Ο καθένας διαβάζοντας ένα έργο µπορεί εύκολα να ανασυνθέσει τις εικόνες που περιγράφονται στις σελίδες του. Δεν έχω λόγο να τις αναπαράγω κι εγώ σκηνικά», αναφέρει η σκηνοθέτις και σκηνογράφος Έφη Μπίρµπα. Απόφοιτη της Σχολής Καλών Τεχνών, διατηρεί αποστάσεις από τις στερεοτυπικές αντιλήψεις για το ανέβασµα ενός έργου. Ο Σωσίας, που σκηνοθέτησε πέρυσι στις Ροές, εκκινούσε από το έργο του Ντοστογιέφσκι, εστίαζε ωστόσο σε συγκεκριµένα επεισόδια της ζωής του ήρωα, αποφεύγοντας τη γραµµική αφήγηση. «Δεν είναι εύκολο να συγκινηθώ µε έτοιµα κείµενα και να δηµιουργήσω. Χρειάζοµαι αφορµές τις οποίες αναζητώ µέσα από συνοµιλίες, χειρονοµίες, συναισθήµατα».
Από την παράσταση «Τα ωραία χέρια µας».
Φέτος, στο πλαίσιο του δικτύου Rēs Ratio Network, που ίδρυσε µε το σύζυγό της, ηθοποιό Άρη Σερβετάλη, τη Μιχαήλα Πλιαπλιά και τον Νίκο Ηλία, σκηνοθετεί Τα ωραία χέρια µας, του Ευθύµη Φιλίππου. «Το κείµενο διαµορφώνεται στις πρόβες, ο Ευθύµης τις παρακολουθεί, συζητάµε, γράφει. Έχω πάντα ως αφετηρία ένα υλικό, αλλά το τελικό αποτέλεσµα είναι αυτονοµηµένο, έχει δική του υπόσταση». Η ιδέα για την παράσταση προέκυψε έπειτα από ένα επιθανάτιο δείπνο συγγενή της. Δεν υπάρχει πλοκή και το έργο οργανώνεται σε δυναµικές εικόνες που στοχεύουν στις αισθήσεις. Κάθε εικόνα υπηρετεί ένα στοιχείο του τριµερούς πάνω στο οποίο στηρίζεται το δρώµενο: έξοδο από µια κατάσταση, πέρασµα και είσοδο σε µια άλλη.
«Ασχολούµαστε µε τον πυρήνα της τελετουργίας, που είναι αναπόσπαστο κοµµάτι της ταφικής παράδοσης της χώρας µας. Ωστόσο εµβαθύνουµε στην ηθική σχέση που αναπτύσσουµε όλοι µας, µε όσα µπορεί να σηµαίνει ο όρος. Ερευνούµε τι είναι τελετουργία για τον καθένα. Ο τρόπος που οδεύουµε προς ένα νεκροταφείο, το πώς στεκόµαστε πάνω από το µνήµα, το πώς αποµακρυνόµαστε από ένα ταφικό µνηµείο, ακόµη και ο δρόµος µέσα από τον οποίο διαχειριζόµαστε τη θλίψη είναι βαθιά τελετουργικός». Οι συµπεριφορές αυτές δεν εκπορεύονται από κοινωνικές επιταγές ή θρησκευτικές πεποιθήσεις, είναι γνώσεις αποθηκευµένες στο DNA µας. «Εγώ ξέρω ότι το έχω από το µηδέν µου, δεν χρειάστηκε να ανασύρω καµία εικόνα από το παρελθόν. Υπάρχει ένας µηχανισµός που λειτουργεί έξω από τη µνήµη». Παράλληλα µε τη δική της παράσταση δηµιούργησε τα σκηνικά για την τελευταία παράσταση των Blitz, 6 a.m. How to disappear completely. «Το έργο των Blitz µιλούσε για τον ενθουσιασµό µε τη σηµασία που ορίζει η ρίζα της λέξης. Υπό αυτή την έννοια είναι σαν να µπήκε µια πινέζα στο χάρτη. Σαν να χαρτογραφήθηκε πιο σωστά µια περιοχή».
—Τα ωραία χέρια µας, Θέατρο Ροές, από 05/12, www.theatroroes.gr
Photo: Δέσποινα Σπύρου
