Κάθε χρόνο εκτιμάται ότι 436.000 Αμερικανοί πεθαίνουν από καρδιακή ανακοπή, όταν η καρδιά σταματά απότομα να χτυπά, με αποτέλεσμα ο ασθενής να καταρρέει και να σταματά να αναπνέει.
Η άμεση εφαρμογή καρδιοπνευμονικής αναζωογόνησης (ΚΑΡΠΑ) με τα χέρια είναι δυνατό να υπερδιπλασιάσει τις πιθανότητες επιβίωσης του θύματος. Η ΚΑΡΠΑ δεν επανεκκινεί την καρδιά, αλλά οι θωρακικές πιέσεις μπορούν να διατηρήσουν τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο και σε άλλα ζωτικά όργανα του ασθενούς μέχρι να λάβει επείγουσα ιατρική φροντίδα.
Νέα έρευνα που παρουσιάστηκε στο Συμπόσιο Επιστήμης της Αναζωογόνησης της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας (AHA), τον Νοέμβριο του 2024, διαπίστωσε ότι η έναρξη ΚΑΡΠΑ σε ένα άτομο με καρδιακή ανακοπή εντός δύο με δέκα λεπτών βελτιώνει τις πιθανότητες επιβίωσής του με ακέραιη την εγκεφαλική λειτουργία.
«Χωρίς την ΚΑΡΠΑ, μόνο 10% των θυμάτων καρδιακής ανακοπής εκτός νοσοκομείου επιβιώνουν, και κάθε λεπτό που περνάει οι πιθανότητες επιβίωσης μειώνονται κατά 10%», λέει ο δρ Eric Goralnick, αναπληρωτής καθηγητής Επείγουσας Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.
Χείρες βοηθείας
Παρ’ όλα αυτά, λιγότερα από τα μισά άτομα που υφίστανται καρδιακή ανακοπή εκτός νοσοκομείου γίνονται αποδέκτες ΚΑΡΠΑ από έναν περαστικό. Ο κύριος λόγος είναι η έλλειψη εκπαίδευσης στην ΚΑΡΠΑ.
Χωρίς την ΚΑΡΠΑ, μόνο 10% των θυμάτων καρδιακής ανακοπής εκτός νοσοκομείου επιβιώνουν, και κάθε λεπτό που περνάει οι πιθανότητες επιβίωσης μειώνονται κατά 10%.
Μάλιστα, μια πρόσφατη επιστημονική ανακοίνωση από την AHA ανακάλυψε πως, αν και πολλοί άνθρωποι λένε ότι έχουν εκπαιδευτεί στην ΚΑΡΠΑ κάποια στιγμή στη ζωή τους, λίγοι παραμένουν ενήμεροι όσον αφορά την εκπαίδευσή τους. «Όλοι οι ενήλικες θα πρέπει να κάνουν ένα διά ζώσης μάθημα ΚΑΡΠΑ τουλάχιστον μία φορά και ένα επαναληπτικό μάθημα κάθε δύο με τρία χρόνια», λέει ο δρ Goralnick. «Μπορεί να σώσετε τη ζωή ενός μέλους της οικογένειάς σας, ενός φίλου ή ενός αγνώστου».
Σήμερα, ο καλύτερος τρόπος να μάθετε ΚΑΡΠΑ είναι να παρακολουθήσετε μαθήματα που προσφέρει ο Ερυθρός Σταυρός – στις ΗΠΑ από τα κατά τόπους τμήματα ή από την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία (AHA). Η διάρκεια των μαθημάτων κυμαίνεται από μία ώρα για βασικές γνώσεις ΚΑΡΠΑ έως μία πλήρη ημέρα, που περιλαμβάνει και εκπαίδευση στις πρώτες βοήθειες.
Με την ολοκλήρωση των μαθημάτων, οι συμμετέχοντες λαμβάνουν πιστοποίηση ΚΑΡΠΑ. Παρότι τα διά ζώσης μαθήματα είναι ιδανικά, καθώς παρέχουν πρακτική εκπαίδευση και άμεση ανατροφοδότηση, διατίθενται επίσης διαδικτυακά μαθήματα, καθώς και μεικτά μαθήματα.
Τα μαθήματα ΚΑΡΠΑ περιλαμβάνουν επίσης εκπαίδευση με αυτόματο εξωτερικό απινιδωτή (ΑΕΑ). Ο ΑΕΑ είναι μια ελαφριά φορητή συσκευή, η οποία αναλύει τον καρδιακό ρυθμό του ασθενούς. Ο ΑΕΑ διαθέτει δύο αυτοκόλλητα επιθέματα με αισθητήρες, τα οποία τοποθετούνται στο στήθος του ασθενούς. Οι αισθητήρες στέλνουν πληροφορίες για τον καρδιακό ρυθμό σε έναν επεξεργαστή που περιλαμβάνει ο ΑΕΑ.
