Στην ταινία Don’t Look Up του Άνταμ ΜακΚέι, λίγο πριν από την αναπόφευκτη καταστροφή της Γης από σύγκρουση με κομήτη, μια ομάδα προνομιούχων επιβιβάζεται σε διαστημόπλοιο διαφυγής που έχει σχεδιαστεί αποκλειστικά για λίγους εκλεκτούς. Η ταινία που κυκλοφόρησε το 2021, εν μέσω του παγκόσμιου ντιμπέιτ για την κλιματική αλλαγή, σχολιάζει την αλαζονεία των ελίτ που πιστεύουν ότι τα χρήματα και η τεχνολογία αρκούν για να τους σώσουν από την καταστροφή του πλανήτη. Το μοτίβο της διαφυγής των πλουσίων στο διάστημα εμφανίζεται σε αρκετές ταινίες, οι οποίες μέχρι πρόσφατα κατατάσσονταν στην κατηγορία της επιστημονικής φαντασίας. Ωστόσο, στις μέρες μας αυτά τα ταξίδια έχουν ξεφύγει πια από τη σφαίρα της φαντασίας.
Το 2021, την ίδια χρονιά που κυκλοφόρησε το Don’t Look Up, η Above Space Development Corporation εγκαινίασε εργοστάσιο στην Καλιφόρνια για να κατασκευάσει το πρώτο διαστημικό ξενοδοχείο με τεχνητή βαρύτητα, σε τροχιά μεταξύ Γης και Σελήνης. Το πιο φιλόδοξο σχέδιο της εταιρείας, που αναμένεται να ξεκινήσει το 2026, ονομάζεται Voyager Station και περιγράφεται ως ένα περιστρεφόμενο space hotel 300-400 επισκεπτών, με σουίτες, μπαρ, εστιατόρια και γυμναστήρια με θέα τον πλανήτη Γη.
Μπέζος, Μπράνσον και Μασκ
Μέχρι να γίνει εφικτή η μακροχρόνια διαμονή στο διάστημα, ο λεγόμενος «διαστημικός αγώνας των δισεκατομμυριούχων», δηλαδή ο ανταγωνισμός μεταξύ των Τζεφ Μπέζος, Ρίτσαρντ Μπράνσον και Έλον Μασκ, έχει φέρει τα εμπορικά ταξίδια πέρα από τη στρατόσφαιρά μας ακόμη πιο κοντά στην πραγματικότητα. Αν και ο διαστημικός τουρισμός είχε ξεκινήσει ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 και τις αρχές του 2000, όταν ο σοβιετικός σταθμός Mir και ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός φιλοξένησαν τους πρώτους μη επαγγελματίες αστροναύτες, σήμερα οι εταιρείες του είδους προσφέρουν λιγότερο ή περισσότερο σύντομες εμπειρίες, με πύραυλο ή αεροσκάφος, στα όρια της γήινης ατμόσφαιρας ή και λίγο παραπέρα.
Μετά την πρώτη επανδρωμένη δοκιμαστική πτήση της Virgin Galactic το 2021, στην οποία συμμετείχε κι ο ίδιος ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Ρίτσαρντ Μπράνσον, η εταιρεία διοργανώνει πτήσεις διάρκειας 2,5 ωρών με το SpaceShip Two, που απογειώνεται και προσγειώνεται όπως ένα συμβατικό αεροσκάφος. Οι πτήσεις εκτελούνται από το Spaceport America στο Νέο Μεξικό με δύο πιλότους και έξι επιβάτες και προσφέρουν τη θέα της γης από ψηλά και λίγα λεπτά έλλειψης βαρύτητας, με εισιτήριο που φτάνει τα 450.000 δολάρια.
Εννέα μόλις μέρες μετά τον Μπράνσον, ο ιδρυτής της Amazon Τζεφ Μπέζος πραγματοποίησε ανάλογο πειραματικό ταξίδι στις 20 Ιουλίου 2021 με ένα από τα διαστημόπλοια της Blue Origin. Έκτοτε, το New Shepard απογειώνεται κάθετα από το Launch Site One του Τέξας και φτάνει μέχρι τα 100 χλμ. πάνω από τη Γη, πέρα από τη λεγόμενη γραμμή Κάρμαν. Οι πτήσεις της Blue Origin χωρούν έξι άτομα και λειτουργούν αυτόματα, χωρίς πιλότους, ενώ η προσγείωση γίνεται με αλεξίπτωτα. Το κόστος, αν και δεν ανακοινώνεται επίσημα από την εταιρεία, υπολογίζεται μεταξύ 200.000 και 500.000 δολαρίων ανά επιβάτη, ενώ ορισμένα ρεπορτάζ κάνουν λόγο για θέσεις που έχουν πωληθεί σε δημοπρασία για 1,25 εκατομμύρια δολάρια η μία.
