Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να καταγράψετε τους καρδιακούς σας παλμούς στις μέρες μας, από έξυπνα ρολόγια, όπως των Garmin και Apple, μέχρι έξυπνα βραχιόλια. Οι συσκευές αυτές χρησιμοποιούν αισθητήρες φωτοπληθυσμογραφίας για να μετρήσουν τον παλμό σας.
Ένα φως στην εσωτερική πλευρά του ρολογιού ή βραχιολιού φωτίζει τον καρπό σας και αντανακλά τη ροή του αίματος κάτω από το δέρμα. Στη συνέχεια, ένας αισθητήρας μεταφράζει την πληροφορία αυτή σε ένδειξη του παλμού. Είναι απλός, γρήγορος και αρκετά ακριβής τρόπος. Αλλά έχει η πληροφορία αυτή κάποια αξία;
«Η μέτρηση της καρδιακής σας συχνότητας είναι ένας εύκολος τρόπος να εκτιμήσετε την υγεία σας σε πραγματικό χρόνο, καθώς παρέχει ένα στιγμιότυπο της καρδιακής σας λειτουργίας», λέει ο δρ James Sawalla Guseh, διευθυντής του Προγράμματος Υποτροφιών Καρδιαγγειακής Απόδοσης στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Massachusetts General Hospital.
«Είτε είστε υγιής και δραστήριος, είτε έχετε μια καρδιολογική πάθηση, οι μετρήσεις αυτές μπορούν να καθοδηγήσουν τις προπονήσεις σας και κάποιες φορές να ρίξουν φως σε ανωμαλίες που θα έπρεπε να έχετε ελέγξει».
Νιώστε τον παλμό
Κατά κανόνα, η φυσιολογική καρδιακή συχνότητα ηρεμίας (ο αριθμός των χτύπων της καρδιάς ανά λεπτό όταν βρίσκεστε σε ηρεμία) κυμαίνεται από 60 έως 100 χτύπους. Όμως, πολλά υγιή άτομα έχουν καρδιακή συχνότητα ηρεμίας γύρω στους 50 χτύπους.
Το να γνωρίζετε την καρδιακή σας συχνότητα ανά πάσα στιγμή, ειδικά κατά τη διάρκεια προπονήσεων ή οποιουδήποτε τύπου αερόβιας δραστηριότητας, είναι ουσιαστικής σημασίας για άτομα που χρειάζεται να είναι προσεκτικά στην υπερπροσπάθεια και στην άσκηση υψηλής έντασης, όπως όσοι έχουν διαγνωστεί με στεφανιαία νόσο ή άλλες μορφές καρδιοπάθειας.
«Εάν ανήκετε σε αυτή την κατηγορία, μπορείτε να ζητήσετε από τον γιατρό σας τη λεγόμενη “συνταγή για άσκηση”, η οποία προσδιορίζει έναν καλό στόχο καρδιακών παλμών κατά την άσκηση και ένα ανώτατο όριο, το οποίο δεν θα πρέπει να υπερβαίνετε», λέει ο δρ Guseh.
Για τους υγιείς, μεγαλύτερης ηλικίας ενήλικες, η παρακολούθηση της καρδιακής συχνότητας μπορεί να βοηθήσει στη μεγιστοποίηση της προσπάθειας κατά την άσκηση. Οι εθνικές κατευθυντήριες οδηγίες στις ΗΠΑ συνιστούν τουλάχιστον 150 λεπτά άσκηση μέτριας έντασης την εβδομάδα.
Η μέτρια ένταση ορίζεται ως 50% με 70% του μέγιστου καρδιακού σας παλμού, σύμφωνα με την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία, αλλά το εύρος μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο.
Σε γενικές γραμμές, όσο καλύτερο είναι το επίπεδο της φυσικής σας κατάστασης, τόσο υψηλότερο είναι το εύρος του ποσοστού σας μέτριας έντασης άσκησης.
Ο τύπος που χρησιμοποιείται συχνότερα για τον υπολογισμό του μέγιστου καρδιακού παλμού ανά λεπτό είναι 220 μείον την ηλικία σας. «Για τα περισσότερα άτομα, η αύξηση στην ένταση της άσκησης θα πρέπει να γίνεται σταδιακά», λέει ο δρ Guseh.
