Το τι επιλέγετε για φαγητό κάθε μέρα έχει μεγάλη επίπτωση στην καρδιαγγειακή σας υγεία. Ξέρατε όμως ότι οι διατροφικές επιλογές σας –σε συνδυασμό με τις επιλογές όλων των άλλων πολιτών– έχουν, επίσης, μεγάλο αντίκτυπο στην οικονομική υγεία της χώρας;
«Περίπου το 45% του κόστους που συνδέεται με τις καρδιοπάθειες, τα εγκεφαλικά επεισόδια και τον διαβήτη –αυτό που ονομάζουμε καρδιομεταβολικά νοσήματα– σχετίζεται με την ανθυγιεινή διατροφή», λέει ο καρδιολόγος δρ Thomas A. Gaziano, αναπληρωτής καθηγητής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ. Αυτό που πρέπει κυρίως να γνωρίζετε για την ανθυγιεινή διατροφή είναι το εξής: αυτά που δεν τρώτε μπορεί να είναι εξίσου σημαντικά με εκείνα που τρώτε.
Είναι κάτι που ανακάλυψαν ο ίδιος και οι συνεργάτες του όταν ανέλυσαν την επίδραση 10 ειδών τροφίμων (μεταξύ των οποίων τα φρούτα, τα λαχανικά, οι ξηροί καρποί, τα αναψυκτικά με γλυκαντικά και τα επεξεργασμένα κρέατα) προκειμένου να εκτιμήσουν το ετήσιο κόστος των καρδιομεταβολικών νοσημάτων που συνδέονται με τις μη βέλτιστες διατροφικές συνήθειες. Επέλεξαν τρόφιμα και θρεπτικά συστατικά που είναι γνωστό ότι έχουν θετική ή αρνητική επίδραση σε παράγοντες κινδύνου που συνδέονται με την καρδιοπάθεια, με βάση τα καλύτερα διαθέσιμα στοιχεία.
«Οι τροφές επηρεάζουν παράγοντες όπως η αρτηριακή πίεση, το σάκχαρο και η παχυσαρκία. Θέλαμε να μάθουμε ποιο θα ήταν το όφελος για τον κόσμο αν κατανάλωνε τη σωστή ποσότητα ορισμένων τροφών», εξηγεί ο δρ Gaziano .
Διατροφή και ανάλυση κόστους
Οι ερευνητές στηρίχθηκαν σε δεδομένα από την Εθνική Έρευνα Εξέτασης της Υγείας και της Διατροφής (National Health and Nutrition Examination Survey – NHANES), ώστε να δημιουργήσουν ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα ατόμων ηλικίας 35 έως 85 ετών που ζουν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Με βάση τις διατροφικές συνήθειες των αποκριθέντων, ανέλυσαν τον κίνδυνο που διέτρεχαν για καρδιομεταβολικά νοσήματα και υπολόγισαν το συνδεόμενο κόστος, με τη βοήθεια ενός μοντέλου το οποίο ανέπτυξαν και ονόμασαν CVD PREDICT. Στη συνέχεια υπολόγισαν ξανά το κόστος, εξετάζοντας την υπόθεση ότι τα άτομα κατανάλωναν τις πιο υγιεινές ποσότητες των 10 τροφίμων και θρεπτικών ουσιών. Το συμπέρασμα: κάθε χρόνο, η ανθυγιεινή διατροφή στοιχίζει στις ΗΠΑ κατά μέσο όρο 300 δολάρια ανά άτομο σε ιατρικές δαπάνες για καρδιομεταβολικά νοσήματα. Αυτό μεταφράζεται σε περισσότερα από 50 δις πανεθνικά. Μέχρι στιγμής, οι υψηλότερες δαπάνες (περίπου 84%) αφορούν την εντατική νοσηλεία – δηλαδή την αξία της αντιμετώπισης καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών, συμπεριλαμβανομένου του μισθολογικού κόστους όλου του προσωπικού, των εξετάσεων και ιατρικών παρεμβάσεων στα τμήματα επειγόντων περιστατικών και νοσοκομείων. Η μελέτη δημοσιεύθηκε πέρυσι στο επιστημονικό περιοδικό PLOS Medicine.
Τρώτε ξηρούς καρπούς!
Ποιες ήταν οι διατροφικές συνήθειες με τη μεγαλύτερη σημασία; Η κατώτερη της βέλτιστης πρόσληψη ξηρών καρπών, δημητριακών και ω3 λιπαρών οξέων από ψαρικά, τα οποία είναι πλούσια σε υγιεινά για την καρδιά λιπαρά. Οι ξηροί καρποί και οι σπόροι είναι επίσης καλές πηγές ινών, καθώς και βιταμινών και ιχνοστοιχείων.
Τα λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός και το σκουμπρί, είναι οι πλουσιότερες πηγές ω3. Αλλά για τα άτομα που δεν τρώνε ψάρι, πολλοί ειδικοί λένε πως οι φυτικές πηγές ω3 [όπως ο λιναρόσπορος, τα καρύδια, ο κολοκυθόσπορος (πασατέμπος) και τα έλαια σόγιας ή κανόλα] είναι εξίσου καλές. Δεν αποτελεί έκπληξη το ότι η κατανάλωση πολλών λαχανικών και φρούτων επίσης συνδέθηκε με χαμηλότερο κόστος, καθώς και μία μερίδα δημητριακών ολικής άλεσης ημερησίως.
Όσον αφορά τις τροφές που πρέπει να αποφεύγονται, οι δύο μεγαλύτεροι παράγοντες που συνέβαλαν σε υψηλότερο κόστος ήταν τα αναψυκτικά με γλυκαντικές ουσίες (όπως τα ανθρακούχα, οι χυμοί φρούτων και το τσάι με γλυκαντικά) και τα επεξεργασμένα κρέατα (όπως το λουκάνικο Φρανκφούρτης, το μπέικον, το σαλάμι, το ζαμπόν και τα λουκάνικα). Από καθαρά οικονομικής απόψεως, τα άλλα τρία συστατικά της διατροφής που ερευνήθηκαν –το κόκκινο κρέας, το νάτριο και τα πολυακόρεστα λιπαρά– δεν είχαν μεγάλη διαφορά. Αλλά από πλευράς ατομικής υγείας, είναι καλή ιδέα να στοχεύουμε στις βέλτιστες ποσότητες, σύμφωνα με τους περισσότερους διατροφολόγους-διαιτολόγους.
Συμβουλές που πρέπει να κρατήσετε
«Εάν θέλετε πράγματι να πετύχετε τη βέλτιστη καρδιαγγειακή υγεία, μπορείτε να στοχεύσετε στις ιδανικές ποσότητες και στις 10 κατηγορίες», λέει ο δρ Gaziano. Ή μπορείτε να επιλέξετε μία ή δύο κατηγορίες στις οποίες απέχετε περισσότερο από τις ιδανικές ποσότητες και να εστιάσετε σε αυτές. Πιστεύετε ότι το να αγοράζετε υγιεινές τροφές (ειδικά σολομό, αλλά και ξηρούς καρπούς και φρέσκα προϊόντα) στοιχίζει πολύ ακριβά; Μην ξεχνάτε ότι μπορείτε να εξοικονομήσετε χρήματα κρατώντας μακριά από το καλάθι σας τα επεξεργασμένα κρέατα και τα αναψυκτικά.
