Αναλύσεις, αντεγκλήσεις και ανταποκρίσεις από την εποχή της νέας παγκόσμιας αταξίας.
Αναλύσεις, αντεγκλήσεις και ανταποκρίσεις από την εποχή της νέας παγκόσμιας αταξίας.
24 Ιανουαρίου 2025
Γιάννης Παλαιολόγος
Η νέα εποχή ξεκίνησε, με βρόντο και με αρκετούς λυγμούς. Η ομιλία της ορκωμοσίας μπορεί να ήταν άτεχνη, άλλα έδωσε το στίγμα των προθέσεων του Ντόναλντ Τραμπ.
Ο 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ παρουσίασε τις Ηνωμένες Πολιτείες σαν μία χώρα σε απόλυτη παρακμή, αλλά παράλληλα εξέφρασε τη βεβαιότητά του ότι η έναρξη της προεδρίας του θα σημάνει μία «νέα χρυσή εποχή» για την Αμερική. «Θα είμαστε αντικείμενο φθόνου για όλα τα έθνη. Και δεν θα επιτρέψουμε πλέον να μας εκμεταλλεύονται», τόνισε, παραπέμποντας στην εμμονή ότι οι μεταπολεμικοί σύμμαχοι των ΗΠΑ έχουν επωφεληθεί αθέμιτα από τις εμπορικές τους σχέσεις με τη χώρα του, απολαμβάνοντας ταυτόχρονα την προστασία της αμερικανικής στρατιωτικής μηχανής.
Και μίλησε για «επανάσταση της κοινής λογικής», δηλώνοντας ότι θα κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης στα σύνορα με το Μεξικό, ότι θα καταργήσει την Πράσινη Συμφωνία και θα επαναφέρει την ευημερία στις ΗΠΑ μέσω της παραγωγής πετρελαίου (άσχετο αν η αμερικανική οικονομία είναι άνετα η πιο ισχυρή στον ανεπτυγμένο κόσμο σήμερα και αν η παραγωγή πετρελαίου επί Μπάιντεν έφτασε σε ιστορικά υψηλά).
Ακολούθησε ένας καταιγισμός εκτελεστικών διαταγμάτων που άρχισε να δίνει σάρκα και οστά στην περίοδο Trump 2.0 (λεπτομέρειες παρακάτω). Οι πρώτες αυτές ριπές δείχνουν έναν πολιτικό με υπερβολική αυτοπεποίθηση –στα όρια της ύβρεως– ο οποίος είναι διατεθειμένος να δοκιμάσει τις αντοχές της αμερικανικής συνταγματικής τάξης και τα όρια της μονομερούς άσκησης της αμερικανικής ισχύος στη διεθνή σκηνή. Το είχα πει και στην άμεση ανάλυση που έγραψα την επομένη των εκλογών: Οι ημέρες που έρχονται θα είναι τρικυμιώδεις. Προσδεθείτε.
→ Οπως και με το «270», μπορείτε να στείλετε σχόλια, ενστάσεις και ό,τι άλλο σας προκύψει στο [email protected].
ΥΠΟΤΟΝΙΚΟΣ ΜΕΣΣΙΑΝΙΣΜΟΣ & ΑΛΛΑ HIGHLIGHTS. Ο Τραμπ, που δεν έχει διακριθεί στη ζωή του για τη θρησκευτική του ευλάβεια, αναφέρθηκε στην κάπως υποτονική ομιλία της Δευτέρας στην απόπειρα δολοφονίας του τον περασμένο Ιούλιο στο Μπάτλερ. «Ενιωσα τότε, και πιστεύω ακόμα περισσότερο τώρα, ότι η ζωή μου σώθηκε για έναν λόγο. Με έσωσε ο Θεός για να κάνω την Αμερική σπουδαία ξανά».