Από αυτό το «παιχνίδι» δε θα μπορούσε να λείπει ο πλουσιότερος άνθρωπος του πλανήτη, ο Έλον Μασκ, που ίδρυσε τη SpaceX, «για να βοηθήσει στη δημιουργία ενός μέλλοντος όπου όχι μόνο εκατοντάδες, αλλά χιλιάδες – και τελικά εκατομμύρια – άνθρωποι θα μπορούν να ταξιδεύουν από τη Γη για να ζουν και να εργάζονται στο διάστημα και σε άλλους πλανήτες». Προς το παρόν, τα ταξίδια με τα διαστημόπλοια Dragon της εταιρείας διαρκούν από 3 έως 18 ημέρες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και κοστίζουν 55 εκατομμύρια δολάρια.
Στα 82.000 πόδια με διαστημικά μπαλόνια
Υπάρχουν, ωστόσο, και πιο «προσιτές» επιλογές για ταξίδια με τα λεγόμενα διαστημικά μπαλόνια ή κάψουλες μηδενικής πίεσης, που είναι μάλιστα και λιγότερο επιβαρυντικές για το περιβάλλον από τα διαστημόπλοια. Μπαλόνια όπως το Spaceship Neptune της Space Perspective ή το γαλλικό Céleste της Zephalto, παρότι δεν φτάνουν ακριβώς στο διάστημα, ανεβαίνουν πάνω από τα 82.000 πόδια, προσφέροντας στους ταξιδιώτες τη δυνατότητα να δουν τη σφαιρική καμπύλη της Γης. Κι ενώ μια εκτόξευση διαστημοπλοίου παράγει εκατονταπλάσιο διοξείδιο του άνθρακα σε σύγκριση με μια μεγάλη αεροπορική πτήση, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ανά άτομο σε μια πτήση με Céleste υπολογίζεται σε 26,6 κιλά, όσο δηλαδή και ένα ταξίδι με αυτοκίνητο από το Παρίσι έως τη Λιλ, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της εταιρείας. Οι πτήσεις διαρκούν περίπου έξι ώρες και κοστίζουν 180.000 ευρώ, ενώ περιλαμβάνουν από γκουρμέ γεύματα και γευσιγνωσία κρασιών μέχρι και μαθήματα διαστημικής φωτογραφίας.
Αν αναρωτιέστε ακόμα αν θα προλάβει η γενιά μας την εποχή όπου τα ταξίδια στο διάστημα θα είναι τόσο προσιτά όσο μια υπερατλαντική πτήση, οι αναλύσεις πολλών εταιρειών για την αγορά διαστημικού τουρισμού δείχνουν ξεκάθαρα την τάση. Σύμφωνα με έκθεση της Northern Sky Research, αναμένεται ότι έως το 2031 περίπου 60.000 επιβάτες θα έχουν ταξιδέψει εκτός στρατόσφαιρας, ενώ μέχρι σήμερα όσοι έχουν αντικρίσει την καμπύλη της Γης από ψηλά είναι ελάχιστα περισσότεροι από 600. Ο αριθμός αυτός αποκαλύπτει πόσο κοντά βρισκόμαστε σε μια εποχή όπου το διάστημα δεν θα είναι πια προνόμιο λίγων εκλεκτών.
Κι αν αναρωτιέστε γιατί επιμένουμε να επεκταθούμε σε άλλους πλανήτες, η μόνη ελπίδα είναι, κοιτάζοντας τη Γη από ψηλά, να συνειδητοποιήσουμε τι πραγματικά αξίζει να προστατεύσουμε. Όπως συνέβη στην περίπτωση του ηθοποιού Ουίλιαμ Σάτνερ, γνωστού από το τηλεοπτικό σήριαλ Σταρ Τρεκ, ο οποίος μετά το ταξίδι του με διαστημόπλοιο της Blue Origin δήλωσε κατακλυσμένος από θλίψη και συμπόνια για «αυτό το όμορφο πράγμα που αποκαλούμε Γη».
