Δεν είναι όλοι οι ελβετικοί μηχανισμοί ίδιοι. Και το “Swiss Made” δεν σημαίνει απαραίτητα υψηλή ακρίβεια.
Η φετινή παρουσίαση του καινούργιου συστήματος διαφυγής Dynapulse που ανέπτυξε η Rolex είναι μια σημαντική εξέλιξη για την ελβετική ωρολογοποιία. Παραδόξως, ενώ η επιδίωξη όλο και μεγαλύτερης ακρίβειας στη μέτρηση του χρόνου είναι στις προτεραιότητες όλων των μεγάλων Οίκων, είχε να εμφανιστεί τόσο ριζική ανανέωση στον τομέα της διαφυγής από το 1999, όταν η Omega λάνσαρε το Co-Axial. Εκείνη ήταν μια καινοτομία που αντικαθιστούσε την κλασική «ελβετική διαφυγή», η οποία κυριαρχεί στους αυτόματους μηχανισμούς εδώ και πάνω από έναν αιώνα. Το Dynapulse απομακρύνεται ακόμη περισσότερο από την παραδοσιακή δομή των συστημάτων αυτών.
Μη σας κουράζω όμως με τεχνικές λεπτομέρειες. Η ουσία βρίσκεται αλλού. Εξάλλου, οι φίλοι της ωρολογοποιίας θα έχουν ήδη διαβάσει στο τεύχος Ιουνίου του Hours το αναλυτικό μας αφιέρωμα στα συστήματα διαφυγής. Όσοι δεν το πήρατε στα χέρια σας, θα το συναντήσετε κάποια στιγμή στο site μας.
Το σημαντικό είναι να κατανοηθεί ότι δεν αρκεί η ένδειξη «Swiss Made». Υπάρχουν εξαιρετικά ρυθμισμένοι ελβετικοί μηχανισμοί, που χρησιμοποιούν ακόμη το κλασικό σύστημα, με πιστοποίηση COSC ή METAS, έχοντας επιτύχει ακρίβεια τουλάχιστον -4/+6 δευτερολέπτων ή και 0/+5, αντίστοιχα . To Dynapulse φτάνει στο -2 /+2, αλλά χρειάζεται λιγότερη ενέργεια για να κινήσει τη διαφυγή, ανεβάζοντας έτσι την αυτονομία του κουρδίσματος του ρολογιού στις 80 ώρες, έναντι περίπου 60 ωρών ενός Co-Axial, πιστοποιημένου από το METAS. Από την άλλη, υπάρχουν και μηχανισμοί μαζικής παραγωγής, που χωρίς ρύθμιση χάνουν πάνω από 30 δευτερόλεπτα τη μέρα. Σε αυτούς, συνήθως η δουλειά ενός ωρολογοποιού είναι από ελάχιστη έως μηδενική.

Ο ίδιος μηχανισμός μπορεί να συμπεριφέρεται πολύ διαφορετικά από ρολόι σε ρολόι. Ένας Sellita SW200-1 σε ρολόι των 900 ευρώ μπορεί να έχει βασική ρύθμιση, ενώ σε άλλο των 3.000 ευρώ να είναι fine-tuned για ακρίβεια τύπου COSC. Για παράδειγμα, ένα C65 της Christopher Ward και ένα TAG Heuer Carrera Date χρησιμοποιούν τον ίδιο μηχανισμό, αλλά προσφέρουν πολύ διαφορετική εμπειρία – και τιμή. Άλλες εταιρείες όπως η Ronda –που καλύπτει microbrands– κατασκευάζουν επίσης ελβετικούς μηχανισμούς με πολύ καλή ακρίβεια και αντοχή, σε προσιτές τιμές. Ορισμένοι από αυτούς δεν χάνουν ούτε 10 δευτερόλεπτα τη μέρα. Η παραγωγή τους όμως είναι σχετικά περιορισμένη. Από την άλλη, ο Sistem51 της Swatch είναι ένας αυτόματος μηχανισμός πλήρως κατασκευασμένος από μηχανήματα, με ακρίβεια κοντά στα -/+7 δευτερόλεπτα, που τοποθετείται σε ρολόγια των 150 ευρώ. Ο μηχανισμός αυτός δεν είναι “ποιοτικός” με την παραδοσιακή έννοια, αλλά αντιπροσωπεύει ένα διαφορετικό μοντέλο ωρολογοποιίας: ακρίβεια και χαμηλό κόστος χωρίς χειροποίητη παρέμβαση.