Στο πλαίσιο του θεάρεστου αυτού εγχειρήματος, ο αυτοαποκαλούμενος «ειρηνοποιός» επανέλαβε την πρόθεσή του να «επεκτείνει τα εδάφη» των ΗΠΑ, ανακαταλαμβάνοντας μεταξύ άλλων τη διώρυγα του Παναμά, αλλά και να μετονομάσει τον Κόλπο του Μεξικού σε Κόλπο της Αμερικής. Υποσχέθηκε επίσης να υψώσει τη σημαία των ΗΠΑ στον πλανήτη Αρη, ενθουσιάζοντας τον αυξανόμενα ασταθή αρχι-χρηματοδότη του.
Σε ένα άλλο αξιοσημείωτο σημείο της ομιλίας, που έλαβε χώρα στη ροτόντα του Καπιτωλίου λόγω των αρκτικών θερμοκρασιών (η πρώτη φορά που γίνεται αυτό μετά τη δεύτερη ορκωμοσία του Ρόναλντ Ρέιγκαν το 1985), ο άρτι ορκισθείς πρόεδρος ανέφερε: «Η μοχθηρή, βίαια και άδικη εργαλειοποίηση του υπουργείου Δικαιοσύνης και της κυβέρνησής μας θα σταματήσει». Ο Τραμπ έχει απειλήσει με αντίποινα όσους θεωρεί ότι τον κυνήγησαν δικαστικά για τον πλήξουν πολιτικά (και οι υποψήφιοί του για επικεφαλής του υπουργείου Δικαιοσύνης και του FBI μοιάζουν να συμμερίζονται τη στάση του). Νωρίτερα την ίδια μέρα, σε μία από τις τελευταίες του πράξεις ως πρόεδρος, ο Μπάιντεν χορήγησε προληπτικά χάρη σε πέντε μέλη της οικογένειάς του που υπάρχει φόβος ότι θα τεθούν στο στόχαστρο του Τραμπ.
Σε μία έμμεση αναφορά στην Ουκρανία (τη μοναδική), ο Τραμπ είπε ότι «έχουμε μία κυβέρνηση που έδωσε χρηματοδότηση χωρίς όρια για την υπεράσπιση ξένων συνόρων, αλλά αρνείται να υπερασπιστεί τα αμερικανικά σύνορα ή, ακόμα πιο σημαντικό, τον δικό της λαό».
Χθες, πάντως, με μία εμβληματικά χαοτική ανάρτησή του στο TruthSocial(όπου ισχυρίστηκε μεταξύ άλλων ότι η Ρωσία είχε 60 εκατομμύρια νεκρούς στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο!), απείλησε τον Πούτιν με εμπορικές και άλλες κυρώσεις αν δεν τερματίσει «τώρα» τον «γελοίο πόλεμο» κατά των Ουκρανών. Κάτι μου λέει ότι το μήνυμα δεν θα έχει την επιθυμητή ανταπόκριση από το Κρεμλίνο.
Ανακοίνωσε επίσης τη σύσταση της Υπηρεσίας Εσόδων Εξωτερικού (External Revenue Service), που θα συλλέγει τα έσοδα από τους δασμούς που θα επιβάλλει σε (μέχρι πρότινος) συμμάχους και αντιπάλους. Δεδομένου, φυσικά, ότι οι δασμοί που θα επιβάλλει θα πληρωθούν από τους ίδιους τους Αμερικανούς καταναλωτές που θα αγοράζουν εισαγόμενα προϊόντα, η ERS ενδέχεται σύντομα να γίνει εξίσου μισητή όσο και η IRS.
ΟΙ ΟΛΙΓΑΡΧΕΣ ΠΡΩΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ. Πέραν του περιεχομένου, δεν διέφυγε της προσοχής κανενός η εξαιρετικά προβεβλημένη παρουσία των επικεφαλής των μεγαλύτερων αμερικανικών τεχνολογικών εταιρειών στη Ροτόντα του Καπιτωλίου, μεταξύ των οποίων και των τριών πλουσιότερων ανθρώπων στον κόσμο (που, όπως ανέφερε ο Σάντερς, πλέον κατέχουν περισσότερο πλούτο από το φτωχότερο 50% των Αμερικανών). Παρόντες στην πρώτη σειρά ήταν (φυσικά) ο Ελον Μασκ, ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ της Meta, ο Τζεφ Μπέζος της Amazon, ο Σούνταρ Πιτσάι, CEO της Alphabet (Google), ο συνιδρυτής της Google Σεργκέι Μπριν, που το 2017 είχε συμμετάσχει σε διαδήλωση κατά του Τραμπ και της απειλής που αποτελούσε για τις «θεμελιώδεις αξίες» των ΗΠΑ, και ο Τιμ Κουκ της Apple.
