Oπως λέει και ένα παλιό ρητό, κάνε το καλό και ρίξ’ το στο γιαλό. Είναι δυνατό οι θετικές συνέπειες της γενναιοδωρίας σας να επεκτείνονται έως την υγεία της καρδιάς σας; Iσως ναι, σύμφωνα με έρευνα που εξετάζει πώς μπορεί η ψυχολογική ευεξία να ωφελήσει την υγεία.
Οι στρατηγικές για τη βελτίωση της υγείας τείνουν να εστιάζουν κυρίως στο τι μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι για τον εαυτό τους, όπως το να ασκούνται στον διαλογισμό ενσυνειδητότητας, να βρίσκουν τρόπους να είναι πιο χαρούμενοι ή να καλλιεργούν το αίσθημα ευγνωμοσύνης, αναφέρει η δρ Laura Kubzansky, καθηγήτρια Κοινωνικών και Συμπεριφορικών Επιστημών στη Σχολή Δημόσιας Υγείας T.H. Chan του Χάρβαρντ. «Νομίζω, όμως, ότι έχουμε υποτιμήσει τη σημασία της εξωστρεφούς συμπεριφοράς προς όφελος της κοινωνίας», προσθέτει.
Οι συμπεριφορές που βασίζονται στις εσωτερικές δυνάμεις, όπως το να έχουμε μεγαλύτερη αισιοδοξία, συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων. Oμως η αλτρουιστική συμπεριφορά απέναντι στην κοινωνία, η οποία ωφελεί άλλους –όπως η εθελοντική εργασία, η δωρεά χρημάτων ή η εκτέλεση μικρών πράξεων καλοσύνης– μπορεί επίσης να ωφελεί την καρδιά μας.
Συμπεριφορές που βασίζονται σε εσωτερικές δυνάμεις (μεγαλύτερη αισιοδοξία), συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων.
Διαλογισμός αγαθοεργίας
Ο «διαλογισμός στοργικής καλοσύνης» έχει ως σκοπό να καλλιεργήσει την άνευ όρων συμπόνια προς άλλους ανθρώπους (καθώς και προς τον εαυτό μας). Μπορεί να βοηθήσει να αμβλυνθούν τα αρνητικά συναισθήματα, όπως το άγχος, ο θυμός και το στρες, τα οποία μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιολογικών προβλημάτων. Κάποια από τα οφέλη μπορεί να πηγάζουν από αλλαγές σε κυκλώματα του εγκεφάλου που είναι γνωστό ότι ρυθμίζουν τα συναισθήματα, παρατηρεί η δρ Kubzansky. Η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία παρέχει συμβουλές για το πώς να τον εφαρμόσετε – επισκεφθείτε την ιστοσελίδα http://health.harvard.edu/LKMINFO.
Εθελοντισμός
Ο εθελοντισμός ενδέχεται να προσφέρει ένα μεγάλο εύρος από καρδιολογικά οφέλη. Μελέτη διαπίστωσε ότι οι μαθητές λυκείου που επιλέχθηκαν με τυχαίο τρόπο να βοηθήσουν εθελοντικά μικρότερα παιδιά για 10 εβδομάδες είχαν πιο υγιείς τιμές σωματικού βάρους, χοληστερόλης και επιπέδου φλεγμονής τέσσερις μήνες αργότερα, σε σύγκριση με άλλους μαθητές που βρίσκονταν σε λίστα αναμονής. Μια άλλη μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι ενήλικες άνω των 50 ετών που παρείχαν τακτικά εθελοντική εργασία είχαν λιγότερες πιθανότητες από τους μη εθελοντές να αναπτύξουν υψηλή αρτηριακή πίεση σε μια περίοδο τεσσάρων ετών. Οι εθελοντές είχαν επίσης λιγότερες πιθανότητες να κάνουν εξετάσεις χοληστερόλης και το ετήσιο αντιγριπικό εμβόλιο. Επίσης, μελέτες σε ενήλικες που συμμετείχαν στο Experience Corps, ένα πρόγραμμα της Αμερικανικής Eνωσης Συνταξιούχων (AARP) το οποίο συνδέει συνταξιούχους με νέους που χρειάζονται βοήθεια στο διάβασμα, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι γυναίκες εθελόντριες είχαν μεγαλύτερο αριθμό βημάτων ημερησίως και ανέφεραν χαμηλότερο επίπεδο κατάθλιψης – και τα δύο αυτά σχετίζονται με χαμηλότερο κίνδυνο καρδιοπάθειας. Αν σας ενδιαφέρει να διερευνήσετε τις επιλογές εθελοντισμού, βλ. «Βρείτε τον ρόλο σας: Εθελοντικές οργανώσεις».
