Στα έξι εκατομμύρια ανέρχονται στις Ηνωμένες Πολιτείες τα άτομα που έχουν κολπική μαρμαρυγή, έναν γρήγορο, ακανόνιστο χτύπο της καρδιάς που συνήθως εκδηλώνεται και υποχωρεί χωρίς προειδοποίηση. Η κολπική μαρμαρυγή (ΚΜ) μπορεί να κάνει τον ασθενή να νιώθει ελαφριά ζάλη, δύσπνοια και μεγάλη κόπωση. Αυτό που προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία είναι το γεγονός ότι στα άτομα με ΚΜ ο κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου είναι τετραπλάσιος έως και πενταπλάσιος σε σχέση με εκείνα που δεν πάσχουν από αυτήν.
Υπάρχουν φάρμακα και επεμβάσεις που μπορεί να ανακουφίσουν από τα συμπτώματα της ΚΜ και να μειώσουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού. «Ωστόσο, οι ασθενείς συχνά ρωτούν εμένα και τους συναδέλφους μου αν κάποιοι παράγοντες του τρόπου ζωής μπορεί να κάνουν τη διαφορά στην κολπική μαρμαρυγή», λέει ο δρ Paul Zei, διευθυντής του Ολοκληρωμένου Προγράμματος για την Κολπική Μαρμαρυγή στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Brigham and Women’s Hospital. Η απάντηση είναι ναι – και μια προκλητική νέα μελέτη έχει ενισχύσει τις αποδείξεις σχετικά με τον ρόλο του αλκοόλ στα άτομα με ΚΜ (βλέπε «Αποχή από το αλκοόλ: βοηθάει την καρδιά να χτυπά σταθερά για περισσότερο;»).
Μια καλά γνωστή συσχέτιση
Τα νέα ευρήματα είναι μεταξύ των πρώτων που δείχνουν σαφή συσχέτιση μεταξύ ΚΜ και πρόσληψης αλκοόλ, επισημαίνει ο δρ Zei. Ωστόσο, οι ειδικοί γνωρίζουν από καιρό ότι η υπερβολική κατανάλωση οινοπνευματωδών μπορεί να βλάψει την καρδιά. Ένα «επεισόδιο» υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ –που ορίζεται ως η κατανάλωση τεσσάρων με πέντε ποτών σε διάστημα δύο ωρών– μπορεί να προκαλέσει επεισόδιο κολπικής μαρμαρυγής. Το φαινόμενο είναι γνωστό ως «σύνδρομο της καρδιοπάθειας των διακοπών», γιατί συνήθως συμβαίνει κοντά σε γιορτές και Σαββατοκύριακα, όταν κάποιοι άνθρωποι πίνουν υπερβολικά. Αυτό όμως μπορεί να συμβεί σε άτομα με ή χωρίς ΚΜ, ανεξάρτητα από το πόσο λίγο ή πολύ πίνουν συνήθως.
«Υπάρχουν στοιχεία ότι το αλκοόλ είναι τοξικό για τα κύτταρα του μυοκαρδίου και ότι μπορεί να οδηγήσει σε μεταβολές στη ροή του αίματος και στην ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς», παρατηρεί ο δρ Zei. Επιπλέον, τα άτομα που καταναλώνουν πολύ αλκοόλ μακροχρόνια αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο μυοκαρδιοπάθειας, μιας νόσου του μυοκαρδίου που επηρεάζει αρνητικά την ικανότητα της καρδιάς να προωθεί το αίμα.
Συμβουλές σχετικά με το αλκοόλ
Δεδομένου ότι τα οινοπνευματώδη είναι τόσο βαθιά ριζωμένα στον πολιτισμό μας, η πλήρης αποχή μπορεί να είναι δύσκολη για πολλούς ανθρώπους, λέει ο δρ Zei. «Ωστόσο, θεωρείται πιθανό ότι κάποιον κίνδυνο πρόκλησης κολπικής μαρμαρυγής επιφέρει οποιαδήποτε ποσότητα αλκοόλ», επισημαίνει. Διασφαλίζει ότι οι ασθενείς του με ΚΜ κατανοούν αυτόν τον κίνδυνο και συμβουλεύει εκείνους που απολαμβάνουν το αλκοόλ με μέτρο να επιχειρήσουν να το μειώσουν, ώστε να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο που διατρέχουν. Σε όσους έχουν ιδιαίτερη ευαισθησία (δηλαδή, παρουσιάζουν επεισόδια ΚΜ με την κατανάλωση ακόμα και μικρής ποσότητας αλκοόλ) συνιστά την πλήρη αποχή.