Από αριστερά: Ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ, ο Τζεφ Μπέζος με τη σύζυγό του Λόρεν Σάντσεζ, ο Σούνταρ Πιτσάι και ο Ελον Μάσκ. Φωτο: ΑP
Παρών ήταν επίσης και ο Σου Ζι Τσου, CEO του TikTok, η συνεχιζόμενη λειτουργία του οποίου στις Ηνωμένες Πολιτείες οφείλεται στη νομικά εξαιρετικά επισφαλή παρέμβαση του Τραμπ (more below). Μεταξύ των ξένων δισεκατομμυριούχων που βρέθηκαν στο Καπιτώλιο ήταν επίσης ο Γάλλος Μπερνάρ Αρνό της LVMH και ο Ινδός Μουκές Αμπάνι, ενώ τα παραδοσιακά ΜΜΕ εκπροσώπησε ο διαχρονικός Ρούπερτ Μέρντοχ.
Από ξένους ηγέτες παρευρέθηκαν η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι και ο Αργεντίνος πρόεδρος Χαβιέ Μιλέι, αλλά και ο αντιπρόεδρος της Κίνας, Χαν Ζενγκ.
ΣΩΘΗΚΕ ΤΟ TIKTOK; Και ποιος φταίει που παραλίγο να πεθάνει; Το σάγκα με το υπερ-δημοφιλές κινεζικό app, με 170 εκατομμύρια χρήστες στις ΗΠΑ, μου θυμίζει τη γαργαλιστική σκηνή στο Royal Tenenbaums, όπου ο Τζιν Χάκμαν αφηγείται στα εγγόνια του πώς ο Ινδός wingman του, τον έσωσε πηγαίνοντάς τον στο νοσοκομείο όταν τον είχαν μαχαιρώσει στην Καλκούτα, και όταν ερωτάται ποιος τον μαχαίρωσε, λέει: «Αυτός».
Σε ομιλία του πριν από την ημέρα της ορκωμοσίας, ο Τραμπ είπε: «Πρέπει να σώσουμε το TikTok […] δεν έχουμε επιλογή». Ισχυρίστηκε μάλιστα ότι χάρη στην εφαρμογή, κέρδισε την ψήφο των νέων κατά 36 μονάδες. Στην πραγματικότητα, μεταξύ ψηφοφόρων 18-39 ετών, η Χάρις ήταν αυτή που ήταν πρώτη σε προτιμήσεις, κατά 6-11 μονάδες, ανάλογα με το exit poll.
Ο νέος πρόεδρος αμέλησε να σημειώσει ότι η απαγόρευση του TikTok ήταν αρχικά δική του ιδέα, κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας. Η στάση του άλλαξε τον περασμένο Μάρτιο, έπειτα από συνάντηση που είχε με τον Μπιλ Γιας, επενδυτή, μεγάλο δωρητή στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα και ιδιοκτήτη σημαντικού ποσοστού της ByteDance (της εταιρείας στην οποία ανήκει το app).
Η εφαρμογή είχε αναρτήσει μηνύματα στα τέλη της περασμένης εβδομάδας ευχαριστώντας τον Τραμπ για τη στήριξή του. Αφού τέθηκε εκτός λειτουργίας για κάποιες ώρες (κίνηση που ο Λευκός Οίκος Μπάιντεν χαρακτήρισε «τέχνασμα»), επανήλθε την Κυριακή, ευχαριστώντας και πάλι τον Τραμπ.
