Τα γυαλιά έχουν γίνει αξεσουάρ μόδας σε τέτοιο βαθμό που κάποιοι άνθρωποι χωρίς προβλήματα όρασης τα φοράνε μόνο και μόνο για λόγους εμφάνισης.
Αυτή η τάση όμως σίγουρα δεν μπορεί να εφαρμοστεί στην απώλεια ακοής, την ώρα που εκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να αγωνίζονται να ακούσουν ήχους που θα πρόσθεταν περιεχόμενο και χρώμα στην καθημερινή τους ζωή.
Μόνο περίπου ένα στα πέντε άτομα που χρειάζονται βοηθήματα ακοής τελικά τα αποκτούν, σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ. Αυτό οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, αλλά μια σημαντική αιτία είναι το ότι οι άνθρωποι απλώς διστάζουν να τα χρησιμοποιήσουν: πολλοί αρνούνται να παραδεχτούν ότι δεν ακούν καλά ή, αν το αποδεχτούν, δεν κάνουν κάτι γι’ αυτό, αναφέρει ο δρ James Naples, ωτορινολαρυγγολόγος στο Ιατρικό Κέντρο Beth Israel Deaconess, που συνεργάζεται με το Χάρβαρντ.
«Η χρήση βοηθημάτων ακοής σημαίνει ότι παίρνεις μια αόρατη πάθηση και την καθιστάς ορατή», δηλώνει. «Ωστόσο, ο κόσμος μας είναι απίστευτα συνδεδεμένος με την ακοή και η αποκατάστασή της μας επιτρέπει να διατηρήσουμε τη σύνδεσή μας με τον κόσμο της λεκτικής επικοινωνίας και την κοινωνία».
Σημάδια που δεν πρέπει να αγνοείτε
Καθώς αυξάνονται τα στοιχεία που δείχνουν ότι η μη αντιμετωπισμένη απώλεια ακοής σχετίζεται με σοβαρούς κινδύνους για την υγεία, όπως άνοια, κατάθλιψη και πτώσεις, δεν μπορούμε πλέον να αγνοούμε το πρόβλημα, δηλώνει ο δρ Naples.
Από ό,τι φαίνεται, υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στα δύο φύλα ως προς τη στάση τους: ενώ οι άνδρες έχουν διπλάσιες πιθανότητες από τις γυναίκες να εμφανίσουν απώλεια ακοής, οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να ζητήσουν βοήθεια, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο για την Κώφωση και Άλλες Διαταραχές της Επικοινωνίας.
Ο κόσμος μας είναι συνδεδεμένος με την ακοή και η αποκατάστασή της μας επιτρέπει να διατηρήσουμε τη σύνδεσή μας με τον κόσμο της λεκτικής επικοινωνίας και την κοινωνία.
Η αναζήτηση βοήθειας είναι «κάτι πραγματικά καλό – δείχνει ενεργητική φροντίδα για την υγεία», δηλώνει ο δρ Naples. «Το μεγαλύτερο όφελος είναι ότι μπορείς να λάβεις φροντίδα νωρίτερα, όταν έχεις την πολυτέλεια να μπορείς να αποφασίσεις τι να κάνεις».
Υπάρχουν ορισμένα σημάδια που δείχνουν ότι θα ήταν καλό να κάνεις ένα τεστ ακοής, όπως το να ζητάς επανειλημμένα από τους άλλους να μιλήσουν πιο δυνατά, να ανεβάζεις πολύ την ένταση της φωνής στην τηλεόραση ή να δυσκολεύεσαι να ξεχωρίσεις μεμονωμένες φωνές μέσα στο πλήθος. Υπάρχουν όμως κάποια συμπτώματα που απαιτούν οπωσδήποτε αξιολόγηση.
Τα άτομα που έχουν απώλεια ακοής μόνο στο ένα αυτί, πόνο, εκροή υγρού ή ίλιγγο θα πρέπει να δουν γιατρό γρήγορα, δηλώνει ο δρ Naples.
Η ιδανική διαδικασία για τη λήψη βοηθημάτων ακοής ξεκινά με μια επίσκεψη σε έναν ακοολόγο, ο οποίος εκτελεί ένα τεστ ακοής για να καθορίσει τον τύπο της απώλειας ακοής.
Στη συνέχεια, συνήθως ένας ωτορινολαρυγγολόγος αποφασίζει αν τα βοηθήματα ακοής είναι κατάλληλη αντιμετώπιση ή αν πρέπει να διερευνηθεί κάποιο άλλο πρόβλημα. Εάν κριθεί ότι χρειάζεστε βοηθήματα ακοής, το τρίτο βήμα είναι η αξιολόγηση των βοηθημάτων ακοής, κατά την οποία δοκιμάζετε μερικά βοηθήματα μαζί με έναν ακοολόγο. Στην καλύτερη περίπτωση, η όλη διαδικασία περιλαμβάνει δύο κλινικούς γιατρούς και τρεις επισκέψεις.
