Η επίσκεψη σε καρδιολόγο είναι η συνήθης πρακτική μετά από καρδιακή προσβολή ή άλλο σοβαρό καρδιολογικό πρόβλημα. Όμως, σε ορισμένες καταστάσεις, μπορεί να επιθυμείτε να συμβουλευτείτε έναν γιατρό που εξειδικεύεται στα καρδιολογικά προβλήματα, ακόμα και αν δεν έχετε περάσει μια δοκιμασία που σχετίζεται με την καρδιά σας.
«Παροτρύνουμε τα άτομα που έχουν οικογενειακό ιστορικό πρόωρης καρδιακής νόσου ή πολλούς παράγοντες κινδύνου για εκδήλωση καρδιοπάθειας να εξετάσουν το ενδεχόμενο αξιολόγησης της κατάστασής τους από έναν καρδιολόγο», εξηγεί η καρδιολόγος δρ Michelle O’Donoghue, επίκουρη καθηγήτρια στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ. Πρόωρη θεωρείται η καρδιακή προσβολή που παρουσιάζεται πριν από τα 55 έτη στον άνδρα ή πριν από τα 65 στη γυναίκα. Εάν έχετε έναν γονιό ή αδέλφια που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία, διασφαλίστε ότι το γνωρίζει ο γιατρός της πρωτοβάθμιας περίθαλψης που σας παρακολουθεί, καθώς οι πιθανότητες που έχετε να εκδηλώσετε κάποια καρδιοπάθεια είναι υψηλότερες από τον μέσο όρο.
Επιπρόσθετοι κίνδυνοι
Όσον αφορά τους ενήλικες χωρίς επιβαρυμένο οικογενειακό ιστορικό, ένας γιατρός της πρωτοβάθμιας περίθαλψης μπορεί να αντιμετωπίσει τις περισσότερες περιπτώσεις υψηλής χοληστερόλης ή υπέρτασης που δεν έχουν προκαλέσει άλλα προβλήματα. Τα άτομα όμως που έχουν και επιπρόσθετους παράγοντες κινδύνου, όπως παχυσαρκία ή διαβήτη, πιθανόν να θέλουν να υποβληθούν σε μια πιο εξειδικευμένη αξιολόγηση από καρδιολόγο. Οι ενήλικες με διαβήτη έχουν διπλάσιες έως τετραπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν κάποια καρδιοπάθεια απ’ ό,τι εκείνοι που δεν έχουν διαβήτη.
Οι γενικοί καρδιολόγοι βοηθούν τους ασθενείς να αντιμετωπίσουν την απόφραξη των αρτηριών, την αιτία που βρίσκεται πίσω από τις καρδιακές προσβολές και τα περισσότερα εγκεφαλικά επεισόδια. Επίσης, έχουν πιο ειδικές γνώσεις σχετικά με τη διάγνωση των διαταραχών του καρδιακού ρυθμού, των προβλημάτων στις βαλβίδες της καρδιάς και άλλων παθολογικών καταστάσεων στα αιμοφόρα αγγεία. Οι γιατροί αυτοί, συχνά, είναι οι πιο κατάλληλοι να αποφασίσουν εάν χρειάζεστε καρδιολόγο με ακόμα μεγαλύτερη εξειδίκευση (βλ. «Εξειδικευμένοι καρδιολόγοι»).
Εάν έχετε ένα ειδικό καρδιολογικό πρόβλημα, δείτε τις ιστοσελίδες των νοσηλευτικών μονάδων που βρίσκονται κοντά στο σπίτι σας. Πολλές πανεπιστημιακές –ή και μη– ιατρικές μονάδες έχουν εξειδικευμένες κλινικές οι οποίες αντιμετωπίζουν δύσκολα ελεγχόμενα επίπεδα χοληστερόλης, συγγενείς ανωμαλίες της καρδιάς, προχωρημένη καρδιακή ανεπάρκεια και άλλα ιδιαίτερα απαιτητικά προβλήματα. Εκεί μια ομάδα ειδικών μπορεί να είναι χρήσιμη.