Σε ένα από τα πρώτα του εκτελεστικά διατάγματα, ο Τραμπ πάγωσε την εφαρμογή του νόμου –που ψηφίστηκε με συντριπτική πλειοψηφία στο Κογκρέσο, υπέγραψε ο Μπάιντεν, επικύρωσε την Παρασκευή το Ανώτατο Δικαστήριο και τέθηκε εν ισχύι την Κυριακή– για 75 ημέρες. Ο νόμος προβλέπει την απαγόρευση λειτουργίας του TikTok στις ΗΠΑ εκτός αν πωληθεί σε μη κινεζικά συμφέροντα. Παραμένει εξαιρετικά αμφίβολο αν το διάταγμα είναι νόμιμο και αν οι εταιρείες από τις οποίες εξαρτάται το TikTok (π.χ. η Apple και η Google και τα app stores τους) μπορούν να συνεχίσουν να φιλοξενούν την εφαρμογή.
Η όλη υπόθεση πάντως είναι ενδεικτική της «ευελιξίας» του Τραμπ, ακόμα και σε ένα θέμα που θεωρητικά ενώνει διαφορετικές φράξιες του MAGA, όπως είναι η απειλή της Κίνας.
ΧΑΡΗ ΣΤΟΥΣ «ΟΜΗΡΟΥΣ» ΤΗΣ 6ΗΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ. Από τον χείμαρρο των διαταγμάτων της πρώτης μέρας, αυτό που προκάλεσε τις πιο έντονες αντιδράσεις ήταν η απονομής χάρης στα περίπου 1.550 άτομα που είχαν καταδικαστεί για τα επεισόδια της 6ης Ιανουαρίου. Ο Τραμπ είχε υποσχεθεί επανειλημμένως ότι θα αποκαταστήσει τις αδικίες που είχαν υποστεί οι «όμηροι», όπως παγίως τους χαρακτηρίζει. Παρά τις διαβεβαιώσεις (μεταξύ άλλων του Τζ. Ντ. Βανς) ότι στο μέτρο δεν θα περιλαμβάνονταν όσοι διέπραξαν βίαια εγκλήματα (όπως επιθέσεις κατά αστυνομικών), κανείς δεν έμεινε εκτός της λίστας. Ο Τραμπ μάλιστα μείωσε τις ποινές 14 μελών των βίαιων ακροδεξιών οργανώσεων Proud Boys και Oath Keepers, που έχουν καταδικαστεί για στάση κατά του πολιτεύματος.
ΤΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΕΚ ΓΕΝΕΤΗΣ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ. Εξίσου έντονους τριγμούς προκάλεσε το διάταγμα –πιο ακραίο από ό,τι αναμενόταν– που καταργεί τη χορήγηση ιθαγένειας σε οποιοδήποτε παιδί γεννηθεί στο έδαφος των Ηνωμένων Πολιτειών. Πρόκειται για δικαίωμα εδραιωμένο στο Σύνταγμα των ΗΠΑ εδώ και 150 χρόνια(με τη 14η Τροπολογία) και με βαθιές ρίζες στην αμερικανική νομολογία. Το διάταγμα δεν αφαιρεί την ιθαγένεια μόνο από τα παιδιά μεταναστών χωρίς άδειες που βρίσκονται παράνομα στις Ηνωμένες Πολιτείες· την αφαιρεί και από τα τέκνα αλλοδαπών που βρίσκονται νομίμως στις ΗΠΑ με προσωρινές θεωρήσεις (φοιτητικές, H1B κ.ά.).
Οπως σημείωσε ο προοδευτικός σχολιαστής και αρθρογράφος του Bloomberg Μάθιου Ιγκλέσιας, το μέτρο –αν ισχύσει– θα έχει «πραγματικά δεινές» συνέπειες για τα παιδιά των εκατοντάδων χιλιάδων Ινδών μεταναστών που βρίσκονται στη χώρα με προσωρινά χαρτιά και που περιμένουν για χρόνια την ολοκλήρωση της διαδικασίας της πράσινης κάρτας. Τα παιδιά των ανθρώπων αυτών σήμερα είναι Αμερικανοί πολίτες. Αν ισχύσει το διάταγμα Τραμπ, θα πρέπει να φύγουν από τη χώρα όταν γίνουν 21 ετών.