«Καθώς γυμνάζεστε, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τη συσκευή παρακολούθησης του καρδιακού σας παλμού για να δείτε εάν η προσπάθειά σας είναι επαρκής, ώστε να βρίσκεστε εντός του επιθυμητού εύρους στόχου, ή εάν χρειάζεται να αυξήσετε την ένταση ή να τη μειώσετε».
Ορισμένες συσκευές σάς επιτρέπουν να προγραμματίσετε τα επιθυμητά επίπεδα και εκπέμπουν έναν ήχο εάν ο καρδιακός σας παλμός ξαφνικά αυξηθεί ή μειωθεί υπερβολικά.
Επίσης, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτή την πληροφορία για να παρακολουθήσετε την εξέλιξή σας. «Εάν ο μέσος καρδιακός σας παλμός αρχίσει να μειώνεται, αυτό αποτελεί ένδειξη βελτίωσης της κατάστασης του καρδιαγγειακού συστήματος», επισημαίνει ο δρ Guseh.
Γρήγορα και αργά
Ένας άλλος τρόπος να αξιοποιήσετε την παρακολούθηση του καρδιακού παλμού είναι να εντοπίζετε τις τιμές που είναι είτε πολύ υψηλές είτε πολύ χαμηλές, ιδίως σε κατάσταση ηρεμίας.
Αν έχετε σταθερά ασυνήθιστες τιμές καρδιακών παλμών σε ηρεμία −πάνω από 100 χτύπους το λεπτό ή κάτω από 50 χτύπους το λεπτό−, ιδίως εάν δεν αισθάνεστε καλά, είναι απαραίτητο να το συζητήσετε με τον γιατρό σας. Ένας γρήγορος καρδιακός παλμός μπορεί να προκληθεί από προσπάθεια, αφυδάτωση, διεγερτικά, άγχος ή φάρμακα. Μπορεί να είναι ένδειξη λοίμωξης, υπερλειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα ή αναιμίας.
Επιπλέον, ο γρήγορος καρδιακός παλμός μπορεί να είναι αποτέλεσμα κολπικής μαρμαρυγής, μιας συχνής ανωμαλίας του καρδιακού ρυθμού η οποία μπορεί να εμφανιστεί όσο η ηλικία αυξάνει, και αποτελεί συχνό αίτιο εγκεφαλικού επεισοδίου.
Ο αργός καρδιακός παλμός είναι μια αναμενόμενη παρενέργεια ορισμένων φαρμάκων για την καρδιά και την αρτηριακή πίεση, όπως οι β-αποκλειστές και ορισμένοι αποκλειστές διαύλων ασβεστίου. Λιγότερο συχνά, η αιτία μπορεί να είναι μια υποκείμενη καρδιοπάθεια, ο υποθυρεοειδισμός ή η νόσος Lyme (μπορρελίωση).
Επίσης, μπορεί να εμφανίζετε μη ειδικά συμπτώματα, όπως ελαφριά ζάλη, ξαφνική κόπωση ή θολή σκέψη.
«Εάν παρατηρήσετε αργή καρδιακή συχνότητα σε συνδυασμό με νέα συμπτώματα, αξίζει τον κόπο να το συζητήσετε με τον γιατρό σας», επισημαίνει ο δρ Guseh.
Με το δάχτυλο στον σφυγμό
Δεν διαθέτετε συσκευή παρακολούθησης του καρδιακού παλμού; Χρησιμοποιήστε τα δάχτυλά σας. Πιέστε ελαφρά τον δείκτη και τον μέσο του ενός χεριού στον καρπό του άλλου χεριού, ακριβώς κάτω από τη βάση του αντίχειρα. Ή πιέστε ελαφρά στο πλάι του λαιμού, ακριβώς κάτω από το οστό του σαγονιού.
Για να υπολογίσετε τον καρδιακό σας παλμό, μετρήστε τον αριθμό των χτύπων ανά 15 δευτερόλεπτα και πολλαπλασιάστε επί τέσσερα. Επαναλάβετε τρεις φορές και υπολογίστε τον μέσο όρο για ένα ακριβέστερο αποτέλεσμα.
Έχετε υπόψη ότι ορισμένες καταστάσεις είναι δυνατόν να προκαλέσουν προσωρινή αύξηση ή πτώση του καρδιακού παλμού ηρεμίας. Η καλύτερη στιγμή για να τον ελέγξετε είναι αμέσως μόλις ξυπνήσετε και πριν σηκωθείτε από το κρεβάτι.
