Τι συμβαίνει μέσα στο στόμα σας; Μπορεί να έχετε την εντύπωση ότι τα ούλα σας υποχωρούν λίγο ή ότι τα δόντια σας μετατοπίζονται. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι εξελίξεις αυτές μπορεί να σχετίζονται με την ηλικία και να μη συντρέχει λόγος ανησυχίας. Σε άλλες, μπορεί να υποδηλώνουν μια υποκείμενη πάθηση που απαιτεί προσοχή.
Ας δούμε τις παρακάτω αλλαγές και τι χρειάζεται να κάνετε για να τις αντιμετωπίσετε.
1. Υποχώρηση των ούλων
Μήπως σας φαίνεται ότι το μήκος των δοντιών σας μεγαλώνει; Δεν είναι τα δόντια σας που μεγαλώνουν, αλλά τα ούλα σας που υποχωρούν. Αυτό μπορεί να συμβεί αν βουρτσίζετε τα δόντια σας πολύ επιθετικά.
«Αν βουρτσίζετε πολύ έντονα, αυτό ερεθίζει τα ούλα, τα οποία απομακρύνονται από την πηγή του ερεθισμού», εξηγεί η δρ Lisa Thompson, γηριατρική οδοντίατρος στην Οδοντιατρική Σχολή του Χάρβαρντ. Η υποχώρηση των ούλων μπορεί επίσης να υποδηλώνει ουλίτιδα. Αυτή προκαλείται από τη συσσώρευση πλάκας στα δόντια, η οποία οδηγεί σε ερεθισμό, οίδημα και αιμορραγία των ούλων. Αυτό το πρώιμο στάδιο της νόσου μπορεί να προχωρήσει κάτω από τη γραμμή των ούλων και να εξελιχθεί σε περιοδοντίτιδα, η οποία καταστρέφει τον σύνδεσμο και το οστό που κρατούν το δόντι στη θέση του.
Σε αυτό το σημείο μπορεί να εμφανίσετε πόνο στα ούλα, αποστήματα (μολυσμένους θύλακες με πύον) και απώλεια του δοντιού.
Λάβετε μέτρα: Μη βουρτσίζετε έντονα. Το βούρτσισμα των δοντιών θα πρέπει να είναι ένα απαλό μασάζ, όχι ένα έντονο τρίψιμο. Επίσης: Φροντίστε να βουρτσίζετε τα δόντια σας και να χρησιμοποιείτε οδοντικό νήμα τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα και πηγαίνετε στον οδοντίατρό σας σε τακτική βάση.
«Η ουλίτιδα μπορεί να αντιστραφεί. Και μόλις θέσουμε την περιοδοντίτιδα υπό έλεγχο, μπορούμε να εμποδίσουμε την επιδείνωσή της, εφόσον διατηρούμε καλή υγιεινή των δοντιών και πηγαίνουμε τακτικά στον οδοντίατρο για βαθύ καθαρισμό», αναφέρει η δρ Thompson.
«Αν έχετε χάσει δόντια από την ουλίτιδα, μπορεί να χρειάζεστε χειρουργείο, οστικά μοσχεύματα, εμφυτεύματα δοντιών ή μια σταθερή ή αφαιρούμενη γέφυρα».
2. Μετατόπιση των δοντιών
Δεν είναι εύκολο να το παρατηρήσετε κοιτάζοντας απλώς το χαμόγελό σας, αλλά τα δόντια σας μετατοπίζονται ελαφρώς καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής σας. Άλλωστε, τα δόντια μας υποβάλλονται σε έντονο στρες καθώς συνθλίβουν και αλέθουν την τροφή όταν τρώμε.
«Η πίεση της γλώσσας πάνω στα δόντια επίσης συμβάλλει στην ανεπαίσθητη μετατόπισή τους», εξηγεί η δρ Thompson. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτή η μετατόπιση μπορεί να προκαλέσει διαφορά στο δάγκωμα ή στην ομιλία σας.
Πιο σημαντική μετατόπιση των δοντιών –η οποία αλλάζει την εμφάνισή σας– προκαλείται από την ουλίτιδα ή την απώλεια οστού.
Λάβετε μέτρα: Συζητήστε με τον οδοντίατρό σας. Εάν η μετατόπιση είναι ήπια, μπορεί να σας χρειάζονται σιδεράκια, τα οποία ασκούν πίεση στα δόντια έτσι ώστε να αλλάξουν τη θέση τους.