«Η απώλεια ακοής μπορεί να προκληθεί από πολλά πράγματα, αλλά συνήθως δεν γνωρίζουμε τι την προκαλεί μέχρις ότου το εξετάσουμε», αναφέρει ο δρ Naples. «Το τεστ ακοής είναι σαν προδιαγνωστικός έλεγχος: βοηθά να καθοριστεί τι τύπο απώλειας ακοής έχετε και αν πρέπει να εξετάσουμε κάτι συγκεκριμένο».
Για πιο εύκολη μετάβαση
Το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ενσωμάτωση των βοηθημάτων ακοής στην καθημερινή ζωή μπορεί να είναι μόνο το μυαλό μας. «Στους ανθρώπους δεν αρέσει να πρέπει να κάνουν κάτι διαφορετικό», παρατηρεί ο δρ Naples. «Απλοποιώ την κατάσταση, λέγοντάς τους να βρουν τρόπους να κάνουν τα βοηθήματα ακοής μέρος της καθημερινότητας – για παράδειγμα, να τα τοποθετήσουν δίπλα στην οδοντόβουρτσά τους, έτσι ώστε να γίνουν μέρος της ρουτίνας με την οποία ξεκινούν την ημέρα τους».
Ο δρ Naples δίνει τις εξής πρόσθετες συμβουλές για να διευκολύνει τη μετάβαση:
Δοκιμάστε τα πρώτα στο σπίτι. Προτού κάνετε κάποια εξόρμηση εκτός σπιτιού με τα νέα σας βοηθήματα ακοής, περάστε χρόνο στο ήσυχο, οικείο περιβάλλον του σπιτιού σας. Είναι ο ιδανικός χώρος για να «επανεκπαιδεύσετε» τον εαυτό σας να μιλάει στη σωστή ένταση φωνής και να προσαρμόσετε την ένταση του ήχου στην τηλεόραση, έτσι ώστε να ταιριάζει στις νέες σας ακουστικές ικανότητες.
Να έχετε υπομονή. Χρειάζεται χρόνος για να αισθανθείτε τα βοηθήματα ακοής ως φυσικό μέρος του αυτιού σας. Αυξήστε σταδιακά το χρονικό διάστημα που τα φοράτε μέσα στην ημέρα. Σε λίγες εβδομάδες θα τα φοράτε τακτικά.
Προβλέψτε τις ανάγκες σας. Θα υπάρχουν κάποιοι χώροι στους οποίους δεν θα μπορείτε να αντεπεξέλθετε χωρίς τα βοηθήματα ακοής και άλλοι στους οποίους δεν θα σας είναι απολύτως απαραίτητα. Μπορεί να τα χρειάζεστε εάν πηγαίνετε σε κάποιο συμβούλιο ή στο θέατρο, αλλά δεν τα χρειάζεστε εάν κάθεστε ήσυχα στο σπίτι.
Κάντε μικροδιορθώσεις. Επικοινωνήστε με τον ακοολόγο σας για ένα ραντεβού παρακολούθησης, προκειμένου να προσαρμόσετε τις ρυθμίσεις των βοηθημάτων ακοής καθώς μαθαίνετε πώς λειτουργούν ανάλογα με τις ανάγκες σας.
Ενημερώστε επίσης τον κλινικό γιατρό εάν τα βοηθήματα σας πονάνε, καθώς πολλοί τύποι βοηθημάτων μπορούν να προσαρμοστούν στον χρήστη.
«Η άνεση μπορεί να είναι ένα θέμα, αλλά αυτό δεν θα πρέπει να σας αποτρέψει από το να τα πάρετε», δηλώνει ο δρ Naples.
Μοιραστείτε απόψεις. Ρωτήστε φίλους και συγγενείς που χρησιμοποιούν βοηθήματα ακοής σχετικά με την εμπειρία τους. Είναι πιθανό να είχαν παρόμοιες ενοχλήσεις και θα μπορούν να σας δώσουν χρήσιμες οδηγίες.
Τώρα μπορούμε απλώς να πεταχτούμε μέχρι το κατάστημα για βοηθήματα ακοής
Υπάρχουν, ωστόσο, υπέρ και κατά στα μη συνταγογραφούμενα βοηθήματα.
Καθώς τα βοηθήματα ακοής κοστίζουν έως και 6.000 δολάρια το ζευγάρι, ενώ ελάχιστα ασφαλιστικά συμβόλαια υγείας καλύπτουν αυτές τις συσκευές, πολλοί άνθρωποι που τα χρειάζονται απλώς δεν μπορούν να τα πάρουν.
