Τακτικά πλέον η κοινή γνώμη περιστρέφεται γύρω από πομφόλυγες. Σκάει η μία, ανυψούται η άλλη. Φυσικά, προ Διαδικτύου ήταν αδιανόητη η ενασχόληση με τέτοιες φούσκες. Ομως πλέον, Διαδίκτυο και καρικατούρες πάνε χεράκι χεράκι. Μιας τέτοιας σαχλαμάρας ο κουρνιαχτός κράτησε λίγο παραπάνω με τη φράση «τους χορτάτους μην τους φοβάσαι, αλλά τον γιο της πλύστρας».
Η επίμαχη φράση δεν ενοχλεί τόσο που χλευάζει τη χαμηλή κοινωνική τάξη –κύρια δεξαμενή της Αριστεράς–, ούτε που αθωώνει τους έχοντες. Ούτε ενοχλεί που διατυπώθηκε από κάποιον που πρόσκειται στην Αριστερά.
Εν παρόδω, την Αριστερά που από την πρόθεση και τη δήλωση –παχυλά συναισθήματα και λόγια– μέχρι την πράξη μεσολαβεί χάος. Αλλά και η πραγμάτωσή της, όπως τόσες φορές είδαμε στην Ιστορία, πόρρω απέχει από κάποια καλύτερη ζωή. Οχι πως δεν ισχύει το διατυπωθέν, αλλά επ’ ουδενί δεν μπορούμε να γενικεύσουμε. Πάντα κρίνουμε κατά περίπτωση.
Μου έρχεται στον νου ένας παροιμιόμυθος για κάποιον αχάριστο φτωχό που επιχειρεί να δώσει τέλος στη ζωή του σε ένα ποτάμι. Στον μύθο, κάποιος που τον βλέπει παροτρύνεται να τον ωθήσει βαθύτερα. Ή, όπως λέει η παροιμία, να σε φυλάει ο θεός από παλιό επαίτη και καινούργιο νοικοκύρη. Εμπεριέχει λοιπόν η φράση κάποια αλήθεια κι ας φαντάζει απόλυτη και άδικη. Εξάλλου μια άλλη παροιμία μιλάει για κάποιον γλυκόστομο και πικράντερο.
Ομως, και η εν λόγω φράση και οι παροιμίες ξεδιπλώνουν δεύτερα και πλάγια νοήματα μόνον με την προφορική εκφορά τους. Ο γραπτός λόγος με τα καλούπια-φυλακές του νοήματος δημιουργεί απολυτότητες και παρερμηνείες. Παρόλο που φαίνεται πως η γραπτή απεικόνιση διασφαλίζει το νόημα, εντούτοις τείνει προς το μονοσήμαντο.
Κατά κάποιον τρόπο, αν ακούγαμε τη φράση θα ήταν διαφορετική η εντύπωση, δεδομένων των πάμπολλων νοερών σημείων στίξεως της φωνής, του βλέμματος, του προσώπου, του σώματος. Πόσες φορές πίσω απ’ το υβρεολόγιο προσφιλούς μας προσώπου δεν κρύβεται αγάπη και μέριμνα που αίφνης μετατρέπει την παραπάνω παροιμία ως πικρόστομος και γλυκόσκωτος.
Εντούτοις, πέρα από αυτά τα, κάπως τραβηγμένα, άλλοθι, η εν λόγω φράση είναι κάτι περισσότερο από άδικη και ανάρμοστη. Είναι ευτελής και κυρίως κακόηχη και άσχημη.
Βέβαια ο ντόρος που έγινε είναι υπερβολικός, καθένας μπορεί να υποπέσει σε τέτοια ολισθήματα. Ασήμαντα θέματα που τα διατυμπανίζουν οι άεργοι και θανάσιμα πλήττοντες του Διαδικτύου και οι κοκορομάχοι μικροκομματικών συμφερόντων.
Και για να κλείσουμε με μια αποτρεπτική των παρεξηγήσεων παροιμία, ή μίλαγε όπως φορείς ή φόραγε όπως μιλείς.
Βέβαια, τα περί παραιτήσεως είναι φαιδρότητες. Και γενικότερα, ποιος μπορεί να εμποδίσει κάποιον που θέλει να παραιτηθεί;
*Ο κ. Σωτήρης Δημητρίου είναι συγγραφέας. Το τελευταίο του βιβλίο έχει τίτλο «Αντιπαθητικές λέξεις» (εκδόσεις Πατάκη).
