Μια ζωή εργαζόμαστε σκληρά για να μπορούμε να είμαστε ανεξάρτητοι – και θέλουμε να είμαστε ανεξάρτητοι και όταν γερνάμε. Εάν λοιπόν νομίζετε ότι έχετε ξεμείνει από επιλογές που θα σας επέτρεπαν να συνεχίσετε να ζείτε μόνοι σας, μην απελπίζεστε. Ισως μπορείτε να δημιουργήσετε τη δική σας εκδοχή υποβοηθούμενης διαβίωσης στο σπίτι σας, προσλαμβάνοντας προσωπικό για διάφορες υπηρεσίες και προσαρμόζοντας το περιβάλλον του σπιτιού στις ανάγκες σας.
Πώς θα ξεκινήσετε
Μπορείτε να ζητήσετε βοήθεια όταν αποφασίσετε να οργανώσετε ένα περιβάλλον υποβοηθούμενης διαβίωσης. «Καλέστε κάποιον να έρθει στο σπίτι σας, να δει την κατάσταση και να συζητήσετε τι χρειάζεται για να επιτύχετε τον σκοπό σας. Εάν δεν έχετε ενήλικα παιδιά να σας βοηθήσουν, καλέστε έναν κοινωνικό λειτουργό, έναν εργοθεραπευτή ή κάποιον άλλο που μπορεί να κάνει μια αξιολόγηση», προτείνει η δρ Suzanne Salamon, αναπληρώτρια διευθύντρια Γεροντολογίας στο Ιατρικό Κέντρο Beth Israel Deaconess, το οποίο συνεργάζεται με το Χάρβαρντ.
Στις ΗΠΑ, πολλοί κρατικοί Τοπικοί Οργανισμοί για την Τρίτη Ηλικία (www.health.harvard.edu/aaa) ή κέντρα ηλικιωμένων προσφέρουν αυτή την αξιολόγηση δωρεάν. «Διαθέτουμε κοινωνικούς λειτουργούς που μπορούν να συζητήσουν με τον ενδιαφερόμενο ή την οικογένειά του σχετικά με το μεγάλο εύρος των παρεχόμενων υπηρεσιών που μπορούν να βοηθήσουν κάποιον να συνεχίσει να ζει στο σπίτι του. Συνήθως πραγματοποιούν τέσσερις έως έξι επισκέψεις και στη συνέχεια κάνουν συστάσεις», δηλώνει η Ruthann Dobek, διευθύντρια του Συμβουλίου για την Τρίτη Ηλικία στο Μπρούκλιν της Μασαχουσέτης.
Εάν η οικονομική σας κατάσταση σας το επιτρέπει, σκεφθείτε να προσλάβετε κάποιον μάνατζερ ειδικό στη διαχείριση της φροντίδας ηλικιωμένων (στο παρελθόν, οι ειδικοί αυτοί ονομάζονταν «μάνατζερ γηριατρικής φροντίδας»). Φροντίστε να μάθετε από πριν για τις τιμές, διότι μπορεί να χρειαστούν αρκετές ώρες για την αναζήτηση και την οργάνωση των υπηρεσιών, με αποτέλεσμα το κόστος να ανέλθει αρκετά.
Συνήθεις υπηρεσίες
Μπορεί κανείς να χρειαστεί κάποιες από τις υπηρεσίες που διατίθενται συνήθως σε ένα κέντρο υποβοηθούμενης διαβίωσης ή και όλες. Περιλαμβάνουν βοήθεια για τη βασική φροντίδα (διατροφή, μπάνιο, βούρτσισμα δοντιών και χρήση της τουαλέτας), τα γεύματα (ψώνια από το σούπερ μάρκετ, μαγείρεμα, σερβίρισμα), τη διαχείριση των φαρμάκων (συμπεριλαμβανομένης της λήψης των συνταγών), το νοικοκυριό (καθάρισμα, πλύσιμο ρούχων), τις μετακινήσεις και τη συντήρηση των εξωτερικών χώρων του σπιτιού (μπαλκόνι, αυλή ή κήπος).
Οι περισσότερες από αυτές τις εργασίες μπορούν να καλυφθούν από κάποιον ιδιωτικό φροντιστή – έναν εγκεκριμένο συνοδό ή πιστοποιημένο φροντιστή (ο οποίος θα έχει ενεργό ρόλο στη φυσική φροντίδα).
