Η Κάμαλα Ντέιβι Χάρις είναι η πρώτη πρόεδρος των ΗΠΑ που θα αναδειχθεί μετά την πανδημία. Εκτός φυσικά αν χάσει από τον τύπο ο οποίος ήταν ένας αποτυχημένος ηγέτης στη διάρκειά της.
Η COVID-19 άλλαξε τον κόσμο. Είμαστε πιο συνδεδεμένοι ψηφιακά. Καταλάβαμε πόσο αλληλένδετος είναι ο κόσμος μας και πόσο εξαρτιόμαστε από τα ελληνικά πλοία και φορτία κοντέινερ. Μάθαμε ότι η Κίνα μπορεί να επιβάλει lockdown και να καταλάβει ένα διαμαρτυρόμενο Χονγκ Κονγκ χωρίς να πέσει ούτε ένας πυροβολισμός ή να της ασκηθεί κριτική. Η Μόσχα επιχείρησε να καταλάβει το Κίεβο. Ολα αυτά μεταξύ 2020 και 2022.
Εδώ μπαίνει η Κάμαλα Χάρις στη σκηνή. Η αντιπρόεδρος που εξελέγη στη διάρκεια της πανδημίας εντάχθηκε αμέσως στην πιο πλεονεκτική πανδημική ομάδα που την έφερε καθημερινά σε απόσταση αναπνοής από τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Ουδέποτε ένας αντιπρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ πέρασε αυτήν τη δοκιμαστική περίοδο με τόσο άμεση πρόσβαση στο κέντρο εξουσίας και τόσο συμπυκνωμένη διπλωματική εμπειρία.
Η πολυετής θητεία του Μπάιντεν στην επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας και στη συνέχεια στο πλευρό του Μπαράκ Ομπάμα ως αντιπροέδρου τον καθιστά έναν από τους λίγους ειδικούς σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Μόνο ο Τζορτζ Μπους ο γηραιότερος ανταγωνιζόταν τον Μπάιντεν σε επίπεδο διπλωματικής εμπειρίας. Ο Μπους όμως δεν κληροδότησε αυτήν τη διεθνή εμπειρία του στον αντιπρόεδρο Νταν Κουέιλ. Ούτε στο ελάχιστο.
Αν νικήσει ο Τραμπ, θα φορτίσει το κινητό του τηλέφωνο και θα επιστρέψει στους φίλους που έχει στις αγαπημένες κλήσεις, τον Πούτιν και τον Ερντογάν, ενώ ο Ορμπαν θα γίνεται δεκτός με τιμές βασιλιά της Ευρώπης.
Η Χάρις ωστόσο ήταν παρούσα στις συναντήσεις μέσω Zoom κατά τη διάρκεια της πανδημίας, τα υπουργικά συμβούλια, τα κρίσιμα τηλεφωνήματα και τις δύσκολες αποφάσεις. Ηταν συχνά το πρώτο και τελευταίο πρόσωπο στο Οβάλ Γραφείο με τον πρόεδρο των ΗΠΑ καθώς οι υπόλοιποι εξ ημών περνούσαμε την ώρα μας στην κουζίνα και στο home office.
Τι σημαίνει όλη αυτή η έκθεση και εμπειρία για την Ευρώπη και την Ελλάδα; Η Χάρις παρατηρούσε και συμμετείχε στον θετικό και αφοσιωμένο προσανατολισμό του Μπάιντεν στις διατλαντικές σχέσεις, το ΝΑΤΟ, τις δημοκρατικές αξίες και το απαραβίαστο των συνόρων. Εχει διατυπώσει αυτές τις αμερικανικές αξίες και τα συμφέροντα πλήρως σε ποικίλα φόρουμ, με πιο πρόσφατη τη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου. Δεν υπήρξαν αμφιβολίες σχετικά με τις συλλογικές αμυντικές διασφαλίσεις του άρθρου 5. Εχει οικοδομήσει μια ισχυρή προσωπική σχέση με πολλούς Ευρωπαίους ηγέτες, από τον Μακρόν ώς τον Μητσοτάκη. Αν γίνει πρόεδρος, ο γ.γ. του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, θα ενισχυθεί περαιτέρω.
Τι θα συμβεί αν κερδίσει ο Ντόναλντ Τραμπ. Θα φορτίσει το κινητό του τηλέφωνο και θα επιστρέψει στους αυταρχικούς φίλους που έχει στις αγαπημένες κλήσεις, τον Πούτιν και τον Ερντογάν, ενώ θα σβήσει τις επαφές του με τη Φον ντερ Λάιεν, τον Τουσκ, τον Σολτς, τον Στάρμερ και τον Ζελένσκι. Αν κερδίσει ο Τραμπ, ο Βίκτορ Ορμπαν θα γίνεται δεκτός με τιμές βασιλιά της Ευρώπης.
Οι πανδημίες συμβαίνουν μια φορά κάθε αιώνα. Οι λαϊκιστές ηγέτες είναι σύνηθες φαινόμενο. Ερχονται και παρέρχονται. Μια πρόεδρος Χάρις θα χρησιμοποιήσει όσα έμαθε για τις πανδημίες, τους λαϊκιστές και την πολιτική, θα εκμεταλλευτεί την εμπειρία της για να κατευνάσει τις τρέχουσες συγκρούσεις και να προετοιμαστεί για τις επικείμενες διεθνείς προκλήσεις.
*Ο κ. Μάρκος Κουναλάκης είναι επισκέπτης καθηγητής στο Ινστιτούτο Χούβερ και διδάσκει πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ.
