Τ α στατιστικά στοιχεία για τις καρδιακές προσβολές είναι ανησυχητικά:
❱ Κάθε 40 δευτερόλεπτα σημειώνεται μία καρδιακή προσβολή στις ΗΠΑ.
❱ Κάθε χρόνο, περίπου 805.000 Αμερικανοί υφίστανται καρδιακή προσβολή – στο 75% των περιπτώσεων πρόκειται για πρωτοεμφανιζόμενη καρδιακή προσβολή.
❱ Ο μέσος όρος ηλικίας εμφάνισης μιας πρώτης καρδιακής προσβολής στους άνδρες είναι τα 65 έτη.
Αυτό όμως που προβληματίζει περισσότερο σχετικά με τις καρδιακές προσβολές είναι το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι δεν λαμβάνουν μέτρα για να προστατεύσουν τον εαυτό τους, δηλώνει ο δρ Deepak L. Bhatt, εκτελεστικός διευθυντής των Προγραμμάτων Καρδιαγγειακής Παρέμβασης του Κέντρου για την Καρδιά και τα Αγγεία στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Brigham and Women’s Hospital. «Η μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου είναι ο καλύτερος τρόπος πρόληψης των καρδιακών προσβολών», προσθέτει. «Υπάρχουν απλοί τρόποι για να γίνει αυτό, αλλά δυστυχώς πολλά άτομα δεν τους εφαρμόζουν όπως θα έπρεπε».
Ας δούμε πέντε τρόπους με τους οποίους μπορείτε να προστατεύσετε τον εαυτό σας από την καρδιαγγειακή νόσο και, επομένως, από πιθανές καρδιακές προσβολές, ώστε να μη γίνετε ένας ακόμη αριθμός στα προαναφερθέντα στατιστικά στοιχεία.
1. Κόψτε το κάπνισμα
Ο καπνός του τσιγάρου περιέχει περισσότερες από 7.000 χημικές ουσίες, οι οποίες, με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να καταστρέψουν τα αγγεία της καρδιάς και τα αιμοφόρα αγγεία.
Λάβετε υπόψη ότι, ακόμη και αν έχετε κόψει το τσιγάρο εδώ και χρόνια, η υγεία της καρδιάς σας μπορεί και πάλι να βρίσκεται σε κίνδυνο. «Εξαρτάται από το πόσο καπνίζατε και πριν από πόσο καιρό κόψατε το κάπνισμα. Ωστόσο, μπορεί να χρειαστεί μία δεκαετία ή και περισσότερο προκειμένου να αναστραφεί η βλάβη στην καρδιά, ενώ κάποιο τμήμα της βλάβης ενδέχεται να μην εξαφανιστεί ποτέ», εξηγεί ο δρ Bhatt. Οι μη καπνιστές διατρέχουν επίσης κίνδυνο. Η έκθεση στο παθητικό κάπνισμα μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες εκδήλωσης καρδιαγγειακής νόσου κατά 25-30%, σύμφωνα με έρευνα του FDA (Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ).
Κάντε το εξής. Εάν καπνίζετε, έστω και περιστασιακά, κόψτε το τώρα αμέσως. «Αυτό περιλαμβάνει τα πούρα και τα ηλεκτρονικά τσιγάρα», διευκρινίζει ο δρ Bhatt. Εάν χρειάζεστε βοήθεια για να το κόψετε, δείτε έναν γιατρό πρωτοβάθμιας περίθαλψης. Εάν ζείτε με καπνιστή, συζητήστε μαζί του σχετικά με τη διακοπή του καπνίσματος. (Για περισσότερες πληροφορίες, διαβάστε τον οδηγό της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ με τίτλο Quit Smoking for Good, ο οποίος διατίθεται στην ιστοσελίδα www.health.harvard.edu/qs.)
2. Μειώστε τη χοληστερόλη σας
Ακόμα και αν πιστεύετε ότι το επίπεδο της χοληστερόλης σας είναι καλό, η περαιτέρω μείωσή της μπορεί να σας προστατεύσει από την καρδιακή προσβολή. Όσο περισσότερη LDL (χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη) χοληστερόλη ρέει στο αίμα σας, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες εναπόθεσής της στις στεφανιαίες αρτηρίες.
