Είναι οδυνηρό ακόμη και να το φανταστείτε, τι θα κάνατε όμως εάν κάποιος στο σπίτι σας κατέρρεε ξαφνικά και σταματούσε να αναπνέει; Αφού καλέσουν το 166, πολλοί αισθάνονται ανήμποροι όταν συμβαίνει ένα τέτοιο γεγονός, το οποίο συνήθως οφείλεται σε καρδιακή ανακοπή (βλ. «Τι είναι καρδιακή ανακοπή;»).
Εάν όμως ξεκινήσετε αμέσως καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ), οι θωρακικές συμπιέσεις είναι δυνατό να διατηρήσουν τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο και στα άλλα ζωτικά όργανα του ατόμου. Κάθε χρόνο, περισσότερα από 350.000 άτομα στις Ηνωμένες Πολιτείες παρουσιάζουν καρδιακή ανακοπή εκτός νοσοκομείου. Σχεδόν τρεις στις τέσσερις συμβαίνουν στο σπίτι, που σημαίνει ότι η ζωή που ενδέχεται να σώσετε μέσω της ΚΑΡΠΑ είναι πιθανότατα ενός αγαπημένου προσώπου ή φίλου.
«Οι δύο παρεμβάσεις που αδιαμφισβήτητα σώζουν ζωές είναι οι υψηλής ποιότητας θωρακικές συμπιέσεις και η έγκαιρη χρήση αυτόματου εξωτερικού απινιδωτή ή ΑΕΑ», λέει ο δρ Scott Goldberg, επίκουρος καθηγητής Επείγουσας Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ. Οι διασώστες της Άμεσης Βοήθειας θα φέρουν και θα χρησιμοποιήσουν έναν ΑΕΑ, ο οποίος προκαλεί σοκ στην καρδιά και επαναφέρει τον φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό. Στις ΗΠΑ, σε εθνικό επίπεδο, ο μέσος χρόνος απόκρισης για επείγουσες ιατρικές υπηρεσίες είναι επτά λεπτά. Ένα άτομο που παρουσιάζει καρδιακή ανακοπή έχει σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες επιβίωσης εάν κάποιος εφαρμόσει υψηλής ποιότητας θωρακικές συμπιέσεις κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου, λέει ο δρ Dr. Goldberg.
Επιλογές εκπαίδευσης στην ΚΑΡΠΑ
Στις ΗΠΑ, το ποσοστό εκπαίδευσης απλών παρισταμένων στην ΚΑΡΠΑ παραμένει χαμηλό. Λιγότεροι από ένας στους πέντε ενήλικες έχουν σήμερα πιστοποίηση, σύμφωνα με την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία (AHA), η οποία δημοσιεύει τις επίσημες κατευθυντήριες οδηγίες για την ΚΑΡΠΑ. Ωστόσο, η AHA και άλλοι οργανισμοί έχουν αρχίσει να απομακρύνονται από την υποστήριξη επίσημων, διά ζώσης μαθημάτων. «Αν και υπάρχει όφελος όταν κάνετε εξάσκηση στις δεξιότητές σας με έναν εκπαιδευτή που μπορεί να σας διορθώσει σε πραγματικό χρόνο, αυτό προϋποθέτει ένα αντάλλαγμα», λέει ο δρ Goldberg και επισημαίνει ότι τα μαθήματα διά ζώσης είναι χρονοβόρα και μπορεί να στοιχίζουν ακριβά.
Ένας λόγος είναι πως τα περισσότερα μαθήματα περιλαμβάνουν εκπαίδευση, πέρα από την εκμάθηση της ΚΑΡΠΑ. Στα περισσότερα διδάσκεται η χρήση του αυτόματου απινιδωτή (ΑΕΑ), καθώς οι συσκευές αυτές είναι πλέον ευρέως διαθέσιμες σε αεροδρόμια, εμπορικά κέντρα, καζίνο, γήπεδα και πολλά κτίρια γραφείων. Εάν είστε παρών/παρούσα σε μια καρδιακή ανακοπή σε δημόσιο χώρο, ζητήστε από έναν παριστάμενο να βρει έναν ΑΕΑ ενώ ασκείτε τις θωρακικές συμπιέσεις. Οι ΑΕΑ διαθέτουν φωνητικές εντολές, φωτεινές ενδείξεις και μηνύματα κειμένου για να καθοδηγούν τους χρήστες να κάνουν τα απαραίτητα βήματα.
