Στο βάθος αχνοφαίνεται η Ακρόπολη – το νεοκλασικό κτίριο στην Αγίου Μάρκου είναι παλιό μεν, αλλά ανακαινισμένο με τρόπο που να σέβεται το παρελθόν και να είναι απολύτως μοντέρνο. Πλέον στεγάζει το SuiHub Athens.
Απέναντι μου κάθεται ο Κρίστιαν Τόμσον, Managing Director της Sui Foundation – εξηγεί το πώς η σύγκλιση τεχνητής νοημοσύνης, blockchain και ρομποτικής απαιτεί νέες υποδομές, όπου ο πολίτης θα ελέγχει τα δεδομένα του.
Ο Τόμσον διαθέτει βιογραφικό που κάλλιστα θα μπορούσε να εμπνεύσει συγγραφέα για ήρωα μυθιστορήματος: Νορβηγικής καταγωγής, από οικογένεια που δραστηριοποιήθηκε στον τομέα των λίθων –ο ίδιος είναι ένας σπάνιος συνδυασμός τεχνολόγου, επιχειρηματία και πρώην αστυνομικού.
Διαθέτει περισσότερα από 30 χρόνια ηγετικής εμπειρίας σε πολλούς κλάδους: Εχει διατελέσει επικεφαλής ασφάλειας blockchain στη Meta (Libra/Diem project) και Deputy Chief Information Security Officer, σχεδιάζοντας την παγκόσμια στρατηγική ασφαλείας των data centers της εταιρείας. Πριν στραφεί στο Web3, ίδρυσε δύο εταιρείες λογισμικού που εξαγοράστηκαν με επιτυχία, ενώ στο ξεκίνημά του πέρασε σχεδόν μια δεκαετία στις ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας, ως ντετέκτιβ ανθρωποκτονιών και διοικητής SWAT.
Στον χρηματοοικονομικό τομέα, έφτασε στη θέση του αντιπροέδρου πολυεθνικού ομίλου με τζίρο άνω των 50 εκατομμυρίων δολαρίων, πριν ιδρύσει και πουλήσει τη δική του επενδυτική εταιρεία.
Σήμερα, καθοδηγεί τη Sui Foundation στην αιχμή του blockchain. Ζει ως επί το πλείστον, όπως λέει, σε αεροπλάνα και ξενοδοχεία.
«Έχω σπίτι στα Κέιμαν και στο Νάσβιλ της Καλιφόρνια. Αλλά σχεδόν ποτέ δεν πηγαίνω. Είμαι πάντα στον δρόμο».
Η επόμενη ημέρα του Ιντερνετ
Το μέλλον του Ίντερνετ, περιγράφει, δεν πρόκειται να αντικαταστήσει το υπάρχον Web 2. «Δεν πρόκειται να το χάσουμε, θα συνεχίσει να υπάρχει. Αλλά βλέπουμε πλέον μια σύγκλιση διαφορετικών τεχνολογιών: τεχνητή νοημοσύνη, ρομποτική, blockchain, κβαντική υπολογιστική, εφαρμογές στην ιατρική – όλα αυτά θα αρχίσουν να λειτουργούν μαζί».
Η διαδικασία αυτή, λέει, έχει ήδη ξεκινήσει: «Μέχρι πριν ενάμιση χρόνο δεν υπήρχε blockchain ικανό να λειτουργήσει σε κλίμακα δισεκατομμυρίων ανθρώπων και οργανισμών. Τώρα έχουμε μερικά τέτοια. Και το Sui είναι ένα από αυτά».
Η θέση του blockchain στη νέα αυτή συνθήκη είναι ξεκάθαρη: «Το blockchain είναι το λογιστικό βιβλίο. Όπως ένα παραδοσιακό λογιστικό φύλλο, αλλά αυτοματοποιημένο και κατανεμημένο. Υπάρχει παντού ταυτόχρονα, δεν μπορεί να παραποιηθεί και εξασφαλίζει την αλήθεια. Αυτό είναι κρίσιμο όταν διαφορετικές τεχνολογίες αρχίζουν να συνεργάζονται».
