Απολιθωμένα ίχνη βημάτων στη λάσπη, σε λίμνη της Κένυας υποδηλώνουν ότι δύο από τα πρώτα είδη πρώιμων ανθρώπων ζούσαν πολύ κοντά πριν από περίπου 1,5 εκατομμύριο χρόνια. Σύμφωνα με την παλαιοντολογό Λουίζ Λίκι, τα ίχνη αυτά αποτυπώθηκαν στη λάσπη «μέσα σε λίγες ώρες ή, το πολύ, μέρες».
Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science και τα αποτελέσματά της είναι πολύ ενδιαφέροντα γιατί οι επιστήμονες γνώριζαν ήδη από απολιθώματα ότι αυτά τα δύο εξαφανισμένα «κλαδιά» του δέντρου της ανθρώπινης εξέλιξης, ο Homo erectus και ο Paranthropus boisei, ζούσαν περίπου την ίδια εποχή στη λεκάνη της Τουρκάνα.
Οπως εξηγεί ο παλαιοντολόγος Ουίλιαμ Χάρκορτ-Σμιθ, του Κολεγίου Lehman και του Αμερικανικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας στη Νέα Υόρκη, η χρονολόγηση απολιθωμάτων δεν είναι ακριβής. «Είναι συν ή πλην μερικές χιλιάδες χρόνια».
Ωστόσο, με τα απολιθώματα «διατηρείται μια πραγματική στιγμή στον χρόνο», είπε. «Είναι μια καταπληκτική ανακάλυψη».
Τα ίχνη των απολιθωμάτων ανακαλύφθηκαν το 2021 στο σημερινό Κούμπι Φόρα της Κένυας, δήλωσε η Λουίζ Λίκι, που εδρεύει στο Πανεπιστήμιο Stony Brook της Νέας Υόρκης. Και σημειώνει ότι είτε τα δύο άτομα διαφορετικών ειδών πέρασαν από την ανατολική πλευρά της λίμνης Τουρκάνα ακόμα και την ίδια ημέρα. Και αυτό σημαίνει ότι πιθανότατα γνώριζαν ο ένας την ύπαρξη του άλλου, λέει ο συν-συγγραφέας της μελέτης Κέβιν Χατάλα, παλαιοανθρωπολόγος στο Πανεπιστήμιο Chatham στο Πίτσμπουργκ.

«Πιθανότατα έβλεπαν ο ένας τον άλλον, πιθανώς ήξεραν ο ένας τον άλλον εκεί και πιθανότατα επηρέασαν ο ένας τον άλλον με κάποιο τρόπο», αναφέρει.
Οι επιστήμονες μπόρεσαν να διακρίνουν τα δύο αυτά είδη ανθρώπου λόγω του σχήματος των ποδιών, το οποίο περιέχει στοιχεία για την ανατομία του ποδιού και τον τρόπο χρήσης του.
Ο Homo erectus φαινόταν να περπατά παρόμοια με τον τρόπο που περπατούν οι σύγχρονοι άνθρωποι: ακουμπώντας χτυπώντας πρώτα τη φτέρνα στο έδαφος, μετά κυλώντας το βάρος πάνω από την καμπύλη του ποδιού και τα δάχτυλα των ποδιών και σπρώχνοντας ξανά.
Το άλλο είδος, το οποίο περπατούσε επίσης όρθιο, κινούνταν «με διαφορετικό τρόπο από οτιδήποτε άλλο έχουμε δει πριν, οπουδήποτε αλλού», λέει η συν-συγγραφέας της μελέτης Εριν Μαρί Ουίλιαμς-Χατάλα, εξελικτική ανατόμος ειδικευμένη στο ανθρώπινο είδος στο Πανεπιστήμιο Chatham.
Μεταξύ άλλων λεπτομερειών, τα ίχνη από το είδος Paranthropus boisei υποδηλώνουν μεγαλύτερη κινητικότητα στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού τους, σε σύγκριση με τον H. erectus ή τους σύγχρονους ανθρώπους, εξηγεί.
Οι ερευνητές εξηγούν ότι οι κοινοί πρόγονοί μας πιθανότατα είχαν χέρια και πόδια προσαρμοσμένα για να πιάνουν κλαδιά, αλλά με την πάροδο του χρόνου τα πόδια των ανθρώπινων προγόνων εξελίχθηκαν για να μπορούν να περπατούν όρθιοι.
Η νέα μελέτη προσθέτει νέα στοιχεία σε αυτά που ήδη γνώριζαν οι επιστήμονες για το πώς οι άνθρωποι στάθηκαν και περπάτησαν με τα πόδια τους και υποδηλώνει πως αυτό δεν συνέβη σε μια στιγμή, ούτε με έναν μόνο τρόπο. Αντίθετα, μπορεί να υπήρχαν διάφοροι τρόποι με τους οποίους οι πρώτοι άνθρωποι έμαθαν να περπατούν, να τρέχουν, να… «σκοντάφτουν και να γλιστρούν» σε προϊστορικές λασπώδεις πλαγιές.
«Αποδεικνύεται ότι υπάρχουν διαφορετικοί μηχανισμοί βάδισης – διαφορετικοί τρόποι να είσαι δίποδος», λέει Ουίλιαμ Χάρκορτ-Σμιθ, ο οποίος δεν συμμετείχε στη έρευνα.
Πηγή: Associated Press

