Λιγότερο από δέκα χρόνια. Τόσο κράτησε ο κύκλος του ΣΥΡΙΖΑ ως κόμματος εξουσίας από το 2015, οπότε κέρδισε τις εκλογές, μέχρι τούτες τις μέρες που διαλύεται θεαματικά. Αφήνει πίσω του όχι ένα και δύο, αλλά έξι πολιτικά κόμματα, που προέκυψαν μέσα από διαδοχικές διασπάσεις και αποχωρήσεις. Στη Βουλή βρίσκονται τέσσερα από αυτά: ο επίσημος ΣΥΡΙΖΑ, το υπό διαμόρφωση κόμμα Κασσελάκη με τους βουλευτές που ήδη αποχώρησαν και τους υπόλοιπους που αναμένεται να αποχωρήσουν προσεχώς, η Πλεύση Ελευθερίας και η Νέα Αριστερά. Σε αυτά προστίθενται τα κόμματα των Γιάνη Βαρουφάκη και Παναγιώτη Λαφαζάνη, που από τον ΣΥΡΙΖΑ προέκυψαν και αυτά.
Είναι αυτός ο πολυκερματισμός που εξηγεί την αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ να αξιοποιήσει την ιστορική ευκαιρία που τον έφερε στην εξουσία, έστω και ως αποτέλεσμα θυμού και αγανάκτησης, και να καταστεί σταθερός εναλλακτικός πόλος στον νέο διπολισμό που η μετεωρική εκτόξευση των ποσοστών διαμόρφωσε σε εκείνη τη συγκυρία.
Είναι η αποτυχία του συνασπισμού να γίνει κόμμα. Ηδη από την πρώτη περίοδο ανέλιξης στην εξουσία οι «τάσεις», οι εσωκομματικές ομαδοποιήσεις απέδειξαν ότι μπορούν να παράγουν δυσανάλογο του μεγέθους τους θόρυβο, θολώνοντας τη μεγάλη εικόνα και διατηρώντας ένα κλίμα καχυποψίας απέναντι στις πραγματικές προθέσεις της ηγεσίας του κόμματος, που ήταν πλέον και ηγεσία της χώρας.
Ισως αυτό συντηρήθηκε σε ένα βαθμό στο πλαίσιο κάποιας διαπραγματευτικής στρατηγικής, για να υπάρχει η δυνατότητα επίκλησης της εσωκομματικής πίεσης σε κάθε διαπραγμάτευση. Αποδείχθηκε, όμως, από την τελική έκβαση της πορείας του ΣΥΡΙΖΑ ότι το κόμμα και η ηγεσία του είχαν εγγενή αδυναμία σύνθεσης. Το στοιχείο που είναι ταυτοτικό των σύγχρονων κομμάτων εξουσίας, τα οποία καλούνται να αθροίσουν ένα ευρύ πεδίο δυνάμεων κάτω από την ίδια πολιτική στέγη, κάνοντας συμβιβασμούς, υποχωρήσεις, αλλά και δημιουργικές ανασυνθέσεις στην όποια ιδεολογική καθαρότητα.
Ακόμη και τα ανοίγματα που έγιναν, είχαν χαρακτήρα μάλλον ευκαιριακό, μετακινήσεις στελεχών από άλλους χώρους, χωρίς συγκεκριμένο και σταθερό προσανατολισμό. Μια πολυσυλλεκτικότητα χωρίς πυξίδα, που έδωσε την εντύπωση όχι της διαδικασίας διεύρυνσης με στίγμα πολιτικό, αλλά μιας αγχωμένης προσπάθειας να φανεί ότι το κόμμα έχει αντίκρισμα σε ευρύτερα κοινά. Αναντίστοιχη προς τη βάση συγκόλληση προσώπων, που δεν απέδωσε τα αναμενόμενα. Και όπως βιαστικά και πρόχειρα έγινε, έτσι άναρχα και τάχιστα αποσυντίθεται.
