Οι άνθρωποι δεν είναι οι μόνοι στο ζωικό βασίλειο με συνήθειες υγιεινής και περίθαλψης: Οπως διαπίστωσαν επιστήμονες, και οι χιμπατζήδες καθαρίζουν τα οπίσθιά τους, περιποιούνται ο ένας τις πληγές του άλλου και «πλένονται» ακόμη μετά το σεξ.
Η έρευνα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης δεν είναι η πρώτη που καταδεικνύει την κοινωνική ευφυΐα των πρωτευόντων. Επιστήμονες έχουν ανακαλύψει στο πρόσφατο παρελθόν πως οι χιμπατζήδες χρησιμοποιούν έντομα για να θεραπεύσουν τις πληγές τους και τις πληγές άλλων, ενώ οι ουρακοτάγκοι έχουν παρατηρηθεί να θεραπεύουν πληγές με μασημένα φύλλα φυτών με γνωστές φαρμακευτικές ιδιότητες.
Παρ’ όλα αυτά, στην πιο πρόσφατη έρευνα, οι επιστήμονες προσφέρουν νέες πληροφορίες για τις συμπεριφορές μεταξύ των χιμπατζήδων, αποκαλύπτοντας πως η φροντίδα που σχετίζεται με την υγεία μπορεί να είναι πιο διαδεδομένη μεταξύ αυτών των πρωτευόντων απ’ ό,τι εθεωρείτο έως σήμερα.
Αυτοθεραπεία και αλτρουισμός
«Εμείς οι άνθρωποι θέλουμε να φανταζόμαστε τους εαυτούς μας ξεχωριστούς με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Και νομίζω ότι για μεγάλο χρονικό διάστημα πιστεύαμε ότι η υγειονομική φροντίδα ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους εμείς οι άνθρωποι είμαστε ξεχωριστοί», σημειώνει η δρ Ελοντι Φρέιμαν, μία από τις συντάκτριες της μελέτης.
Οπως προσθέτει η ίδια, πολλές μελέτες, μεταξύ αυτών και η εργασία στην οποία συμμετείχε, δείχνουν πως στην άγρια φύση τα ζώα γνωρίζουν πώς να φροντίσουν τον εαυτό τους, αλλά και τα τραυματισμένα ή άρρωστα μέλη της κοινότητάς τους.
Αυτό, τονίζει η Φρέιμαν, προσθέτει νέα στοιχεία στη γνώση των επιστημόνων, όχι μόνο για την αφετηρία και την εξέλιξη των σύγχρονων ανθρώπινων συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης, αλλά και την πολυσυζητημένη πεποίθηση πως τα ζώα είναι ικανά για ενσυναίσθηση ή αλτρουισμό.
«Νομίζω ότι όσο περισσότερο βρίσκουμε περιπτώσεις ζώων που βοηθούν το ένα το άλλο χωρίς άμεσο όφελος για τα ίδια, τόσο περισσότερο συγκεντρώνουμε στοιχεία για να αποδείξουμε πως αυτό δεν είναι τόσο αποκλειστικά ανθρώπινο χαρακτηριστικό όσο νομίζαμε κάποτε», είπε.
Τι διαπίστωσαν οι επιστήμονες
Η Φρέιμαν και οι συνάδελφοί της μελέτησαν τις κοινότητες Σόνσο (Sonso) και Γουαϊμπίρα (Waibira) των χιμπατζήδων της στο δάσος Μπουντόνγκο της Ουγκάντα. Οι ερευνητές συνδύασαν τις πρόσφατες παρατηρήσεις τους σε μία περίοδο τεσσάρων μηνών με άλλες τριών δεκαετιών, περιγράφοντας τα ευρήματά τους στο επιστημονικό περιοδικό Frontiers in Ecology and Evolution.
View this post on Instagram
Τα στοιχεία τους αποκάλυψαν ότι οι χιμπατζήδες τραυματίζονταν συνήθως είτε από μάχες μεταξύ τους είτε από παγίδες, καταγράφοντας 23 περιπτώσεις αυτοφροντίδας –από γλείψιμο των πληγών, ταμπονάρισμα με φύλλα ή με τα δάχτυλα, έως την εφαρμογή μασημένων φύλλων πάνω σε τραύματα– και στις δύο κοινότητες.
«Ορισμένα από τα φυτά που φαίνεται να εφαρμόζουν οι χιμπατζήδες στις δικές τους πληγές, είναι γνωστά για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες, αλλά και τις βιοδραστικές που σχετίζονται με την επούλωση πληγών ή την πρόληψη κατά των μολύνσεων», εξηγεί η Φρέιμαν.
Οι χιμπατζήδες ασχολούνταν επίσης με άλλες μορφές προσωπικής περιποίησης και υγιεινής, όπως ο καθαρισμός με φύλλα των γεννητικών τους οργάνων μετά το σεξ, ή των οπισθίων τους μετά την αφόδευση.
Η ομάδα διαπίστωσε επίσης περιπτώσεις χιμπατζήδων στην κοινότητα Sonso που βοηθούσαν ο ένας τον άλλον, ακόμη και όταν δεν σχετίζονταν με κάποιον τρόπο, με ενέργειες όπως η αφαίρεση παγίδας, η περιποίηση πληγών και –σε μια περίπτωση– το σκούπισμα του πέους ενός συνομηλίκου μετά το σεξ.
Πηγή: Guardian