Αυτό ίσχυε έως τώρα. Μετά από πολυετή αγώνα στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, τον Αύγουστο του 2022 ο FDA άνοιξε τον δρόμο προκειμένου να διατεθούν μη συνταγογραφούμενα (OTC) βοηθήματα ακοής για τους ενήλικες. Οι εκδόσεις OTC είναι ευρέως διαθέσιμες στα πολυκαταστήματα, στα φαρμακεία και στα ηλεκτρονικά καταστήματα από τον Οκτώβριο.
Η πολυαναμενόμενη ανακοίνωση σηματοδότησε μια μεγάλη αλλαγή στην τυπική διαδικασία που ακολουθούνταν έως τώρα και η οποία απαιτούσε ολοκληρωμένο έλεγχο από ακοολόγο ή γιατρό προτού κάποιος μπορέσει να αποκτήσει βοηθήματα ακοής. Τώρα, το να πάρεις ένα ζευγάρι βοηθημάτων ακοής μπορεί να είναι εξίσου απλό με το να διαλέξεις ένα νέο ζευγάρι γυαλιών πρεσβυωπίας. Μπορούν, όμως, τα μη συνταγογραφούμενα βοηθήματα να είναι εξίσου αποτελεσματικά με τα συνταγογραφούμενα;
«Οι δυνατότητές τους είναι καλές, αλλά σίγουρα θα υπάρξουν και προβλήματα», δηλώνει ο δρ James Naples, ωτορινολαρυγγολόγος στο Ιατρικό Κέντρο Beth Israel Deaconess. «Προσφέρουν ευκολότερη πρόσβαση για μια τεράστια μερίδα του κοινού, αλλά φοβάμαι ότι θα καθυστερήσουν τη διάγνωση σε εκείνους που έχουν κάποια πάθηση που πρέπει να αντιμετωπιστεί».
Ποιο είναι το μεγαλύτερο πλεονέκτημα; Οι OTC εκδόσεις θα είναι πολύ λιγότερο ακριβές από τα συνταγογραφούμενα βοηθήματα ακοής, παρότι και πάλι θα κοστίζουν μερικές εκατοντάδες (ή, σπανίως, χιλιάδες) δολάρια. Βέβαια, η τεχνογνωσία που συνέβαλε στην ανάπτυξη αυτών των προϊόντων κοστίζει χρήματα. «Εάν κάποιος επιθυμεί βοηθήματα ακοής των 10 δολαρίων, μάλλον δεν θα πάρει την τεχνολογία που χρειάζεται για να ακούει καλά», εξηγεί ο δρ Naples.
Τα μη συνταγογραφούμενα βοηθήματα ακοής έχουν και κάποια μειονεκτήματα, προσθέτει ο δρ Naples:
• Δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν όλες τις μορφές απώλειας ακοής. «Θα πρέπει να συνοδεύονται από έναν κατάλογο συμπτωμάτων που υποδηλώνουν ότι θα πρέπει να επικοινωνήσετε με γιατρό», δηλώνει ο δρ Naples.
• Δεν μπορούν να προσαρμοστούν έτσι ώστε να ενισχύσουν ορισμένους ήχους ή να αφαιρέσουν τον θόρυβο του περιβάλλοντος, όπως μπορούν συνήθως τα συνταγογραφούμενα προϊόντα. «Πιθανότατα θα επιλέξετε κάποιο μοντέλο “ένας τύπος για όλους”, αντί να βελτιστοποιήσετε τον ήχο με βάση το δικό σας μοτίβο ακοής», εξηγεί ο δρ Naples.
• Δεν μπορούν να επιδιορθωθούν εύκολα. Οι ακοολόγοι μπορούν συνήθως να επιδιορθώσουν ένα σπασμένο ή δυσλειτουργικό συνταγογραφούμενο βοήθημα ακοής, λειτουργώντας ως ένα είδος ασφάλισης εάν χρειάζεστε βοήθεια. Τα μη συνταγογραφούμενα προϊόντα δεν είναι πιθανό να προσφέρουν αυτού του είδους την υποστήριξη.
Τέλος, «είναι αδύνατο να πούμε» ποιος θα είναι ο καλύτερος υποψήφιος για τα μη συνταγογραφούμενα βοηθήματα ακοής, επισημαίνει ο δρ Naples. «Εάν οι ανάγκες σας καλύπτονται από το μοντέλο “ένας τύπος για όλους”, τότε μπορεί να έχετε καλά αποτελέσματα με τα OTC. Δεν χρειάζεται να δαπανήσουν όλοι χιλιάδες δολάρια για βοηθήματα ακοής, αλλά έως ότου τα δοκιμάσετε, δεν μπορείτε πραγματικά να ξέρετε».
