την ανάρρηση πληθωρικών «σωτήρων» – και βαρβάρων.
Με βαρύ σύνδρομο Μεσσία είναι και ο «θείος Ελον», ο «Πρώτος φιλαράκος» των ΗΠΑ, όπως αυτοχαρακτηρίζεται. Η επικείμενη υπουργία του –θα λάβει μαζί με τον Βίβεκ Ραμασουάμι το χαρτοφυλάκιο της Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας– «θα προκαλέσει σεισμό στο σύστημα και τρόμο σε όσους εμπλέκονται σε κρατικές σπατάλες, δηλαδή σε πολύ κόσμο», είπε. Θα είναι αυτός πρώτος και στην «αποσυναρμολόγηση της κρατικής γραφειοκρατίας»! Εως τώρα, κύρια προσωπική αποστολή του ήταν η σωτηρία της ανθρωπότητας. Ο Σαμ Αλτμαν, διευθύνων σύμβουλος της Open AI, είχε πει για τον Μασκ: «Ο Ελον θέλει απεγνωσμένα να σωθεί ο κόσμος. Αλλά μόνο αν είναι αυτός που θα τον σώσει». Πιστεύει πως μπορεί να αποτρέψει την κλιματική καταστροφή («έχω κάνει περισσότερα για το περιβάλλον από οποιονδήποτε άνθρωπο στη Γη»), να αποσοβήσει έναν πυρηνικό Αρμαγεδδώνα, να προσφέρει διαπλανητική οδό διαφυγής, να εμποδίσει την καταδυνάστευση του κόσμου από τις μηχανές με την εξακόντιση της ανθρώπινης ευφυΐας (εμφυτεύματα στον εγκέφαλο, έλεγχος τηλεφώνων και υπολογιστών με την ανθρώπινη σκέψη). Κρατάει όλο και σφιχτότερα το νήμα των ταραγμένων ημερών μας, τη μερίδα του λέοντος στο Διαδίκτυο, στις μεταφορές, στις υποδομές ενεργειακού εφοδιασμού και εθνικής ασφάλειας, στα αντικείμενα σε τροχιά. Φρονεί πως με μια μικρή κίνηση μπορεί να αλλάξει τη μορφή των πραγμάτων. Υπόσχεται θεαματική μετάβαση στη μετανθρώπινη κοινωνία, στην τεχνητή αθανασία – είναι ένας μάγος της νευροτεχνολογίας, που δεν φαίνεται να μοχθεί για την τύχη των αναριγήσεων του νου, των αναταράξεων της ψυχής· θα συρρικνωθούν σε ένα αδιόρατο ψηφιακό ίχνος; Οραματιστής αλλά και ιδιοτελής, ασταθής, με ρατσιστικές και ακροδεξιές ολισθήσεις, είναι ένας αντιδραστικός μοντερνιστής μεσσίας που τέρπεται να προλέγει την ανθρώπινη μοίρα.
Είναι δύσκολο να περάσεις από το κόσκινο της εξασθενημένης τυπικής δυτικής σοφίας τις –προς την υπερβολή και τον στόμφο– νέες ευσέβειες. Οι μεσσίες, υπερήρωες των ραγδαία εξελισσόμενων μεταβατικών εποχών, διανέμουν αφειδώς συνταγές ευημερίας. Και σ’ αυτό αδυνατεί να τους παραβγεί και ο πλέον πεφωτισμένος ορθολογιστής, ο οποίος δεν εθελοτυφλεί απέναντι στις διαστάσεις του, δεν έχει μετατρέψει το «εγώ» σε θρησκεία.