Περιγράφει την έννοια της «agentic AI» – της τεχνητής νοημοσύνης που δρα εκ μέρους του χρήστη. «Μια AI θα μπορεί να σου κλείσει ραντεβού στον οδοντίατρο, να κάνει μια επένδυση για εσένα. Αλλά για να συμβεί αυτό, πρέπει να μπορεί να επαληθεύσει ποιος είσαι εσύ και ποιος είναι ο οδοντίατρος». Το blockchain λειτουργεί ως συντονιστικό στρώμα: διασφαλίζει την ταυτότητα, προστατεύει την πληροφορία και επιτρέπει στον χρήστη να ελέγχει πλήρως τι μοιράζεται και με ποιον.
«Κρατάς την ιατρική σου πληροφορία εσύ. Όχι η ασφαλιστική σου, όχι η κυβέρνησή σου. Εσύ. Και επιλέγεις να τη μοιραστείς για συγκεκριμένο χρόνο, με συγκεκριμένο άνθρωπο ή με μια τεχνητή νοημοσύνη που θα την αναλύσει για λογαριασμό σου», σημειώνει.
Ο ίδιος βλέπει το πέρασμα από τον κατακερματισμό της Web 2 εποχής σε ένα ενιαίο περιβάλλον όπου ο έλεγχος ανήκει στον πολίτη. «Στο Web 2, έπρεπε να εμπιστεύεσαι πολλές διαφορετικές εταιρείες ή κρατικούς φορείς για ένα περιορισμένο φάσμα υπηρεσιών. Στο μέλλον, όλες αυτές οι πληροφορίες θα συγκλίνουν σε ένα σημείο – και τον έλεγχο θα τον έχεις εσύ».
Η Sui Foundation, εξηγεί, υποστηρίζει αυτό το οικοσύστημα με τρεις τρόπους: με χρηματοδότηση (grants), με τεχνική υποστήριξη, και με εκπαίδευση.
«Τρέχουμε προγράμματα για να εκπαιδεύσουμε χιλιάδες developers στη γλώσσα Move. Έχουμε χτίσει ένα πλήρες τεχνολογικό stack, με τη Sui ως blockchain, το Walrus για αποκεντρωμένη αποθήκευση, το SEAL για έλεγχο πρόσβασης και το Nautilus για διασύνδεση μεταξύ Web 2 και Web 3».
Με το Nautilus, τονίζει, μπορεί κανείς να μεταφέρει πληροφορίες από τον φυσικό κόσμο ή το Web 2 (όπως μια αναφορά πιστοληπτικής ικανότητας) στο Web 3, ενσωματώνοντάς τις στην προσωπική του ψηφιακή ταυτότητα.
«Αυτός είναι ο ρόλος της Sui: να είναι ο κύριος παράγοντας στη μετάβαση προς το επόμενο Ίντερνετ».
«Οι Έλληνες είναι έξυπνοι και εργατικοί»
Από το παράθυρο του δωματίου όπου καθόμαστε φαίνεται η Πλάκα. Ρωτάω γιατί επιλέχθηκε η Αθήνα για τη δημιουργία του SuiHub – η απάντηση έρχεται χωρίς δισταγμό: «Πιστεύω στην Ελλάδα. Πραγματικά».
Αφηγείται πώς, μεγαλώνοντας στην Καλιφόρνια με καταγωγή από Νορβηγία, πέρασε μεγάλο μέρος της νεότητάς του ταξιδεύοντας στην Ελλάδα. «Με την οικογένειά μου πηγαίναμε με ένα σκάφος στη Λευκάδα, ταξιδεύαμε στο Ιόνιο. Κάπως έτσι ξεκίνησαν όλα. Αργότερα, η οικογένειά μου εισήγαγε πετρώματα από την Θάσο. Και εγώ σπούδασα στην Ιταλία, παλαιογραφία, μελετούσα ιστορικά έγγραφα. Η Ελλάδα είναι από τους τόπους όπου γεννήθηκαν τα πάντα».
Νιώθει τη σύνδεση του μέλλοντος με το παρελθόν. «Δεν είναι δύο ξεχωριστά πράγματα. Το παρελθόν μάς δείχνει πώς θα έρθει το μέλλον. Οι Έλληνες είναι έξυπνοι, μορφωμένοι, εργατικοί. Όταν αποφασίσαμε να επενδύσουμε στο engineering κομμάτι, πριν από περίπου δύο χρόνια, ξεκινήσαμε με την πρόσληψη μηχανικών στην Ελλάδα, πολλοί από τους οποίους είναι κάτοχοι διδακτορικού. Από τότε, η επένδυση μόνο μεγαλώνει».