ΕΠΙΣΗΜΩΣ ΔΥΟ ΦΥΛΑ. Με άλλο διάταγμα, ο Τραμπ διακήρυξε ότι το αμερικανικό Δημόσιο θα αναγνωρίζει επισήμως μόνο δύο φύλα και έδωσε εντολή στα αρμόδια υπουργεία να επιτρέπουν μόνο αυτά σε κρατικά έγγραφα όπως διαβατήρια, θεωρήσεις κ.ά. Η κυβέρνηση Μπάιντεν το 2022 είχε επιτρέψει να μπαίνει το σύμβολο «X» στην κατηγορία φύλου στα διαβατήρια. Επιπλέον, εκδόθηκε διάταγμα για την κατάργηση εντός 60 ημερών των προγραμμάτων DEI στις ομοσπονδιακές υπηρεσίες.
ΣΩΡΕΙΑ ΑΠΟΧΩΡΗΣΕΩΝ. Κατά τα άλλα, όπως αναμενόταν, ο νέος πρόεδρος υπέγραψε διατάγματα για την αποχώρηση (ξανά) των ΗΠΑ από τη Συμφωνία των Παρισίων για το κλίμα αλλά και την αποχώρηση (ξανά) από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Επιδεικνύοντας την αδιαφορία του για την προστασία του περιβάλλοντος, υπέγραψε διάταγμα που επιτρέπει τις εξορύξεις για πετρέλαιο στο Εθνικό Καταφύγιο Αγριας Ζωής της Αλάσκα.
Επί Μπάιντεν, οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούσαν να είναι ο μεγαλύτερος χρηματοδότης του ΠΟΥ. Το σχετικό διάταγμα αναφέρεται ως αιτιολόγηση στην κακή διαχείριση της πανδημίας, στη μη εφαρμογή αναγκαίων μεταρρυθμίσεων στη διακυβέρνηση του Οργανισμού και στη μη επίδειξη ανεξαρτησίας από πολιτική επιρροή (μία έμμεση αναφορά στην Κίνα). «Ηθελαν να επιστρέψουμε πάρα πολύ, οπότε θα δούμε τι θα συμβεί», είπε ο Τραμπ αφού υπέγραψε το διάταγμα για τον ΠΟΥ στο Οβάλ Γραφείο, αφήνοντας ανοιχτό το παράθυρο μελλοντικής επανένταξης.
Ο Τραμπ επίσης, μέσω υπομνήματος που εξέδωσε τη Δευτέρα, απέσυρε τις ΗΠΑ από τις συμφωνίες (προϊόν πολυετών διαπραγματεύσεων) στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ για την ελάχιστη φορολόγηση των εταιρικών κερδών (με συντελεστή 15%) και την αποτροπή της μεταβίβασης κερδών σε χώρες με χαμηλή φορολογία (κάτι που αφορά ιδιαίτερα τις εταιρείες της Big Tech). Ο νέος πρόεδρος μάλιστα πήγε ένα βήμα πιο πέρα: έδωσε εντολή στον υπουργό Οικονομικών να διερευνήσει αν κάποιες χώρες (π.χ. μεταξύ όσων υπέγραψαν τη συμφωνία του ΟΟΣΑ) επιβάλλουν αυξημένους φόρους σε αμερικανικές επιχειρήσεις, ώστε να διπλασιαστεί η φορολόγηση στις ΗΠΑ φυσικών και νομικών προσώπων από αυτές τις χώρες. Ο οικονομικός εθνικισμός της δεύτερης θητείας Τραμπ, όπως όλα δείχνουν, δεν θα έχει μόνο εμπορική πτυχή.
