Ολα τα κόμματα συμφωνούν ότι υπάρχει μία ελληνοτουρκική νομική διαφορά, η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.
Μόνο μία;
Αυτό που σκοπίμως συσκοτίζεται είναι ότι για να επιλυθεί η διαφορά (στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης) αυτονόητη προϋπόθεση είναι ο καθορισμός του εύρους των χωρικών υδάτων.
Η Ελλάδα έχει δικαίωμα επέκτασης, σύμφωνα με τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, «μέχρι τα 12 ναυτικά μίλια», κάτι που η Τουρκία θεωρεί αιτία πολέμου (casus belli).
Μεταξύ των δύο ακτών του Αιγαίου –κάτω από 24 ν.μ.– θα ισχύει η μέση γραμμή. Το πρόβλημα αφορά την επέκταση των χωρικών υδάτων περιμετρικά των νησιών, προς βορρά και προς νότο. Η Τουρκία αντιτίθεται, με το επιχείρημα ότι θα δημιουργηθεί ένα νοητό ημικύκλιο που θα υποχρεώνει τα τουρκικά πλοία να περνούν από την ελληνική αιγιαλίτιδα ζώνη για να βγουν στο υπόλοιπο Αιγαίο ή στη Μεσόγειο. Απορρίπτει και την ιδέα της δημιουργίας προσωρινών διόδων, που η Ελλάδα θα μπορεί να ανοίξει και να κλείσει όποτε θέλει.
Επομένως, θα πρέπει οι δύο χώρες να κάνουν μια προκαταρκτική συμφωνία, έναν συμβιβασμό, για να φτάσουν στη Χάγη. Και γι’ αυτό συζητούν, δεκαετίες τώρα, όλες οι κυβερνήσεις, που κατά περιόδους εξέτασαν συγκεκριμένα μοντέλα κλιμακωτών χωρικών υδάτων.
Ενας βουλευτής της Ν.Δ., από τους θορυβωδώς ανησυχούντες για ενδεχόμενες υποχωρήσεις, στην ερώτηση αν πιστεύει ότι πρέπει να επεκταθούν τα χωρικά ύδατα στο Καστελλόριζο, απάντησε «γι’ αυτό καλό είναι να μη γίνει τίποτα – μια χαρά είμαστε».
Είναι, άραγε, καλύτερο να έχουμε κυριαρχία στο περίπου 75% του Αιγαίου με 12 ν.μ. παντού αλλά νοερά, και στην πράξη να μένουμε στα 6 ν.μ. και σε κυριαρχία στο περίπου 43% του Αιγαίου;
Το δόγμα της ακινησίας στα ελληνοτουρκικά (ούτε λύση ούτε κρίση) έχει κυριαρχήσει, παρά τις εξωφρενικές αμυντικές δαπάνες και τη διαρκή διεύρυνση της τουρκικής αναθεωρητικής ατζέντας (π.χ. με το απαράδεκτο ζήτημα των γκρίζων ζωνών).
Ο λόγος είναι ότι οι πολιτικές ηγεσίες βολεύονται με την καλλιέργεια εθνικών μύθων και την επίδειξη πυγμής, που προσφέρει εύκολα χειροκροτήματα.
Δεν περιμένει κανείς από έναν πολιτικό αρχηγό της προοδευτικής αντιπολίτευσης να πει ότι δεν υπάρχει μόνο μία ελληνοτουρκική διαφορά, αλλά θα βοηθούσε να μη διακηρύττει, με στόμφο, το αντίθετο. Ακόμη πιο χρήσιμο θα ήταν να μην ανοίγει το θέμα ο ΥΠΕΞ Γ. Γεραπετρίτης και μετά να κάνει πολλά βήματα πίσω, επειδή αγρίεψαν οι βουλευτές της Ν.Δ.
Η Μακεδονία δεν ήταν ποτέ μία και ελληνική και η συλλογική επιμονή σε μια φαντασίωση δεν μας βγήκε σε καλό. Πόσο μάλλον όταν το διακύβευμα δεν είναι το όνομα μιας μικρής και αδύναμης χώρας, αλλά ο πόλεμος με μια μεγάλη και γεωπολιτικά ισχυρή.
