Οταν διανύετε πλέον την έκτη ή την έβδομη δεκαετία της ζωής σας, ενδεχομένως να μοιράζετε καθημερινά τον χρόνο σας μεταξύ γηπέδου τένις, συνελεύσεων διοικητικών συμβουλίων ή γυρνώντας τον κόσμο με τα εγγόνια σας – δραστηριότητες οι οποίες φαινομενικά δεν συνάδουν με την ιδέα ότι ίσως είναι κατάλληλη στιγμή να απευθυνθείτε σε έναν γηρίατρο.
Αν όμως ασχολείστε ενεργητικά με την υγεία σας, όπως και με άλλους τομείς της ζωής σας, ένας γηρίατρος μπορεί πράγματι να είναι η ιδανική επιλογή.
Αυτοί οι παθολόγοι ακολουθούν επιπλέον εξειδίκευση στη φροντίδα ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω, και αξιολογούν τη «γενική εικόνα» κάθε ασθενούς, για να προσαρμόσουν τις συμβουλές και τις παρεμβάσεις τους στο σώμα-στον οργανισμό των ασθενών και αντίστοιχα στις κοινωνικές δομές που αλλάζουν.
Μάλιστα, ένας γηρίατρος, ο οποίος είναι πιθανό να σας παροτρύνει να φροντίσετε προβλήματα που σχετίζονται με τη γήρανση, τα οποία διαφορετικά θα αγνοούσατε, μπορεί να ενδείκνυται περισσότερο για τη μακροπρόθεσμη κατάσταση της υγείας σας απ’ ό,τι ένας γενικός γιατρός, ο οποίος ίσως θεωρεί ότι οι ηλικιωμένοι βαδίζουν πλέον προς τη δύση τους, λέει η δρ Suzanne Salamon, κλινική επικεφαλής Γεροντολογίας στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Beth Israel Deaconess Medical Center.
«Πολλές γυναίκες εκτιμούν το γεγονός ότι τις πιέζουμε να κάνουν διαγνωστικές εξετάσεις, όπως το σπινθηρογράφημα οστών, οι κολονοσκοπήσεις και οι μαστογραφίες, ενώ άλλοι γιατροί μπορεί να τους λένε ότι δεν τους είναι πλέον απαραίτητες», λέει η δρ Salamon.
«Επίσης, τις παρακινούμε να υποβάλλονται σε έλεγχο ακοής ή να δοκιμάσουν να φορέσουν ακουστικά –κάτι στο οποίο υπάρχει μεγάλη αντίσταση–, επειδή η διαφορά στη λειτουργικότητά τους θα είναι τεράστια».
Καίρια ματιά στα φάρμακα
Με το μέσο προσδόκιμο ζωής των Αμερικανίδων σήμερα να φτάνει μέχρι σχεδόν την ηλικία των 83 ετών, οι γηρίατροι είναι ίσως πιο σημαντικοί από ποτέ.
Η ειδικότητα αυτή επικεντρώνεται κατά κύριο λόγο σε προβλήματα υγείας, που όσο περνούν τα χρόνια γίνονται συχνότερα, όπως οι πτώσεις, η απώλεια ακοής, η ακράτεια, τα προβλήματα της μνήμης και η ανάγκη διαχείρισης πολλαπλών προβλημάτων υγείας και φαρμάκων.
Μετά τα 65, περισσότεροι από τους μισούς ενήλικες συνήθως πάσχουν από τρεις ή περισσότερες χρόνιες παθήσεις, όπως η υπέρταση, η καρδιοπάθεια, ο διαβήτης, η άνοια ή η αρθρίτιδα, σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Γηριατρικής.
Και επειδή σχεδόν 90% των ενηλίκων ηλικίας 65 ετών και άνω λαμβάνουν τουλάχιστον ένα συνταγογραφούμενο φάρμακο –και 54% αναφέρουν ότι παίρνουν τέσσερα ή περισσότερα–, η έμφαση που δίνουν σε αυτή την παράμερο της γήρανσης είναι ιδιαίτερα σημαντική, λέει η δρ Salamon.
Μετά τα 65, περισσότεροι από τους μισούς ενήλικες συνήθως πάσχουν από τρεις ή περισσότερες χρόνιες παθήσεις, όπως η υπέρταση, η καρδιοπάθεια, ο διαβήτης, η άνοια ή η αρθρίτιδα.
Ο γηρίατρος αξιολογεί πλήρως όλα τα φάρμακα, συνταγογραφούμενα και μη, και τα συμπληρώματα για κάθε ασθενή. Με αυτή την επιμελή ανάλυση επιδιώκεται ο προσδιορισμός των βέλτιστων δοσολογιών και ο εντοπισμός των φαρμάκων, που ενδεχομένως αλληλοεπικαλύπτονται ή προκαλούν επικίνδυνες παρενέργειες, όπως σύγχυση, αδυναμία ή αστάθεια.