Για την Ε.Ε. δεν έχουν υπάρξει ακόμα ανακοινώσεις, αλλά στην ίδια συνέντευξη Τύπου ο Τραμπ είπε ότι οι Ευρωπαίοι «φέρονται πολύ, πολύ άσχημα» στις ΗΠΑ σε ζητήματα εμπορίου, «δεν αγοράζουν τα αυτοκίνητά μας, δεν αγοράζουν τα αγροτικά προϊόντα», συνεπώς «θα υποστούν δασμούς».
MEME SCHEMES. Εν τω μεταξύ, το λανσάρισμα meme coins από τον Τραμπ και την εκ νέου πρώτη κυρία Μελάνια στις μέρες πριν από την ορκωμοσία ανέδειξαν τον βαθμό στον οποίο η δεύτερη θητεία ανοίγει νέες οδούς –λεωφόρους ολόκληρες– για βιομηχανικής κλίμακας διαφθορά. Τα δύο meme coins, που λειτουργούν σαν ψηφιακές μάρκες και που ανήκουν σε εταιρείες που συνδέονται με τον Τραμπ και τη σύζυγό του, εντός ωρών απέκτησαν αξία πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων.
«Υφίστανται επαίσχυντες και μείζονες συγκρούσεις συμφερόντων σχετικά με τα οφέλη για την οικογενειακή του επιχείρηση από την πολιτική του για τα κρυπτονομίσματα», σχολίασε σχετικά ο Τζέιμς Θέρμπερ, ιδρυτής και πρώην διευθυντής του Center for Congressional and Presidential Studies. «Η Αμερική ψήφισε υπέρ της διαφθοράς και ο Τραμπ δεν σπαταλά καθόλου χρόνο παρέχοντάς την», είπε ο Ουόλτερ Σάουμπ, πρώην διευθυντής του Γραφείο Δεοντολογίας του Κράτους των ΗΠΑ, που υπηρέτησε τόσο υπό τον Μπαράκ Ομπάμα όσο και υπό τον Τραμπ.
Στη δική του παρέμβαση, ο δισεκατομμυριούχος (και υποστηρικτής της Κάμαλα Χάρις) Μαρκ Κιούμπανανέδειξε μία άλλη πτυχή: «Είναι απλά θέμα χρόνου μέχρι να χάσει πολύς κόσμος χρήματα από αυτό», ανέφερε στο BlueSky, παρομοιάζοντας τη σχέση των meme coins του προεδρικού ζεύγους με τα κρυπτονομίσματα με τη σχέση του Ponzi Scheme του Μπέρνι Μέιντοφ με τη νόμιμη αγοραπωλησία μετοχών.
ΖΕΛΕΝΣΚΙ ΚΑΛΕΙ ΕΥΡΩΠΗ. Μιλώντας στο Νταβός λιγότερο από 24 ώρες μετά την ορκωμοσία του νέου Αμερικανού προέδρου, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολόντιμιρ Ζελένσκι έθεσε την Ε.Ε. προς των ευθυνών της. «Η Ευρώπη πρέπει να διαμορφώσει την ιστορία για τον εαυτό της και τους συμμάχους της», είπε. «Θα ακούσει την Ευρώπη ο πρόεδρος Τραμπ ή θα διαπραγματευτεί με τη Ρωσία και την Κίνα χωρίς την Ευρώπη; Η Ευρώπη πρέπει να μάθει να φροντίζει τον εαυτό της».
Ο Ζελένσκι τόνισε ότι, παρότι η ρωσική οικονομία είναι πολύ μικρότερη από την ευρωπαϊκή, η Ρωσία παράγει πολύ περισσότερα όπλα και πυρομαχικά από τις χώρες της Ε.Ε., και μπορεί να αναπτύξει ως και 1,5 εκατομμύρια στρατιώτες επί του πεδίου, έναντι 200.000 που είναι ο μεγαλύτερος ευρωπαϊκός στρατός (ο γαλλικός). «Αν απαιτείται 5% του ΑΕΠ για να καλυφθεί η άμυνα, ας είναι 5%», είπε, προσυπογράφοντας τον νέο στόχο που έχει θέσει ο Τραμπ για τις αμυντικές δαπάνες των μελών του ΝΑΤΟ.