Ένας λόγος που έχουμε τόσο ψηλά τους «ελβετικούς» μηχανισμούς είναι γιατί οι Ιάπωνες, σε αντίθεση με τους μυστικοπαθείς Ελβετούς, δίνουν στη δημοσιότητα όλες τις λεπτομέρειες των δικών τους. Κι επειδή η ιαπωνική βιομηχανία βασίζεται κυρίως στους πολύ φτηνούς μηχανισμούς (π.χ. τον 4R36 που φορούν αρκετά Seiko 5 Sports και μπορεί να χάνει πάνω από 35 δευτερόλεπτα), μοιάζει σαν να υστερεί της ελβετικής. Οι πιο ακριβείς μηχανισμοί, βέβαια, σήμερα δεν είναι ελβετικοί αλλά ιαπωνικοί: Έρχονται από τη Grand Seiko, αλλά αυτή είναι μια ιστορία με την οποία θα ασχοληθούμε άλλη φορά. Ο 6R15, της Seiko και αυτός, προσφέρει παρόμοια ακρίβεια με ένα βασικό ελβετικό μηχανισμό, αλλά συνήθως τον βρίσκουμε σε πιο προσιτά ρολόγια.
Το κρίσιμο είναι να μην παρασυρόμαστε από γενικεύσεις. Ο χαρακτηρισμός «ελβετικός» λέει λίγα, αν δεν συνοδεύεται από συγκεκριμένα στοιχεία: τύπος μηχανισμού, συχνότητα παλμών, αυτονομία κουρδίσματος, αντοχή σε μαγνητικά πεδία και κραδασμούς: Όλα αυτά παίζουν ρόλο στις επιδόσεις του. Κυρίως στην πιο σημαντική απ’ όλες: την ακρίβειά του. Αν δεν υπάρχει επίσημη πιστοποίηση ή δημοσιευμένα στοιχεία, αλλά απλά ένα «ελβετικής κατασκευής», αυτό είναι καμπανάκι.
Και κάπου εδώ, αναδεικνύεται η σκοτεινή πλευρά του “Swiss Made”. Αρκετές εταιρείες (συνήθως εκτός Ελβετίας) χρησιμοποιούν αυτή την ένδειξη απλώς ως επιχείρημα marketing, χωρίς αντίστοιχη τεχνική υπεροχή -και ως αφορμή για αυξημένες τιμές. Η Rolex, αντίθετα, μας έδειξε φέτος με το Dynapulse τι σημαίνει πραγματική πρόοδος. Βρίσκεται, βεβαίως, στην κορυφή της πυραμίδας -είναι άλλωστε η μεγαλύτερη ωρολογοποιία στον κόσμο- αλλά είναι κρίμα αυτό που συμβαίνει στη βάση της. Ειδικά από τη στιγμή που τα υλικά και η τεχνολογία πλέον επιτρέπουν καλύτερους μηχανισμούς και πιο γρήγορη παραγωγή.
Αν λοιπόν σκέφτεστε την αγορά ενός αυτόματου ρολογιού, κοιτάξτε λίγο πέρα από την ετικέτα. Γιατί το να λέγεται ένα ρολόι “ελβετικό” δεν αρκεί. Πρέπει να είναι και ελβετικό — στην ουσία του.