Πολλά μαθήματα διδάσκουν ΚΑΡΠΑ σε συνδυασμό με τεχνητή αναπνοή (που αλλιώς ονομάζεται μέθοδος αναπνοών «στόμα με στόμα»), που εκτελείται με προστατευτικό μαντίλι προσώπου ή ειδική πλαστική μάσκα. Ορισμένα μαθήματα περιλαμβάνουν επίσης βασική εκπαίδευση στις πρώτες βοήθειες. Παρότι μέρος της εκπαίδευσης μπορεί να πραγματοποιηθεί διαδικτυακά, το κομμάτι της διά ζώσης εκπαίδευσης συνήθως χρειάζεται δύο ώρες. Ωστόσο, η AHA παρέχει επίσης ένα μάθημα που ονομάζεται Heartsaver Virtual. Αυτό περιλαμβάνει ένα εκπαιδευτικό πακέτο με ένα πρόπλασμα ανθρώπινου κορμού, το οποίο αποστέλλεται στο σπίτι σας, καθώς και μια εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα που δίνει τη δυνατότητα σε έναν εκπαιδευτή να παρακολουθεί και να αξιολογεί την τεχνική σας στις θωρακικές συμπιέσεις.
Μαθαίνοντας τις συμπιέσεις του θώρακα
Όμως, ακόμη κι αν δεν έχετε τη δυνατότητα να παρακολουθήσετε ένα μάθημα, και πάλι μπορείτε να μάθετε πώς να κάνετε θωρακικές συμπιέσεις. Ένα βίντεο 90 δευτερολέπτων της AHA (δείτε στο www.heart.org/handsonlycpr) επιδεικνύει τα βασικά βήματα και εμφανίζει τη θέση περισσότερων από 30 περιπτέρων (μεταξύ αυτών έξι σε μεγάλα αεροδρόμια) σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου μπορεί κανείς να εξασκηθεί στις θωρακικές συμπιέσεις σε ένα εκπαιδευτικό πρόπλασμα.
Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι σχεδόν οι μισοί χειριστές του 911 στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν λάβει εκπαίδευση προκειμένου να παρέχουν φωνητικές οδηγίες για ΚΑΡΠΑ. Εάν μιλάτε με έναν εκπαιδευμένο χειριστή του τηλεφωνικού κέντρου, βάλτε το τηλέφωνό σας σε ανοιχτή ακρόαση ώστε να ακούτε τις οδηγίες. Οι χειριστής θα μετρήσει μεγαλόφωνα για να σας βοηθήσει να κάνετε τις συμπιέσεις με τον σωστό ρυθμό (περίπου 100 παλμούς το λεπτό). Η AHA επίσης διαθέτει μια λίστα στο Spotify με 150 τραγούδια με τον κατάλληλο ρυθμό για την καθοδήγηση των συμπιέσεων του θώρακα (επισκεφθείτε τον ιστότοπο https://www.health.harvard.edu/cprmusic).
Όταν ο δρ Goldberg διδάσκει ΚΑΡΠΑ, η πιο κοινή ερώτηση που δέχεται είναι «Πώς θα ξέρω εάν κάποιος χρειάζεται πράγματι ΚΑΡΠΑ;». Άτομα που έχουν χάσει τις αισθήσεις τους και βρίσκονται σε καρδιακή ανακοπή μπορεί να πάρουν μια κοφτή αναπνοή και να γογγύξουν, και αυτό ίσως να εκληφθεί εσφαλμένα ως αναπνοή. «Όταν αμφιβάλλετε, επιλέξτε την ασφαλή οδό και ξεκινήστε τις θωρακικές συμπιέσεις. Θα σας σταματήσουν εάν είναι καλά», λέει ο δρ Goldberg.
Τι είναι καρδιακή ανακοπή;
Η καρδιακή ανακοπή συμβαίνει όταν το ηλεκτρικό σύστημα της καρδιάς δεν λειτουργεί σωστά, με συνέπεια γρήγορους και χαοτικούς παλμούς – ή πλήρη διακοπή των παλμών. Με τη διακοπή της κυκλοφορίας του αίματος στον εγκέφαλο, στους πνεύμονες και σε άλλα όργανα, το άτομο πνίγεται ή σταματά να αναπνέει και να ανταποκρίνεται εντός δευτερολέπτων. Η καρδιακή προσβολή αποτελεί κοινό αίτιο καρδιακής ανακοπής, αλλά οι περισσότερες καρδιακές προσβολές δεν οδηγούν σε ανακοπή. Άλλα πιθανά αίτια περιλαμβάνουν ένα δομικό ή πρόβλημα της ηλεκτρικής δραστηριότητας, μια σοβαρή διατάραξη της ισορροπίας του καλίου, του μαγνησίου ή άλλων μετάλλων στο αίμα, μια κληρονομική πάθηση ή ένα χτύπημα στο στήθος.