Το κόστος ανά ώρα ποικίλλει και συνήθως απαιτούνται το λιγότερο τέσσερις ώρες την εβδομάδα. Έτσι, το άθροισμα του ποσού που ίσως απαιτηθεί ενδέχεται να ανέβει γρήγορα. Όλα αυτά θα είναι επιπρόσθετα στα πάγια έξοδά σας, όπως οι δόσεις του στεγαστικού σας δανείου, οι λογαριασμοί των οργανισμών κοινής ωφελείας και η τροφή.
Τελικά, το κόστος της κατ’ οίκον υποβοηθούμενης διαβίωσης μπορεί να μη διαφέρει και πολύ από τη διαμονή σε κάποια δομή υποβοηθούμενης διαβίωσης.
Ένα ασφαλές οικιακό περιβάλλον
Ένας ασφαλής χώρος διαβίωσης θα πρέπει να περιλαμβάνει έναν μόνο όροφο, χωρίς σκάλες, που μπορεί να οδηγήσουν σε πτώσεις.
Η βασική διαρρύθμιση περιλαμβάνει χώρο ύπνου, μπάνιο και κουζίνα, δωμάτια και διαδρόμους με καλό φωτισμό, ομαλά και επίπεδα πατώματα (χωρίς αντικείμενα-παγίδες όπως χαλάκια), λαβή στήριξης και πάγκο ή καρέκλα ντουσιέρας στο μπάνιο, καθώς και κουπαστή οπουδήποτε χρειάζεστε στήριξη για να περπατήσετε – για παράδειγμα, και στις δύο πλευρές ενός διαδρόμου.
Οι μικρές αλλαγές, όπως η προσθήκη λαβών στήριξης ή κουπαστής, μπορούν να γίνουν χωρίς μεγάλο κόστος.
Δυσκολίες στον χώρο του σπιτιού
Εάν μένετε σε σπίτι με σκάλες, οι τροποποιήσεις μπορεί να είναι δύσκολες.
Για παράδειγμα, εάν η κρεβατοκάμαρα είναι στον επάνω όροφο και η κουζίνα στον κάτω, θα πρέπει είτε να μεταφέρετε τον χώρο ύπνου στον κάτω όροφο είτε να εγκαταστήσετε έναν ανελκυστήρα σκάλας, δηλαδή μια μηχανική καρέκλα που γλιστρά πάνω σε ράγες ακολουθώντας την πορεία των σκαλοπατιών.
Εάν μετακομίσετε στον πρώτο όροφο, θα χρειαστείτε έναν ασφαλή χώρο για το κρεβάτι σας και εύκολη πρόσβαση σε μπάνιο.
Εάν στον πρώτο όροφο υπάρχει μόνο WC, θα πρέπει να το ανακαινίσετε ή να περιοριστείτε στο τοπικό πλύσιμο. Είναι υγιεινό να πλένεται κάποιος μόνο με τοπικό πλύσιμο; «Δεν είναι το ιδανικό», απαντά η δρ Salamon. «Ελλοχεύει ο κίνδυνος ανεπαρκούς καθαριότητας στη βουβωνική περιοχή, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε λοιμώξεις».
Αλλα ζητήματα
Εάν ζείτε μόνος/μόνη και δεν έχετε 24ωρη βοήθεια, θα πρέπει να σκεφθείτε πώς θα τα βγάζετε πέρα τις ώρες που δεν υπάρχει φροντιστής στο σπίτι.
Αν προκύψει κάτι έκτακτο, όπως μια πτώση, ένα κουμπί έκτακτης ανάγκης θα σας επέτρεπε να καλέσετε για βοήθεια.
Εάν το έκτακτο περιστατικό είναι λιγότερο σοβαρό –για παράδειγμα, δεν καταφέρατε να φθάσετε εγκαίρως στην τουαλέτα–, μπορεί να μην έχετε τρόπο να φροντίσετε τον εαυτό σας έως την ώρα που είναι προγραμματισμένο να έρθει ο φροντιστής. Θα χρειαστείτε κάποιον άλλο που θα μπορούσε να έρθει να σας βοηθήσει.
Αξίζει τον κόπο;
Μόνο εσείς μπορείτε να απαντήσετε σε αυτή την ερώτηση. «Οι περισσότεροι άνθρωποι θέλουν να συνεχίσουν να ζουν στο σπίτι τους», σχολιάζει η Dobek, «αλλά θα πρέπει να είστε ειλικρινείς σχετικά με το πόσο αποφασισμένοι είστε για κάτι τέτοιο. Σκεφθείτε τι θέλετε για τον εαυτό σας, τι είστε πρόθυμοι να αλλάξετε και πόσα μπορείτε να δαπανήσετε για να το επιτύχετε».