Αυτές οι λιπώδεις εναποθέσεις, που ονομάζονται πλάκες, περιορίζουν τη ροή του αίματος. Ακόμη χειρότερα, μπορεί να υποστούν ρήξη (να σπάσουν). Όταν μια πλάκα υφίσταται ρήξη, απελευθερώνονται χημικές ουσίες που προάγουν γρήγορα τον σχηματισμό θρόμβου στο αίμα, ο οποίος μπορεί να εμποδίσει το αίμα –που μεταφέρει οξυγόνο– να φθάσει στον καρδιακό μυ. Το αποτέλεσμα: μια ενδεχομένως θανατηφόρος καρδιακή προσβολή.
Κάντε το εξής. Ελέγξτε το επίπεδο της χοληστερόλης σας. Ιδανικά, το επίπεδο της LDL στο αίμα θα πρέπει να είναι χαμηλότερο από 70 mg/dL. Όποιο κι αν είναι όμως το επίπεδο, η δραστήρια ζωή και η τήρηση μιας διατροφής μεσογειακού τύπου μπορούν να το μειώσουν. Αυτό δεν σημαίνει ότι κάθε άνδρας με επίπεδο LDL στο αίμα μεγαλύτερο από 70 mg/dL χρειάζεται στατίνη ή άλλη φαρμακευτική θεραπεία για τη μείωση της χοληστερόλης. «Οι άνδρες με χαμηλό κίνδυνο καρδιοπάθειας συχνά έχουν πολύ καλή εξέλιξη μέσω της υγιεινής διατροφής και της τακτικής άσκησης», σχολιάζει ο δρ Bhatt.
Επίσης, εστιάστε στο επίπεδο των τριγλυκεριδίων. Τα τριγλυκερίδια είναι ο πιο συχνός τύπος λίπους στον οργανισμό και μπορούν να μετρηθούν με μια εξέταση χοληστερόλης. Ιδανικά, το επίπεδο θα πρέπει να είναι κατώτερο από 150 mg/dL. Οι άνδρες με αυξημένο επίπεδο τριγλυκεριδίων και υψηλό κίνδυνο καρδιακής προσβολής μπορεί να ωφεληθούν από ένα συνταγογραφούμενο φάρμακο που ονομάζεται αιθυλεστέρας του εικοσιπενταενοϊκού οξέος.
3. Ρυθμίστε την αρτηριακή σας πίεση
Περίπου 62% των ανδρών ηλικίας 65-74 ετών έχουν υψηλή αρτηριακή πίεση. Ωστόσο, οι περισσότεροι δεν το γνωρίζουν. Οι τελευταίες κατευθυντήριες οδηγίες ορίζουν ότι ως φυσιολογική αρτηριακή πίεση θεωρείται αυτή που είναι μικρότερη από 120/80 χιλιοστόμετρα στήλης υδραργύρου (mm Hg), ενώ οι τιμές 120 έως 129/80 mm Hg θεωρούνται πλέον αυξημένες και οι τιμές 130 έως 139/80-89 mm Hg θεωρούνται υψηλές.
Και πάλι, στόχος δεν είναι απαραίτητα η επίτευξη μιας συγκεκριμένης τιμής, δηλώνει ο δρ Bhatt. «Το τέλειο είναι εχθρός του καλού», εξηγεί. «Ακόμη και αν δεν μπορείτε να επιτύχετε μια συγκεκριμένη τιμή, είναι καλό να την πλησιάσετε».
Κάντε το εξής. Η απώλεια του περιττού βάρους μέσω μιας χορτοφαγικής διατροφής και η τήρηση ενός προγράμματος τακτικής καρδιαγγειακής άσκησης και άσκησης με βάρη μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης. Μια άλλη προσέγγιση, που δεν χρησιμοποιείται επαρκώς, είναι η μείωση της κατανάλωσης αλατιού και άλλων πηγών νατρίου. Το υπερβολικό νάτριο στο αίμα δυσκολεύει τους νεφρούς να απομακρύνουν την περίσσεια νερού από το σώμα, γεγονός που αυξάνει την αρτηριακή πίεση.
Κόψτε τις αλατισμένες τροφές, όπως είναι το ψωμί, η πίτσα, τα αλλαντικά, οι έτοιμες σούπες, τα μπέργκερ και τα σάντουιτς από ταχυφαγεία. Επίσης, μην προσθέτετε αλάτι στο φαγητό. Αντί για αλάτι, χρησιμοποιήστε αρωματικά βότανα και μπαχαρικά, όπως βασιλικό, άνηθο, δεντρολίβανο, πιπερόριζα (τζίντζερ), κουρκουμά και κανέλα.