Εάν ανιχνευτεί μη φυσιολογικός ρυθμός, ο ΑΕΑ μπορεί να χορηγήσει ένα ηλεκτροσόκ μέσω του θώρακα στην καρδιά, προκειμένου να αποκαταστήσει τον ρυθμό σε φυσιολογικό πλαίσιο. «Αυτόματοι εξωτερικοί απινιδωτές βρίσκονται σε πολλούς δημόσιους χώρους, επομένως χρησιμοποιήστε τους εάν είναι διαθέσιμοι», λέει ο δρ Goralnick.
Τα βασικά για την ΚΑΡΠΑ
Πώς μπορείτε να αναγνωρίσετε εάν ένας άνθρωπος υφίσταται καρδιακή ανακοπή; Αναζητήστε δύο κύρια χαρακτηριστικά.
Είναι αναίσθητος. Ο άνθρωπος δεν αντιδρά εάν πείτε δυνατά «Είστε καλά;» και τον ταρακουνήσετε από τους ώμους. Εάν είναι αναίσθητος, καλέστε το 166.
Δεν αναπνέει κανονικά. Ελέγξτε εάν ο θώρακας του θύματος ανεβαίνει και κατεβαίνει ή τοποθετήστε το πρόσωπό σας κοντά στη μύτη και στο στόμα, για να ακούσετε εάν υπάρχουν φυσιολογικοί ήχοι αναπνοής. Η δυσχερής, ακανόνιστη αναπνοή που ακούγεται σαν ροχαλητό ή λαχάνιασμα αποτελεί ένδειξη ότι ο εγκέφαλος δεν λαμβάνει αρκετό οξυγόνο. Αναφέρετε στον χειριστή του τηλεφωνικού κέντρου του 166 ότι δεν μπορείτε να εντοπίσετε φυσιολογική αναπνοή.
Περίπου οι μισοί χειριστές τηλεφωνικού κέντρου αντίστοιχου του 166 στις ΗΠΑ είναι εκπαιδευμένοι ώστε να δίνουν προφορικές οδηγίες για ΚΑΡΠΑ. Βάλετε το τηλέφωνο σε ανοιχτή ακρόαση, έτσι ώστε να ξεκινήσετε την ΚΑΡΠΑ, συνεχίζοντας να λαμβάνετε οδηγίες μέχρι να φτάσει το προσωπικό του κέντρου άμεσης ιατρικής βοήθειας (ΕΚΑΒ).
«Ακόμη κι αν γνωρίζετε ΚΑΡΠΑ, κατά τη διάρκεια μιας κρίσης μπορεί να είναι δύσκολο να σκεφτείτε καθαρά και θα ωφεληθείτε από την καθοδήγηση από έναν ειδικό», λέει ο δρ Goralnick. Παρακάτω δείτε τα βασικά βήματα για εφαρμογή της ΚΑΡΠΑ.
Τοποθετήστε τον ασθενή ανάσκελα, με την πλάτη στο έδαφος, και γονατίστε δίπλα του.
Τοποθετήστε τη βάση της παλάμης στο κέντρο του θώρακα του ασθενούς.
Τοποθετήστε τη βάση της παλάμης του άλλου χεριού πάνω από το πρώτο χέρι και δέστε τα δάχτυλα του πάνω χεριού με αυτά του κάτω χεριού.
Τοποθετήστε το σώμα σας έτσι ώστε οι ώμοι σας να βρίσκονται ακριβώς πάνω από τα χέρια σας.
Κρατήστε τα χέρια σας τεντωμένα, πιέστε με τους βραχίονες και τα χέρια, χρησιμοποιώντας το βάρος του σώματός σας για να πιέσετε τον θώρακα του ασθενούς. Πιέστε αρκετά δυνατά, ώστε ο θώρακας να κατέβει τουλάχιστον 5 εκατοστά. Αφήστε τον θώρακα να ανεβεί πλήρως, πριν πιέσετε ξανά προς τα κάτω.
Συνεχίστε πιέζοντας τον θώρακα δυνατά και γρήγορα, με μια ταχύτητα 100 με 120 συμπιέσεων το λεπτό.
Συνεχίστε την ΚΑΡΠΑ με τα χέρια μέχρι να εντοπίσετε ένα εμφανές ζωτικό σημείο ή μέχρι να φτάσει το ΕΚΑΒ. Εάν είναι δυνατό, αναθέστε σε ένα άλλο άτομο να αναλάβει έπειτα από λίγα λεπτά, καθώς η εκτέλεση των συμπιέσεων μπορεί να είναι κουραστική.
Εάν δεν είστε βέβαιος για το εάν κάποιος χρειάζεται ΚΑΡΠΑ, ακολουθήστε πάντοτε την πιο ασφαλή επιλογή, συνιστά ο δρ Goralnick. «Είναι προτιμότερο να κάνετε ΚΑΡΠΑ σε κάποιον που δεν τη χρειάζεται από το να μην την κάνετε σε κάποιον που τη χρειάζεται».