Μην ανησυχείτε, τα σιδεράκια έχουν εξελιχθεί και δεν πονάνε τόσο πολύ όσο πριν από κάποια χρόνια. Μπορεί να μη χρειαστείτε σιδεράκια που κολλάνε στα δόντια – οι πλαστικοί νάρθηκες ευθυγράμμισης μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματικοί.
Εάν η μετατόπιση είναι μεγάλη, θα πρέπει πρώτα να αντιμετωπίσετε τα υποκείμενα προβλήματα, όπως την ουλίτιδα, προτού εξετάσετε το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσετε σιδεράκια.
3. Αλλαγή του χρώματος των δοντιών
Η γυαλιστερή λευκή εξωτερική στιβάδα των δοντιών, το σμάλτο (ή αδαμαντίνη), αλλάζει με την πάροδο του χρόνου.
Μπορεί να αρχίσει να γκριζάρει ή να κιτρινίζει από το κάπνισμα ή την κατανάλωση τροφών ή ποτών που λεκιάζουν τα δόντια (όπως ο καφές ή το τσάι). Το σμάλτο μπορεί επίσης να γίνει ελαφρώς ημιδιαφανές λόγω μιας αλλαγής του περιεχομένου του σε νερό ή λόγω του τριξίματος των δοντιών (το οποίο φθείρει το σμάλτο).
Λάβετε μέτρα: Για να λευκάνετε τα δόντια σας, θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε νάρθηκες λεύκανσης. Αυτοί που μπορείτε να αγοράσετε από τον οδοντίατρό σας –προσαρμοσμένοι στα μέτρα σας πλαστικοί νάρθηκες με λευκαντικές χημικές ουσίες– είναι οι πλέον αποτελεσματικοί.
Θα μπορούσατε επίσης να χρησιμοποιήσετε επενδύσεις, δηλαδή καλύμματα από πορσελάνη για την επιφάνεια μεμονωμένων δοντιών.
Αν υποψιάζεστε ότι τρίζετε τα δόντια σας τη νύχτα, δείτε τον οδοντίατρό σας, ο οποίος θα είναι σε θέση να ανιχνεύσει τα σημάδια του λεγόμενου βρουξισμού. Αν πράγματι τα τρίζετε:
«Φορέστε τη νύχτα το ειδικό μασελάκι για να προστατεύσετε τα δόντια σας από μελλοντική βλάβη κατά τον ύπνο», συνιστά η δρ Thompson. «Ένα προσαρμοσμένο στα μέτρα σας μασελάκι από τον οδοντίατρό σας θα είναι πιο γερό και πιο άνετο από τα μη συνταγογραφούμενα που μπορεί να βρείτε αλλού».
4. Μειωμένη αίσθηση πόνου στα δόντια
Μήπως τα δόντια σας είναι λιγότερο ευαίσθητα από ό,τι ήταν παλαιότερα; Αυτό μπορεί να είναι ευχάριστο αν θέλετε να πιείτε ένα κρύο ποτό ή αν χρειάζεστε κάποια οδοντιατρική επέμβαση. Όμως η μειωμένη ευαισθησία εμπεριέχει και κινδύνους.
Η μειωμένη αίσθηση πόνου στα δόντια οφείλεται στην πάχυνση της οδοντίνης, του πορώδους κίτρινου υλικού που βρίσκεται κάτω από το σμάλτο των δοντιών. Με την αύξηση της ηλικίας παρατηρείται συσσώρευση οδοντίνης.
«Καθώς αναπτύσσεται πάχυνση της οδοντίνης, τα νεύρα μέσα στα δόντια συρρικνώνονται. Αισθάνεστε λιγότερο τον πόνο, αλλά μπορεί επίσης να μην αντιληφθείτε τα προειδοποιητικά σημάδια της ανάπτυξης μιας κοιλότητας (κουφάλας) στα δόντια ή κάποιου άλλου προβλήματος που βρίσκεται σε εξέλιξη και μπορεί να προχωρήσει τόσο ώστε να φτάσει σε προχωρημένο στάδιο», επισημαίνει η δρ Thompson.
Λάβετε μέτρα: Συνεχίστε το καθημερινό βούρτσισμα και τη χρήση οδοντικού νήματος και κάντε καθαρισμό τουλάχιστον δύο φορές τον χρόνο. Όπως όλα τα προβλήματα υγείας, τα προβλήματα των δοντιών αντιμετωπίζονται πιο εύκολα αν εντοπιστούν νωρίς.