Ανιδιοτελής δαπάνη
Μια άλλη λύση είναι να χαρίσετε χρήματα αντί για χρόνο. Η δαπάνη χρημάτων για άλλους ανθρώπους ή η δωρεά σε φιλανθρωπίες φαίνεται ότι ενισχύει το αίσθημα ευτυχίας και ευεξίας, σύμφωνα με αρκετές μελέτες. Σε μια μελέτη, ηλικιωμένοι με υψηλή αρτηριακή πίεση χωρίστηκαν με τυχαίο τρόπο σε δύο ομάδες: στη μία κλήθηκαν να δαπανήσουν δικά τους χρήματα για τον εαυτό τους και στην άλλη να τα δαπανήσουν για άλλους. Η μελέτη διαπίστωσε ότι όσο περισσότερα χρήματα δαπανούσαν οι συμμετέχοντες για άλλους, τόσο χαμηλότερη ήταν η αρτηριακή τους πίεση δύο χρόνια αργότερα. Πρόσφατη μελέτη που διήρκεσε έξι εβδομάδες βρήκε ότι οι συμμετέχοντες στους οποίους δόθηκαν 120 δολάρια και τους ζητήθηκε να τα δαπανήσουν για άλλους ανθρώπους είχαν χαμηλότερη αρτηριακή πίεση από τους συμμετέχοντες που τους ζητήθηκε να τα δαπανήσουν για τον εαυτό τους.
Παρόλο που ο μηχανισμός δεν είναι εντελώς σαφής, η δαπάνη χρημάτων για άλλους μπορεί να ενισχύει την αίσθηση κοινωνικής σύνδεσης και τα θετικά συναισθήματα. Αυτό μπορεί να συμβάλλει στην ανακούφιση των ανθρώπων από το καθημερινό στρες και να μειώνει την αρτηριακή τους πίεση. Παρατηρήστε πώς αισθάνεστε όταν έχετε κάνει το τραπέζι σε κάποιον φίλο, όταν έχετε δώσει μεγάλο φιλοδώρημα σε κάποιον που σας παρείχε τις υπηρεσίες του ή όταν έχετε κάνει μια δωρεά στη φιλανθρωπική οργάνωση της προτίμησής σας. Για να επιλέξετε μια αξιόπιστη φιλανθρωπική οργάνωση, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα της πλατφόρμας Charity Navigator (www.charitynavigator.org), η οποία παρέχει αντικειμενικές βαθμολογίες για τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας και τον υγιή χαρακτήρα των φιλανθρωπικών οργανώσεων.
Κοινωνικά «κεράσματα»
Ακόμη και μικρά πράγματα, όπως το να κρατήσετε την πόρτα ανοιχτή για κάποιον άλλον ή να κάνετε σε κάποιον μια φιλοφρόνηση, μπορούν να ενισχύσουν τη διάθεσή σας. Οι απλές, μικρές καθημερινές πράξεις αθροίζονται με τον καιρό. Οι χειρονομίες αυτές μπορεί να έχουν ακόμη μεγαλύτερο αντίκτυπο σε περιόδους προσωπικού στρες, λέει η Kubzansky. «Αν αισθάνεστε τη διάθεσή σας πεσμένη ή νιώθετε ότι περνάτε μια άσχημη μέρα, δοκιμάστε να κάνετε κάτι καλό για κάποιον άλλον», προτείνει.
Βρείτε τον ρόλο σας: Εθελοντικές οργανώσεις
Οι παρακάτω οργανώσεις στις ΗΠΑ παρέχουν διάφορους πιθανούς τρόπους προσφοράς στην κοινότητα:
Η AmeriCorps (www.americorps.gov) είναι ένας ομοσπονδιακός φορέας που επενδύει σε διάφορες μη κερδοσκοπικές τοπικές οργανώσεις, όπως αυτές που ανοικοδομούν κοινότητες που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, βοηθούν ηλικιωμένους να ζουν ανεξάρτητοι και υποστηρίζουν βετεράνους και οικογένειες στρατιωτικών.
Η Volunteer Match (www.volunteermatch.org) συνδέει τους ενδιαφερόμενους με τις ευκαιρίες τοπικού εθελοντισμού σε τομείς που αντιστοιχούν στα ενδιαφέροντά τους και στην εμπειρία τους, προσφέροντάς τους την επιλογή να βοηθήσουν ζώα, να στηρίξουν μετανάστες και πρόσφυγες, να εργαστούν με υπολογιστές και τεχνολογικά μέσα και πολλά άλλα.
Η Experience Corps (www.aarp.org/experience-corps) στρατολογεί και εκπαιδεύει ενήλικες προκειμένου να βοηθήσουν παιδιά, από την ηλικία του νηπιαγωγείου έως την τρίτη τάξη του δημοτικού, τα οποία αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο διάβασμα. ∆ραστηριοποιούνται σε περιοχές χαμηλότερου εισοδήματος σε 22 πόλεις σε όλη τη χώρα.