Η συμβολή της Ελλάδας δεν σταματά στους κόλπους της Sui. «Ήδη αρκετοί από τους Έλληνες εργαζόμενούς μας έχουν φύγει και έχουν ιδρύσει τις δικές τους εταιρείες. Αυτό είναι για εμάς το μεγαλύτερο κομπλιμέντο: να έχουμε εκπαιδεύσει ανθρώπους στο Web3 και να βλέπουμε τώρα να χτίζουν από την Ελλάδα».
Όσο για τη λειτουργία του SuiHub Athens: «Είναι ένας ανοιχτός χώρος. Οποιοσδήποτε μπορεί να έρθει – και ναι, και εσύ μπορείς να έρθεις να γράψεις τα άρθρα σου εδώ. Δεν υπάρχει χρέωση, ούτε διαδικασία εγγραφής. Εμφανίζεσαι και συμμετέχεις. Θέλουμε να είναι ένας τόπος μάθησης και ανταλλαγής ιδεών».
«Ειλικρινά, απλώς χαίρομαι που βρίσκομαι εδώ. Ήταν μια διαδικασία που κράτησε χρόνια για να φτάσουμε ως εδώ. Και είμαι ενθουσιασμένος που τελικά το κάναμε πραγματικότητα», σημειώνει προτού φύγει για την Κωνσταντινούπολη. Ζει, όπως λέει, σε αεροπλάνα και ξενοδοχεία καθώς «είμαι πάντα στον δρόμο».
Το SuiHub Athens και το νέο blockchain οικοσύστημα στην Ελλάδα
Με στόχο την παγκόσμια εξάπλωση του οικοσυστήματός της και την ανάδειξη της επόμενης γενιάς προγραμματιστών, η Sui Foundation εγκαινίασε στην Αθήνα τον τρίτο φυσικό της κόμβο παγκοσμίως, μετά το Ντουμπάι και το Βιετνάμ.
Πρόκειται για μια φιλόδοξη επένδυση άνω των 10 εκατομμυρίων ευρώ και παρουσία περίπου 50 εργαζομένων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Στόχος είναι η ανάπτυξη τεχνολογίας αιχμής στο blockchain και η σύνδεσή της με την πραγματική οικονομία – από τον αγροδιατροφικό τομέα μέχρι την ψηφιακή ασφάλεια και τις αποκεντρωμένες αγορές.
Το SuiHub Athens λειτουργεί ως κέντρο έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας, με έμφαση στη συνεργασία με πανεπιστήμια, ομάδες ανάπτυξης και νεοφυείς επιχειρήσεις. Η Ελλάδα, όπως τονίστηκε στη συνέντευξη Τύπου, επιλέχθηκε λόγω της τεχνολογικής εξειδίκευσης που συγκεντρώνεται σε τοπικό επίπεδο, αλλά και της δυνατότητας ευέλικτης ανάπτυξης σε μια ανταγωνιστική διεθνή αγορά.
Οι επικεφαλής μίλησαν για τους στόχους τους: Όπως ανέφερε ο Κώστας Χαλκιάς, συνιδρυτής και Chief Cryptographer της Mysten Labs, «η Sui Foundation συνεχίζει να επενδύει στην Ελλάδα όχι μόνο με χρήματα, αλλά και με στρατηγική παρουσία, ανθρώπινο δυναμικό και πρότζεκτ με πραγματικό αποτύπωμα».
Ήδη, ελληνικές ομάδες υποστηρίζουν την ανάπτυξη μεγάλων αποκεντρωμένων εφαρμογών και εργαλείων (dApps) για χρήση σε τομείς όπως η αλυσίδα τροφίμων, η διαχείριση δεδομένων από αισθητήρες και η πιστοποίηση πληροφορίας για χρήση από AI.
