Είναι γνωστό πως ο Τουλούζ, ο πορτοκαλί γάτος και ταλαντούχος ζωγράφος από τις Αριστόγατες του Ντίσνεϊ, είχε πάρει το όνομά του από τον Γάλλο ζωγράφο Αντρι ντε Τουλούζ Λωτρέκ. Ομως, πού οφείλει το τζίντζερ χρώμα της γούνας του;
Το μυστήριο αυτό του DNA που δίνει το φλογερό αυτό κοκκινωπό στην τρίχα του Τουλούζ, του Γκάρφιλντ, του Παπουτσωμένου γάτου και όλων των απανταχού τζίτζερ, κυρίως αρσενικών, φαίνεται να έλυσαν επιστήμονες.
Ανακάλυψαν πως στους πορτοκαλί γάτους λείπει ένα τμήμα του γενετικού τους κώδικα, το οποίο σημαίνει ότι τα κύτταρα που είναι υπεύθυνα για τον τόνο του δέρματος, των ματιών και του τριχώματός τους παράγουν πιο ανοιχτόχρωμα χρώματα.
Η αποκάλυψη αυτή προκάλεσε ευφορία στην επιστημονική κοινότητα, αλλά και στους χιλιάδες λάτρεις των «γκάρφιλντ» του κόσμου που χρηματοδότησαν την έρευνα μέσω crowdfunding.
Οι επιστήμονες φιλοδοξούν πως η επίλυση του γρίφου αυτού ίσως θα μπορούσε να συμβάλει στην κατανόηση της υγείας και των περιπλοκών της στους συγκεκριμένους γάτους.
Ο παράγοντας DNA
Είναι γνωστό εδώ και δεκαετίες ότι η γενετική είναι αυτή που δίνει στις πορτοκαλί τιγρέ γάτες το χαρακτηριστικό τους χρώμα. Ωστόσο, αυτό που παρέμενε άγνωστο έως σήμερα ήταν το ακριβές σημείο του γενετικού κώδικα.
Δύο ομάδες επιστημόνων του Πανεπιστημίου Κιούσου στην Ιαπωνία και του Πανεπιστημίου Στάνφορντ στις ΗΠΑ αποκάλυψαν τώρα το μυστήριο σε δύο ταυτόχρονες μελέτες που δημοσιεύθηκαν χθες, Πέμπτη.
Αυτό που διαπίστωσαν οι επιστήμονες ήταν ότι στα μελανοκύτταρα, δηλαδή τα κύτταρα που ευθύνονται για το χρώμα δέρματος, των τριχοθυλακίων και των ματιών της γάτας, ένα γονίδιο, το ARHGAP36, εμφάνιζε αυξημένη δραστηριότητα.
Συγκρίνοντας το DNA δεκάδων γατών με και χωρίς πορτοκαλί τρίχωμα, διαπίστωσαν ότι στις τζίντζερ έλειπε ένα τμήμα του κώδικα DNA σε αυτό το γονίδιο ARHGAP36.
Χωρίς αυτό το DNA η δραστηριότητα του ARHGAP36 είναι πιο ενεργή, με τους επιστήμονες να θεωρούν πως το γονίδιο δίνει εντολή σε αυτά τα μελανοκύτταρα να παράγουν πιο ανοιχτόχρωμη χρωστική.
Αρσενικές οι περισσότερες τζίντζερ
Σύμφωνα με παρατηρήσεις δεκαετιών, οι κοκκινωπές γάτες είναι πολύ πιο πιθανό να είναι αρσενικές. Αυτό συνάδει με το ότι το γονίδιο μεταφέρεται στο χρωμόσωμα Χ. Επειδή τα αρσενικά διαθέτουν μόνο ένα Χ (σε αντίθεση με τα θηλυκά που έχουν δύο), η παρουσία ή απουσία του συγκεκριμένου γονιδίου επηρεάζει άμεσα το χρώμα του τριχώματος.
Δεδομένου ότι πρόκειται για ένα γονίδιο μόνο στο χρωμόσωμα Χ, το οποίο σε αυτή την περίπτωση ελέγχει την παραγωγή χρωστικής, τότε ένα κομμάτι DNA που λείπει είναι αρκετό για να μετατραπεί μια γάτα πλήρως σε κοκκινόχρωμη.
Από την άλλη, οι θηλυκές γάτες έχουν δύο χρωμοσώματα Χ, οπότε το DNA πρέπει να λείπει και από τα δύο χρωμοσώματα για να παράγεται αυξημένη η ανοιχτόχρωμη χρωστική. Κάτι που πρακτικά σημαίνει πως είναι πιθανότερο να προκύψει τρίχωμα μεικτών χρωμάτων.
«Αυτά τα κοκκινωπά και μαύρα “μπαλώματα” στη γούνα των γατών διαμορφώνονται επειδή, κατά την πρώιμη ανάπτυξη, απενεργοποιείται τυχαία ένα χρωμόσωμα Χ σε κάθε κύτταρο», εξηγεί ο καθηγητής Χιρογιούκι Σασάκι, γενετιστής στο Πανεπιστήμιο Κούσου.
«Καθώς τα κύτταρα διαιρούνται, αυτό δημιουργεί περιοχές με διαφορετικά χρωματικά γονίδια στο τρίχωμα, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται διαφορετικά χρώματα», προσθέτει.
Το πάθος ενός καθηγητή
Παρότι η μελέτη βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα, ξεκίνησε με κίνητρο το πάθος του καθηγητή Σασάκι για τις γάτες.
Είχε συνταξιοδοτηθεί, αλλά ως λάτρης των οικόσιτων αιλουροειδών ήθελε να συνεχίσει να εργάζεται για την αποκάλυψη του γονιδίου της πορτοκαλί γάτας, με την ελπίδα ότι θα μπορούσε να «συμβάλει στην αντιμετώπιση των ασθενειών της».
Ο ίδιος και η ομάδα του κατάφεραν να συγκεντρώσουν 10,6 εκατ. γιεν (55.109 λίρες) μέσω crowdfunding για την έρευνα από χιλιάδες λάτρεις των γάτων στην Ιαπωνία και τον κόσμο.
Το γονίδιο ARHGAP36 είναι επίσης ενεργό σε πολλές άλλες περιοχές του σώματος, συμπεριλαμβανομένων του εγκεφάλου και των ορμονικών αδένων, και θεωρείται σημαντικό για την ανάπτυξη.
Οπως εκτιμούν οι ερευνητές, είναι πιθανό η μετάλλαξη του DNA στο γονίδιο να προκαλέσει άλλες αλλαγές σε αυτά τα μέρη του σώματος που συνδέονται με καταστάσεις υγείας ή συμπεριφοράς.
Το γονίδιο ARHGAP36 βρίσκεται στον άνθρωπο και έχει συνδεθεί με τον καρκίνο του δέρματος και την απώλεια μαλλιών.
«Πολλοί ιδιοκτήτες γατών ορκίζονται πως τα διαφορετικά χρώματα και σχέδια του τριχώματος συνδέονται με διαφορετικές προσωπικότητες», λέει ο καθηγητής Σασάκι. «Δεν υπάρχουν ακόμη επιστημονικά τεκμήρια γι’ αυτό, αλλά είναι μια ενδιαφέρουσα ιδέα που θα ήθελα πολύ να εξερευνήσω περαιτέρω».
Πηγή: BBC
