|
Τώρα που τα χρόνια πέρασαν, τα σχετικά πάθη καταλάγιασαν και ο λαϊκισμός προδόθηκε από την πραγματικότητα, όσα είπε η Ντόρα Μπακογιάννη σχετικά με τη στάση του Αντώνη Σαμαρά και της Ν.Δ. την περίοδο του πρώτου μνημονίου δεν επιδέχονται σοβαρή αμφισβήτηση· τουλάχιστον όχι από τα άτομα που έχουν απαλλαγεί από τις ψευδαισθήσεις και τον φανατισμό της προηγούμενης δεκαετίας. Πράγματι, το αντιμνημόνιο ήταν ένα προϊόν της στενομυαλιάς του πρώην προέδρου και πρωθυπουργού. Πράγματι, αν ο Αντώνης Σαμαράς είχε επιδείξει την απαιτούμενη πολιτική συναίνεση, η χώρα θα είχε σημαντικά περισσότερες πιθανότητες να απαλλαγεί από τον βραχνά του επαχθούς δανεισμού νωρίτερα. Αν και σωστές, όμως, αυτές οι κουβέντες ηχούν τώρα κάπως μάταιες.
Είναι πολύ λίγες και είναι πια πολύ αργά.
Λίγο απ’ όλα
Κάποιοι άλλοι έχουν όσο χρόνο χρειάζονται για να κάνουν λάθη. Το «Κίνημα Δημοκρατίας» του Στέφανου Κασσελάκη είναι κίνημα, γιατί πρέπει κάπως να γραπωθεί από το αριστερό πνεύμα και την κινηματική του ορολογία για να συσπειρώσει ψηφοφόρους· είναι κίνημα δημοκρατίας, για να υπογραμμίσει πόσο μεγάλο είναι το δημοκρατικό έλλειμμα στο κόμμα από το οποίο ο Κασσελάκης εκδιώχθηκε. Επειτα, είναι αριστερό, κεντρώο, προοδευτικό, υπέρ της επιχειρηματικότητας, κατά των εξαρτήσεων, πατριωτικό, συμμετοχικό, συμπεριληπτικό – είναι τα πάντα και γι’ αυτό δεν είναι τίποτα.
Κομμουνιστικώς αναλλοίωτοι
Το αυτοπεριγραφικό σχήμα «αριστερός, αλλά όχι κλασικός αριστερός» που προσπαθεί με τόσο κόπο ο Στέφανος Κασσελάκης να συστήσει έχει βέβαια και μια θετική, δικαιολογημένη διάσταση. Μπορεί κάποιος να είναι όντως αριστερός, να διέπεται από αξίες που απορρέουν (σύμφωνα με την παράδοση) από τους κόλπους της Αριστεράς δηλαδή, αλλά να μην επιθυμεί να τον ταυτίζουν με την αρτηριοσκληρωτικά εχθροπαθή και βίαιη κουλτούρα του ΚΚΕ, για παράδειγμα. Τι να σκέφτονταν άραγε τα μέλη του τελευταίου όταν επιτέθηκαν στους Ουκρανούς πολίτες κατά την ειρηνική συγκέντρωσή τους στη Μάνδρα; Οτι «χτυπάνε φασίστες» ίσως. Οτιδήποτε τους βοηθάει να ξεχάσουν ότι κανείς δεν αντιπροσωπεύει καλύτερα από αυτούς ό,τι δήθεν απεχθάνονται.
Ο,τι γεννά η νίκη
Σε αντίθεση πάντως με το ΚΚΕ, που τα ταυτοτικά του ζητήματα δεν το προβληματίζουν καθόλου (το κόμμα είναι οι αντιφάσεις του χωρίς καμία ενοχή), ο ΣΥΡΙΖΑ εγκαινιάζει τώρα μια εποχή υπαρξιακού επαναπροσδιορισμού. Η νίκη του Σωκράτη Φάμελλου στις εσωκομματικές εκλογές σημαίνει αρκετά πράγματα: ότι η περίοδος της κασσελάκειας υπερπροβολής δίνει τώρα τη θέση της σε μια περίοδο επικοινωνιακής ηπιότητας και θεσμικής ηρεμίας· ότι ο φιλόδοξος Πολάκης υφίσταται μια σημαντική ήττα που, ακόμα κι αν δεν ανακόψει τη φόρα του πολακισμού, οπωσδήποτε θα δώσει ένα μήνυμα στους φορείς του σχετικά με το ποια είναι η πραγματική τους θέση στο κομματικό γίγνεσθαι· ότι η Ελενα Ακρίτα, δόξα τω Θεώ, θα κρατήσει την έδρα της και δεν θα παραιτηθεί.
Στη θέση του
Στη θέση του παραμένει, μετά τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών, και ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής. Η θέση αυτή είναι διττή: αφενός αφορά την ιδεολογική του τοποθέτηση, που εξακολουθεί να είναι υπέρ του Αντώνη Σαμαρά. Ο πρώην πρόεδρος πιστεύει ότι οι άλλες γνώμες «δεν αντιμετωπίζονται με πειθαρχικά μέτρα», παρότι πολλοί θυμούνται πως στην εποχή του δεν είχε διστάσει και ο ίδιος να λάβει μερικά από τα μέτρα αυτά. Δεν πρόκειται, λοιπόν, για θέση αρχής τόσο, όσο για θέση συμπάθειας. Αφετέρου, η θέση στην οποία παραμένει ο Κώστας Καραμανλής είναι η θέση εκτός Προεδρίας της Δημοκρατίας: το σενάριο ούτε τον ενδιαφέρει ούτε τον αφορά, λέει. Η αντίδραση είναι ένας υγιής μονόδρομος: για μια τιμή που δεν μας δόθηκε ούτε και υπάρχει περίπτωση να μας δοθεί μόνο να αδιαφορήσουμε μπορούμε.
|