Ο Γιώργος Δανέζης, συνιδρυτής και Chief Scientist της Mysten Labs, εξήγησε πως το Sui ανήκει στην τρίτη γενιά blockchain — ένα σύστημα γρήγορο, ευέλικτο και κλιμακούμενο, που επιτρέπει μαζική χρήση και σύνδεση με διαφορετικά περιβάλλοντα, από τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες μέχρι την εφοδιαστική αλυσίδα και το real estate. «Παλαιότερα, το blockchain ήταν αργό και ακριβό — τώρα μπορούμε να κάνουμε συναλλαγές μέσα σε δευτερόλεπτα. Και αυτό ανοίγει νέα πεδία χρήσης και συνεργασίας», ανέφερε.
Στο πλαίσιο του SuiHub Athens δοκιμάζονται λύσεις για την ασφαλή μεταφορά αξίας και δεδομένων με δυνατότητα διασύνδεσης σε πραγματικό χρόνο, με στόχο να διευκολύνουν την υιοθέτηση από κυβερνήσεις και μεγάλους οργανισμούς.
Ταυτόχρονα, με την υποστήριξη του οικοσυστήματος Sui, Έλληνες developers εργάζονται πάνω σε use cases που σχετίζονται με τα NFT (Non-Fungible Tokens – Μη Εναλλάξιμα Διακριτικά), τον έλεγχο ταυτότητας, την ψηφιακή κυριότητα, την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης και την προστασία της ιδιωτικότητας.
«Στην πράξη, χτίζουμε υποδομές που επιτρέπουν τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στους χρήστες να διατηρούν τον έλεγχο των δεδομένων τους και να λειτουργούν με διαφάνεια και αξιοπιστία», σημείωσε ο κ. Χαλκιάς. Έφερε ως παράδειγμα τη βήμα-βήμα καταγραφή (σε ένα αδιάβλητο, διαφανές ψηφιακό σύστημα) κρασιού μέσω blockchain, την εφαρμογή σε AAA games και marketplaces χαρακτήρων, αλλά και τα νέα μοντέλα διανομής δημοσιογραφικού περιεχομένου όπου η πληροφορία καταγράφεται, αξιολογείται και πιστοποιείται μέσω ενός «συστήματος φήμης» εντός blockchain.
Ο Τόμσον υπογράμμισε ότι η επένδυση στην Ελλάδα είναι στρατηγική: «Όταν το 25% του παγκόσμιου δυναμικού σου βρίσκεται σε μια χώρα, δεν πρόκειται για πείραμα».
Η μετατροπή του κτιρίου στην Αγίου Μάρκου σε κόμβο τεχνολογίας
Το blockchain σε κυβερνητικό και κοινωνικό επίπεδο
Καθώς η τεχνολογία blockchain ωριμάζει, η υιοθέτησή της από κυβερνήσεις και θεσμικούς οργανισμούς δεν αποτελεί πλέον υπόθεση του μέλλοντος.
Όπως εξήγησε ο Κρίστιαν Τόμσον, «όλες οι κυβερνήσεις καταλαβαίνουν ότι υπάρχουν πραγματικές δυναμικές» και οι συζητήσεις που γίνονται σήμερα αφορούν εφαρμογές σε δημόσιες υπηρεσίες, μεταφορές, οικονομικές συναλλαγές και κοινωνική ένταξη.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση αφρικανικών χωρών που επιδιώκουν να απεξαρτηθούν από τα κυρίαρχα δίκτυα πληρωμών, όπως η Visa και η Mastercard, προκειμένου να μειώσουν τις απώλειες από εμβάσματα μεταναστών.
Σε πολλές περιπτώσεις, σημείωσε, η χρέωση προμήθειας μπορεί να φτάνει το 20%–30%, πλήττοντας ευθέως το ΑΕΠ τους. Σε αυτό το πλαίσιο, υποστήριξε, η τεχνολογία blockchain προσφέρει μια πιο δίκαιη, άμεση και ανοιχτή εναλλακτική.
Παράλληλα, οι εφαρμογές εκτείνονται και στο επίπεδο της κυβερνοασφάλειας. Οι ομιλητές τόνισαν ότι πολλές από τις πιο καινοτόμες εργασίες στον τομέα της προστασίας δεδομένων και των κρυπτογραφικών διαδικασιών έχουν αναπτυχθεί χάρη στο blockchain. Από την παρακολούθηση ρομποτικών συστημάτων ως την ανίχνευση ψευδών πληροφοριών, οι τεχνολογίες αυτές αναδιαμορφώνουν το οικοσύστημα εμπιστοσύνης στο διαδίκτυο.