4. Κοιμηθείτε
«Ο κακός ύπνος οδηγεί σε κακή υγεία», δηλώνει ο δρ Bhatt. «Ο ανεπαρκής ύπνος και τα προβλήματα διαταραχής του ύπνου, όπως η άπνοια ύπνου και η αϋπνία, αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιοπάθειας». Οι περισσότεροι ενήλικες χρειάζονται τουλάχιστον επτά ώρες ύπνου. Ωστόσο, σε ό,τι αφορά την υγεία της καρδιάς, θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι δεν κοιμάστε υπερβολικά λίγο – ή υπερβολικά πολύ.
Μελέτη η οποία δημοσιεύθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2019 στο Journal of the American College of Cardiology και αφορούσε άτομα ηλικίας 40 έως 69 ετών διαπίστωσε ότι όσοι κοιμούνταν λιγότερο από έξι ώρες τη νύχτα είχαν 20% υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης μιας πρώτης καρδιακής προσβολής, σε σύγκριση με εκείνους που κοιμούνταν έξι έως εννέα ώρες. Ωστόσο, όσοι κοιμούνταν περισσότερο από εννέα ώρες είχαν 34% υψηλότερο κίνδυνο.
Κάντε το εξής. Κάντε εξέταση για άπνοια ύπνου εάν η σύντροφός σας παραπονιέται ότι ροχαλίζετε ή εάν αισθάνεστε συχνά κουρασμένος όταν ξυπνάτε. Εάν υποφέρετε από αϋπνία, κόψτε οποιαδήποτε έκθεση σε μπλε ηλεκτρικά φώτα –για παράδειγμα, στον φωτισμό ηλεκτρονικού υπολογιστή, τηλεόρασης, τηλεφώνου ή ταμπλέτας– τουλάχιστον δύο έως τρεις ώρες πριν από την ώρα του ύπνου. Έρευνες έχουν δείξει ότι το μπλε φως καταστέλλει τη μελατονίνη (την ορμόνη που ρυθμίζει τον κύκλο ύπνου-αφύπνισης) περισσότερο από άλλα είδη φωτός.
5. Μειώστε το άγχος σας
Το χρόνιο στρες μπορεί να αυξήσει τη φλεγμονή στο σώμα σας, η οποία με τη σειρά της μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση και να μειώσει την «καλή» HDL χοληστερόλη.
«Το στρες μπορεί να οφείλεται σε πολλές αιτίες, όπως προσωπικά θέματα, οικονομικά προβλήματα ή προβλήματα υγείας. Επομένως, είναι σημαντική η τακτική προσπάθεια διαχείρισης του στρες», συνιστά ο δρ Bhatt. Καθένας έχει διαφορετικούς τρόπους να αντιμετωπίζει το στρες, για παράδειγμα αποκτώντας ένα χόμπι ή ακολουθώντας κάποια μέθοδο άσκησης νου-σώματος, όπως γιόγκα, τσι γκονγκ, τάι τσι ή διαλογισμό.
Κάντε το εξής. Αφιερώστε τουλάχιστον μία ημέρα την εβδομάδα στη φροντίδα του εαυτού σας, κατά την οποία να ασχολείστε με τα χόμπι σας, να κάνετε διαλογισμό ή μασάζ. Αυτή η τελετουργία μπορεί να σας βοηθήσει να συνειδητοποιήσετε τη σημασία της μείωσης του στρες και να της δώσετε προτεραιότητα στην καθημερινή σας ζωή.
Πέντε συμπτώματα καρδιακής προσβολής
Τα κύρια συμπτώματα της καρδιακής προσβολής, σύμφωνα με την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία, είναι τα εξής:
❱ Πόνος ή αίσθηση πίεσης ή σφιξίματος στο κέντρο ή στην αριστερή πλευρά του θώρακα, που διαρκεί λίγο περισσότερο από μερικά λεπτά ή έρχεται και φεύγει.
❱ Αίσθηση αδυναμίας, ζάλης ή λιποθυμίας. Μπορεί επίσης να αισθανθείτε σαν να σας λούζει κρύος ιδρώτας.
❱ Πόνος ή ενόχληση στο σαγόνι, στον λαιμό ή στην πλάτη.
❱ Πόνος ή ενόχληση στον έναν ή και στους δύο βραχίονες ή ώμους.
❱ Δυσκολία στην αναπνοή. Αυτό μπορεί να συμβεί πριν από την ενόχληση στον θώρακα ή κατά τη διάρκειά της.