Τι άλλο επηρεάζει την κολπική μαρμαρυγή;
Η παχυσαρκία επίσης κάνει τα άτομα πιο επιρρεπή στην εκδήλωση ΚΜ. Ωστόσο, η απώλεια ακόμη και 10% του υπερβάλλοντος βάρους μπορεί να συμβάλει στον περιορισμό της ΚΜ. Επιπλέον, η απώλεια βάρους βελτιώνει τουλάχιστον τρεις άλλους σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για την ΚΜ (και τις καρδιοπάθειες γενικότερα): την υπέρταση, τον διαβήτη και την υπνική άπνοια, επισημαίνει ο δρ Zei.
Ο καφές είναι ακόμη ένα ρόφημα που συχνά συνδέεται με την ΚΜ. Ωστόσο, πρόσφατη μεγάλη μελέτη παρατήρησης διαπίστωσε ότι άτομα που καταναλώνουν ένα με τρία φλυτζάνια καφέ την ημέρα φαίνεται να έχουν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν ΚΜ. Είναι βέβαια πιθανό τα αποτελέσματα αυτά να προέκυψαν γιατί συχνά η συμβουλή προς τα άτομα με ΚΜ είναι να αποφεύγουν την καφεΐνη. Όπως και με το αλκοόλ, ορισμένοι άνθρωποι είναι ευαίσθητοι στην καφεΐνη. Επομένως αποφύγετέ την εάν παρατηρήσετε ότι επηρεάζει τον καρδιακό σας ρυθμό.
Αποχή από το αλκοόλ: βοηθάει την καρδιά να χτυπά σταθερά για περισσότερο;
Αυστραλοί ερευνητές μελέτησαν άτομα με κολπική μαρμαρυγή (ΚΜ), τα οποία ήταν επίσης τακτικοί πότες. Διαβάστε μια περίληψη των ευρημάτων, τα οποία δημοσιεύθηκαν, στο επιστημονικό περιοδικό New England Journal of Medicine:
❱ Ποιος: 140 ενήλικες με ΚΜ, κυρίως άνδρες, με μέσο όρο ηλικίας τα 63 έτη περίπου. Όλοι έκαναν μέτρια έως μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ, που έφθανε ή ξεπερνούσε τα 10 ποτά την εβδομάδα.
❱ Πώς: Οι ερευνητές όρισαν για τους μισούς συμμετέχοντες αποχή από το αλκοόλ και για τους άλλους μισούς συνέχιση των συνηθειών τους ως προς το ποτό. Για να εκτιμήσουν πότε εμφάνιζαν ΚΜ, ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να τους στέλνουν ηλεκτροκαρδιογραφήματα (ΗΚΓ) των 30’’ δύο φορές την ημέρα, καθώς και όποτε είχαν συμπτώματα ΚΜ. Τα ΗΚΓ, τα οποία καταγράφουν την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς, προήλθαν από διάφορες πηγές, μεταξύ των οποίων βηματοδότες και ειδικοί αισθητήρες που συνδέονται με έξυπνο κινητό τηλέφωνο.
❱ Τι: Κατά τη διάρκεια της εξάμηνης μελέτης, τα άτομα στην ομάδα της αποχής μείωσαν την εβδομαδιαία τους κατανάλωση αλκοόλ κατά μέσον όρο από 17 σε δύο ποτά την εβδομάδα. Η ομάδα ελέγχου επίσης μείωσε ελαφρώς την κατανάλωση από 16 σε λίγο πάνω από 13 ποτά την εβδομάδα κατά μέσον όρο.
❱ Κύρια ευρήματα: ΚΜ επανεμφανίστηκε στο 53% των ατόμων στην ομάδα της αποχής, συγκριτικά με 73% στα άτομα της ομάδας ελέγχου. Επίσης,
ο χρόνος μέχρι την επανεμφάνιση ήταν μεγαλύτερος στα άτομα της ομάδας της αποχής.
