Οι ενδοκομματικές εκλογές για την ανάδειξη νέου προέδρου του ΠΑΣΟΚ ανέδειξαν για ακόμη μία φορά μια μόνιμη παραδοξότητα για ένα κόμμα που φιλοδοξεί να διαδραματίσει εναλλακτικό πυλώνα εξουσίας. Οι δύο υποψήφιοι που προκρίθηκαν για τον δεύτερο γύρο, ο νυν πρόεδρος Νίκος Ανδρουλάκης και ο δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας δεν κατάφεραν να βγουν καν δεύτεροι στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα και Θεσσαλονίκη), ενώ ανάλογη εικόνα καταγράφηκε και στην Περιφέρεια Αττικής, όπου ζει και δραστηριοποιείται άνω του 40% του πληθυσμού της χώρας. Στην Περιφέρεια Αττικής ο κ. Ανδρουλάκης κατέληξε τρίτος και ο κ. Δούκας τέταρτος, όπως και στην πόλη της Θεσσαλονίκης, ενώ αντίστροφη ήταν η κατάταξη των δύο στον Δήμο Αθηναίων. Περιττό να υπογραμμιστεί ότι ο κ. Δούκας μόλις και μετά βίας βγήκε τρίτος στον ίδιο τον Δήμο που εξελέγη πριν από περίπου έναν χρόνο. Κι αυτό κρύβει πολιτικά και άλλα μηνύματα, ωστόσο εδώ υπάρχει ένα ευρύτερο ζήτημα.
Τα πρόσωπα που θα κληθούν να εκμεταλλευθούν αυτή την υποτιθέμενη ευκαιρία της εξαΰλωσης του ΣΥΡΙΖΑ δεν φαίνεται να συγκινούν τους ανθρώπους των πόλεων. Αν ζούσαμε στον 19ο αιώνα, ακόμη και στο πρώτο μισό του 20ού, ίσως αυτό να μην ήταν ιδιαίτερο πρόβλημα, καθώς η συντριπτική πλειονότητα του πληθυσμού κατοικούσε στην ύπαιθρο και πάλευε με τα προβλήματα της γης. Στα βάθη του 21ου αιώνα το βασικό συμπέρασμα που μπορεί να εξαχθεί είναι ότι, πιθανότατα, ο πυρήνας των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ παραμένει επαρχιακός, λόγω δημογραφικού μαρασμού. Η επαρχία, ούτως ή άλλως, αργοσβήνει και οι νεότεροι άνθρωποι εκ των πραγμάτων αναζητούν ευκαιρίες πρώτα στα αστικά κέντρα και δευτερευόντως στο εξωτερικό.
Για ποιους λόγους ούτε ο κ. Ανδρουλάκης ούτε ο κ. Δούκας συγκινούν ιδιαίτερα τους αστικούς πληθυσμούς, δεν είναι εύκολο να αναζητηθεί. Ωστόσο είναι ένα ευρύτερο ζήτημα για το ΠΑΣΟΚ συνολικά. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πρακτικά καταρρεύσει. Οποια μορφή και αν λάβει, πολύ δύσκολα θα επιστρέψει σε τροχιά κυβερνητική. Η Ν.Δ. παραμένει κυρίαρχη, λαβωμένη όμως τόσο από τα δεξιά όσο και από τα αριστερά της, δίχως να υπολογίζονται στα προβλήματά της οι –μάλλον παραδοσιακές– εξεγέρσεις των βαρώνων, που είναι γραμμένες ανεξίτηλα στο DNA του κόμματος.
Η πολιτική εμπεριέχει πάντα το απρόβλεπτο στοιχείο. Δύσκολα, πάντως, το ΠΑΣΟΚ θα γίνει δύναμη αντιπολίτευσης δίχως τις πόλεις. Και όσο στην αντιπολίτευση η κατάσταση παραμένει ασαφής, τόσο στο εσωτερικό της Ν.Δ. θα πείθονται κάποιοι ότι ο μπιζιμποντισμός προσφέρει κάποιου είδους ανταλλάγματα. Αυτή είναι η κατάσταση.