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΠΟΘΟΥ
Τα έχει όλα
Η Vacheron Constantin παρουσίασε φέτος το Les Cabinotiers – Solaria Ultra Grand Complication La Première -για τους φίλους, απλά “Solaria”. Περιέχει 41 complications — το μεγαλύτερο πλήθος που έχει υπάρξει ποτέ σε ρολόι χειρός. Ένα μικρό πλανητάριο που φοριέται στο χέρι, με το εμπρός καντράν να δίνει κυρίως ενδείξεις ώρας (μεταξύ τους world time στις 24 χρονικές ζώνες), διηνεκούς ημερολογίου (συμπεριλαμβανομένων φάσεων σελήνης και ζωδιακού κύκλου), ανατολής και δύσης ηλίου και παλίρροιας. Στην πίσω όψη κυριαρχεί ένα λεπτομερές ουράνιο διάγραμμα που δείχνει τη θέση των αστεριών στον νυχτερινό ουρανό και πολλές ακόμη αστρονομικές ενδείξεις. Όλα αυτά συνοδεύονται από ένα carillon που σημαίνει την ώρα με 4 καμπανάκια. Οι 7 από τις 14 συνολικά πατέντες του ρολογιού αφορούν μόνο σε αυτό το complication.
Εντυπωσιάζουν οι διαστάσεις του, αφού η Vacheron Constantin κατόρθωσε να κατασκευάσει ένα ρολόι που μπορεί να φορεθεί κανονικά (διάμετρος κάσας από λευκό χρυσό στα 45 χιλιοστά και πάχος στα 15), αλλά και το μοντέρνο του design, με σπορ χρωματικές πινελιές και γραμματοσειρές να χρησιμοποιούνται στις ενδείξεις. Ο μηχανισμός του, παρότι διαθέτει 1521 εξαρτήματα, έχει πάχος κάτω από 11 mm. Ένα απίστευτο επίτευγμα, που πήρε πάνω από οκτώ χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί. Παρουσιάστηκε φέτος με αφορμή τα 270 έτη του Οίκου και το αντίστοιχο εορταστικό λογότυπο φιλοξενείται στο μπροστινό καντράν του.

ΤΑ ΡΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΜΗΝΑ
Planes, Trains and Automobiles ήταν ο τίτλος μιας δημοφιλούς κωμωδίας των ‘80s με τον Steve Martin και τον John Candy. Θα μπορούσε να ταιριάξει και στη σημερινή μας επιλογή. Για αρχή, αεροπορικώς, χάρη στο επετειακό Longines Spirit Zulu Time 1925. Με κάσα από ανοξείδωτο ατσάλι διαμέτρου 39 χιλιοστών και περιστρεφόμενη στεφάνη από ροζ χρυσό 18Κ και κεραμικό ένθετο, το μοντέλο διαθέτει κλίμακα 24 ωρών για την ταυτόχρονη ανάγνωση έως και τριών ζωνών ώρας, αλλά και μηχανισμό που είναι πιστοποιημένο χρονόμετρο COSC. Περισσότερα εδώ.
Το Railmaster της Omega, πάλι, βασίζεται σε ένα μοντέλο της από τη δεκαετία του ’50 που απευθυνόταν κυρίως στους εργαζόμενους στα τρένα -χάρη στην ανθεκτικότητά του σε μαγνητικά πεδία. Φέτος παρουσιάστηκαν δύο μοντέλα με κάσες διαμέτρου 38 χιλιοστών. Το πρώτο, με γκρι καντράν, διακρίνεται για τη μαύρη διαβάθμισή του και τη μινιμαλιστική του προσέγγιση, αφού περιλαμβάνει μόνο το λογότυπο της Omega και το όνομα Railmaster. Περισσότερα εδώ.
Το καινούργιο TAG Heuer Monaco Chronograph x Gulf, τέλος, δεν κρύβει την καταγωγή του από το μηχανοκίνητο αθλητισμό. Πιο συγκεκριμένα, εμπνέεται σχεδιαστικά από τη στολή που φορούσε ο Steve McQueen στην ταινία LeMans του 1971, που συνοδευόταν από το πρωτότυπο Monaco, το οποίο έγινε έτσι ένα διαχρονικό σύμβολο του στιλ. Το λευκό του λουράκι είναι μάλιστα κατασκευασμένο από το ίδιο υλικό που είχε εκείνη η αγωνιστική στολή. Περισσότερα εδώ.
|