Μια τάση προς την πρόληψη;
«Οι καρδιολόγοι αφιερώνουν πολύ χρόνο στην αντιμετώπιση ανθρώπων με εκδηλωμένη πλέον καρδιοπάθεια. Ωστόσο, αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο το πόσο σημαντικό είναι να στρέψουμε την προσοχή μας προς την πρόληψη», λέει η δρ O’Donoghue. Πέρυσι, στο επιστημονικό περιοδικό Journal of the American College of Cardiology, μια ομάδα ειδικών πρότεινε να καθιερωθεί μια νέα υποειδικότητα της καρδιολογίας, η προληπτική καρδιολογία. Οι ειδικοί αυτοί θα εστιάσουν στον έλεγχο των παραγόντων κινδύνου για την εκδήλωση καρδιοπάθειας, με τη χρήση φαρμάκων και με αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η μείωση του στρες και η βελτίωση των συνηθειών που αφορούν την άσκηση, τον ύπνο και τη διατροφή.
Δυστυχώς, η εκπαίδευση των περισσότερων γιατρών σχετικά με τη διατροφή στις ιατρικές σχολές είναι περιορισμένη, επισημαίνει η δρ O’Donoghue. Οι ειδικοί δεν συμφωνούν πάντα για το τι συνιστά την καλύτερη διατροφή· ωστόσο, πολλοί θεωρούν ότι μια διατροφή με πλήρεις τροφές και χορτοφαγική βάση είναι η καλύτερη προσέγγιση για την αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών παθήσεων. Εάν ο γιατρός σας δεν μπορεί να σας προσφέρει καθοδήγηση σχετικά με τη διατροφή, εξετάστε το ενδεχόμενο να συμβουλευτείτε έναν διαιτολόγο σε ένα ιατρικό κέντρο, νοσοκομείο ή πανεπιστημιακή κλινική είτε και εκτός αυτών. Μπορείτε επίσης να συμβουλευτείτε την ιστοσελίδα της Academy of Nutrition and Dietetics ( www.eatright.org/”www.eatright.org).
Εξειδικευμένοι καρδιολόγοι
Οι παρακάτω γιατροί έχουν λάβει εξειδικευμένη εκπαίδευση για την αντιμετώπιση διάφορων ειδών καρδιολογικών προβλημάτων:
■ Επεμβατικός καρδιολόγος. Εντοπισμός και αντιμετώπιση των αρτηριών που έχουν στένωση –στην καρδιά ή οπουδήποτε αλλού στο σώμα– και των βαλβίδων της καρδιάς που έχουν προβλήματα, με τη βοήθεια μικρών τομών και λεπτών
ευέλικτων σωλήνων, των καθετήρων.
■ Καρδιοχειρουργός. Πραγματοποίηση επεμβάσεων ανοιχτής καρδιάς, όπως η αορτοστεφανιαία παράκαμψη (bypass). Επιδιόρθωση ή αντικατάσταση βαλβίδων που δεν λειτουργούν καλά, συχνά σε συνεργασία με ιατρό εξειδικευμένο στην επεμβατική καρδιολογία. Επίσης, τοποθέτηση συσκευών που υποβοηθούν την καρδιακή λειτουργία. Οι καρδιοχειρουργοί με υψηλή εξειδίκευση πραγματοποιούν μεταμοσχεύσεις καρδιάς.
■ Καρδιολόγος – ηλεκτροφυσιολόγος. Διάγνωση και αντιμετώπιση διαταραχών του καρδιακού ρυθμού όπως η κολπική μαρμαρυγή, με τη βοήθεια ειδικών καθετήρων που καταστρέφουν πολύ μικρές περιοχές καρδιακού ιστού. Επίσης, εμφύτευση βηματοδοτών και καρδιομετατροπέων-απινιδωτών.
■ Ειδικός προχωρημένης καρδιακής ανεπάρκειας και μεταμοσχεύσεων καρδιάς. Αντιμετώπιση ασθενών με προχωρημένη καρδιακή ανεπάρκεια (που νοσηλεύονται πολλές φορές τον χρόνο), συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με συσκευές κοιλιακής (ή μηχανικής) υποβοήθησης (ώστε η καρδιά να συνεχίζει τη λειτουργία της ως αντλία), και ασθενών που είναι σε αναμονή ή έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση καρδιάς.
■ Ειδικός στις συγγενείς καρδιοπάθειες ενηλίκων. Αντιμετώπιση ενηλίκων που έχουν γεννηθεί με παθήσεις της καρδιάς, όπως έλλειμμα (ή αλλιώς «τρύπα») στο διάφραγμα μεταξύ των κοιλιών (μεσοκοιλιακή επικοινωνία) ή σε εκείνο μεταξύ των κόλπων (μεσοκολπική επικοινωνία) της καρδιάς.