MUSK-WATCH. Ναι, θα γράψουμε για αυτόν τον «χαιρετισμό με ένα χέρι», που έκανε δύο φορές στην ομιλία του ο απίθανος αυτός τύπος. Η δική μου αντίδραση είναι η εξής: η ιδέα ότι ήταν μία αμήχανη χειρονομία ενός ανθρώπου που βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού μου φαίνεται ενδεικτική της αδυναμίας φυσιολογικών, φιλελεύθερων ανθρώπων να εξηγήσουν κάπως αλλιώς αυτό που είδαν τα μάτια τους. Ξέρω ότι είπε ότι χαιρετάει «από καρδιάς», αλλά ποιος –όσο κοινωνικά αδέξιος και αν είναι– χαιρετάει έτσι από καρδιάς;
Για να μην ξεφύγουμε στη σφαίρα του φιλοσοφικού, ας συμφωνήσουμε ότι η κίνηση ήταν πανομοιότυπη με το ναζιστικό Sieg heil· ότι την έκανε ένας άνθρωπος που έχει μετατρέψει το μέσο κοινωνικής δικτύωσης που του ανήκει σε καταφύγιο για κάθε μορφής ακροδεξιό και πρεσβευτή της ανωτερότητας της λευκής φυλής, και που υποστηρίζει ανοιχτά δεξιούς εξτρεμιστές ανά τον κόσμο, όπως το AfD και ο Τόμι Ρόμπινσον· και ας κοιτάξουμε, τέλος, πώς αντέδρασαν οι ίδιοι οι Αμερικανοί νεοναζί και λοιποί λευκοί εθνικιστές στο περιστατικό.
«Η Λευκή Φλόγα θα υψωθεί και πάλι», έγραψαν οι White Lives Matter στο Telegram. Ο Εβαν Κίλγκορ, ακροδεξιός σχολιαστής στο X, έγραψε: «Εκανε μόλις ο Ελον Μασκ τον χαιρετισμό Heil Hitler; Επιστρέψαμε όσο δεν πάει!» (Ο ίδιος ισχυρίστηκε αργότερα ότι επρόκειτο περί τρολαρίσματος). Ο ιδρυτής του Gab, ενός μέσου κοινωνικής δικτύωσης που είναι δημοφιλές στις τάξεις των αντισημιτών, ανάρτησε τη φωτογραφία του χαιρετισμού σχολιάζοντας ότι «συμβαίνουν ήδη εκπληκτικά πράγματα».
Το Anti-Defamation League υιοθέτησε την ερμηνεία της αμήχανης χειρονομίας. Ο (εβραϊκής καταγωγής) αρθρογράφος των Financial Times σχολίασε με νόημα ότι είναι η πρώτη φορά που το ADL εισηγείται σε τέτοια θέματα την απαλλαγή λόγω αμφιβολιών.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΑΝΤΙΒΑΡΩΝ.
Είκοσι δύο πολιτείες κατέθεσαν αγωγή την Τρίτη κατά του διατάγματος που καταργεί την εκ γενετής ιθαγένεια στις Ηνωμένες Πολιτείες. «Ο πρόεδρος δεν μπορεί, με μία υπογραφή, να καταργήσει την 14η Τροπολογία», σχολιάζει ο Δημοκρατικός γενικός εισαγγελέας του Νιου Τζέρσεϊ, Μαρκ Πλάτκιν. Ο Λευκός Οίκος αμφισβητεί ότι η 14η Τροπολογία συνεπάγεται την αυτόματη χορήγηση ιθαγένειας σε οποιονδήποτε γεννιέται στις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Φαίνεται ότι η Διάταξη περί Απολαβών [Emoluments Clause] του Συντάγματος, που απαγορεύει στον πρόεδρο να πλουτίζει ενώ διατηρεί το αξίωμά του, έχει μετατραπεί σε νεκρό γράμμα – που σημαίνει ότι όλα είναι δυνητικά προς πώληση. Γι’ αυτό είδαμε όλες αυτές τις χορηγίες προς την Επιτροπή Ορκωμοσίας: γιατί όλες οι εταιρείες θέλουν να έχουν τη δυνατότητα να πάρουν τηλέφωνο στον Λευκό Οίκο και να εξηγήσουν γιατί τα δικά τους προϊόντα πρέπει να εξαιρεθούν από τους δασμούς ή κάτι αντίστοιχο, με την κατάλληλη αποζημίωση στο κατάλληλο άτομο» - Φιόνα Σκοτ Μόρτον, καθηγήτρια Οικονομικών, Yale School of Management [Διαβάστε την πλήρη συνέντευξή της στην «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ»]
«Ο Ντόναλντ Τραμπ ξεκαθάρισε ότι μία από τις κορυφαίες προτεραιότητές του θα είναι η προσπάθεια να ακυρώσει τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια, να αναβιώσει την οικονομία των ορυκτών καυσίμων και να αγνοήσει την κλιματική αλλαγή.