Στο πλαίσιο της πρώτης επίσκεψής τους, «λέμε στις ασθενείς να φέρουν μαζί τους σε μια τσάντα όλα τους τα φάρμακα, όχι απλώς να τα καταγράψουν σε μια λίστα», λέει η δρ Salamon. «Εντυπωσιάζομαι από το πόσο συχνά οι ασθενείς έχουν πανομοιότυπα φάρμακα στην τσάντα τους, αλλά όχι στη λίστα τους, ενώ δεν γνωρίζουν καν τι φάρμακα παίρνουν».
Τα οφέλη υπερτερούν του στίγματος
Οι γηρίατροι αναφέρονται συχνά ως «πασαδόροι» στην περίθαλψη της υγείας, επειδή συντονίζουν τη θεραπεία κάθε ασθενούς μαζί με τους υπόλοιπους ειδικούς, βοηθώντας στη διαχείριση χρόνιων παθήσεων. Οι ειδικοί μπορεί επίσης να συστήσουν στους ασθενείς να αρχίσουν να παρακολουθούνται από γηρίατρο, αντί του παθολόγου τους, ο οποίος θα διαχειριστεί τη συνολική φροντίδα της υγείας τους, λέει η δρ Salamon.
«Σε περίπτωση που παρουσιαστεί κάποιο πρόβλημα με έναν ασθενή, πολλές φορές θα στείλω ένα email σε όλους τους υπόλοιπους ειδικούς, για να τους ενημερώσω για την άποψή μου ή να δω αν έχουν αντιρρήσεις ή συμβουλές», λέει η δρ Salamon.
Μπορείτε επίσης να ζητήσετε από τον παθολόγο σας να σας παραπέμψει σε έναν γηρίατρο, εάν εμφανίσετε νέα προβλήματα, όπως απώλεια μνήμης ή πτώσεις, και δύο γιατροί μπορούν να συνεργαστούν για να σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε αυτά τα προβλήματα.
Άλλο ένα σαφές όφελος: οι γηρίατροι συνήθως αφιερώνουν 30 λεπτά ή περισσότερα με τους ασθενείς στη διάρκεια μιας επίσκεψης, περίπου 50% περισσότερο από ό,τι το μέσο ραντεβού στο πλαίσιο της πρωτοβάθμιας φροντίδας, επισημαίνει η δρ Salamon.
Για πολλούς ανθρώπους, το μόνο εμπόδιο που αντιμετωπίζουν όσον αφορά την πρόσβαση στα πλεονεκτήματα ενός γηριάτρου είναι ο δισταγμός τους.
Παρότι κάθε μέρα σχεδόν 10.000 Αμερικανοί γίνονται 65 ετών, η γηριατρική φροντίδα εξακολουθεί να αποτελεί «μεγάλο στίγμα», παραδέχεται η δρ Salamon.
«Η μεταπολεμική γενιά εκτιμά το έργο των γηριάτρων, αλλά δεν τους αρέσει η λέξη», λέει.
Πολλοί θέλουν να γεράσουν στο σπίτι τους, αλλά δεν προετοιμάζονται
Αν και η πλειονότητα των ενηλίκων άνω των 50 ετών επιθυμούν να συνεχίσουν να ζουν στην τρέχουσα κατοικία τους όσο το δυνατόν περισσότερο, μια νέα δημοσκόπηση δείχνει ότι λίγοι έχουν προετοιμαστεί για αυτά τα ιδανικά γηρατειά στο σπίτι.
Η Εθνική ∆ημοσκόπηση για την Υγιή Γήρανση των ΗΠΑ, η οποία δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2022, περιλάμβανε διαδικτυακές και τηλεφωνικές απαντήσεις από 2.277 ενήλικες ηλικίας 50 έως 80 ετών. Αποκάλυψε ότι 88% ανέφεραν ότι η παραμονή στο σπίτι τους ήταν «πολύ» ή «κάπως» σημαντική. Μόνο όμως 15% των ερωτηθέντων είχαν σκεφτεί σοβαρά τις τροποποιήσεις που θα πρέπει ενδεχομένως να κάνουν στα σπίτια τους, για να μπορέσουν να περάσουν εκεί τα γηρατειά τους, όπως είναι η τοποθέτηση χειρολαβών στο μπάνιο τους ή η μεταφορά της κρεβατοκάμαρας στο ισόγειο.
«Οι άνθρωποι θέλουν πραγματικά να παραμείνουν στα σπίτια τους, όπου όλα τούς είναι οικεία», λέει η δρ Suzanne Salamon, κλινική επικεφαλής Γεροντολογίας στο Beth Israel Deaconess Medical Center. «Κάποιοι 80χρονοι ζουν στο ίδιο σπίτι για 50 χρόνια. Πολλά από αυτά τα σπίτια όμως έχουν έναν ή δύο επιπλέον ορόφους και οι σκάλες είναι επικίνδυνες».
Ένας γηρίατρος μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς να διερευνήσουν τι είδη υποστήριξης είναι διαθέσιμα για την περίπτωσή τους και να ενθαρρύνει την επικοινωνία μεταξύ ασθενών και συγγενών, ώστε να θέσουν στόχους για την παραμονή τους στο σπίτι και στη συνέχεια να τους υλοποιήσουν, λέει η δρ Salamon.