Μεταξύ άλλων, ανακοίνωσε ότι θα αποχωρήσει από τη Συμφωνία των Παρισίων. Κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την ενέργεια, ώστε να επιταχυνθούν οι άδειες για νέες εξορύξεις ορυκτών καυσίμων. Υποσχέθηκε να χαλαρώσει τα στάνταρ για τη ρύπανση των αυτοκινήτων και να μην ασχοληθεί με την αιολική ενέργεια. Το εκτελεστικό του διάταγμα για την ενέργεια έθεσε υπό αμφισβήτηση ακόμα και την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου το 2007 που εδραίωσε την αρμοδιότητα της Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος να ρυθμίζει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Τα μέτρα αυτά θα επιβραδύνουν την πράσινη μετάβαση των ΗΠΑ και θα υπονομεύσουν αναγκαίες δράσεις στο πλαίσιο της Συμφωνίας των Παρισίων. Ο Τραμπ όμως θα αποτύχει τον σκοπό του.
Η πράσινη μετάβαση, που έχει πετύχει εντυπωσιακή πρόοδο κατά την τελευταία δεκαετία, θα προχωρήσει δυναμικά· το αμερικανικό οικοσύστημα εταιρειών, επενδυτών και ερευνητών δεν θα θέλει να μείνει πίσω στον παγκόσμιο ανταγωνισμό για τη δημιουργία του κόσμου της καθαρής ενέργειας.
Οι περισσότερες αμερικανικές ενεργειακές εταιρείες γνωρίζουν κι αυτές ότι δεν υπάρχει επιστροφή, όσο κι αν ο Τραμπ προσπαθεί να συγκρατήσει το κύμα. Η οπισθοφυλακή των ορυκτών καυσίμων δεν μπορεί να επικρατήσει της καθαρής ενέργειας, όπως τα άλογα δεν επικράτησαν των αυτοκινήτων και οι λάμπες πετρελαίου επί του ηλεκτρικού φωτός. Και η Συμφωνία των Παρισίων, παρότι αποδυναμωμένη λόγω της αμερικανικής απόσυρσης, θα συνεχίσει να βρίσκεται στο επίκεντρο της διεθνούς δράσης για την αναχαίτιση της κλιματικής αλλαγής».
Τοντ Στερν, επικεφαλής διαπραγματευτής της κυβέρνησης Ομπάμα για το κλίμα
ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ ΑΚΟΥΜΕ ΒΛΕΠΟΥΜΕ.
→ Ο παρουσιαστής του MSNBC Κρις Χέιζ μιλάει στο «Ezra Klein Show» για το βιβλίο του «The Sirens’ Call: How Attention Became the World’s Most Endangered Resource» και για το πώς ο Τραμπ και ο Μασκ θριαμβεύουν σε μία εποχή ανελέητου ανταγωνισμού για την προσοχή των καταναλωτών περιεχομένου.
Λάβατε αυτό το μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου επειδή εγγραφήκατε στο Newsletter της Καθημερινής από την φόρμα εγγραφής. Για να σταματήσετε να λαμβάνετε αυτά τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, απεγγραφείτε εδώ.