Παρά το γεγονός πως βρίσκω γοητευτική την κινηματογραφική κουλτούρα της Ιαπωνίας, ομολογώ πως δεν έχω εντρυφήσει στα υπόλοιπα πολιτιστικά παρακλάδια της χώρας. Ωστόσο, σκρολάροντας στο Facebook, κάθε φορά που πετυχαίνω τις αναρτήσεις του Τζαπανέσκ, μία από τις πιο ενδιαφέρουσες σελίδες που υπάρχουν στην πλατφόρμα, μαθαίνω και κάτι καινούργιο. Το περιεχόμενό της αποτελείται από μύθους που διαμορφώθηκαν τον 8ο αιώνα μ.Χ., πολεμικές ιστορίες, όπως η αντίδραση των Ιαπώνων βασιλέων στο τελεσίγραφο που έστειλε ο εγγονός του Τζένγκις Χαν, Κουμπλάι Χαν, τον 13ο αιώνα μ.Χ., συγκρίσεις ανάμεσα στην Ιαπωνία, την Ελλάδα και την Κύπρο, γλωσσολογικές επισημάνσεις και ταξιδιωτικές εμπειρίες. Κάθε ανάρτηση έχει το χιούμορ και την προσωπική ματιά του 38χρονου δημιουργού της σελίδας Ανδρέα Πατσαλίδη από τη Λεμεσό, με τον οποίο κάναμε μια συζήτηση λίγο πριν από το ταξίδι του στην Ιαπωνία και την κυκλοφορία του βιβλίου του «Τζαπανέσκ», το οποίο ακολουθεί τη φιλοσοφία της σελίδας.
Πώς η ιδέα πήρε σάρκα και οστά
Το πρώτο ερέθισμα για την Ιαπωνία ήρθε στην παιδική του ηλικία. Δεν παρακολουθούσε συστηματικά Pokemon ή Dragonball, αλλά διάβαζε ένα βιβλίο με εικόνες της ασιατικής χώρας που του είχε χαρίσει η μητέρα του. «Δεν συμπάθησα ποτέ τα βιβλία. Πάντα όμως μου άρεσαν οι εικόνες, οι οποίες αποτυπώνονταν στο μυαλό μου, όπως οι συγκεκριμένες. Ωστόσο, επειδή είμαι ένας άνθρωπος που δεν μπορώ να στρέψω το ενδιάφερον μου μόνο σε ένα πράγμα, “πηγαινοερχόμουν” στην Ιαπωνία. Ύστερα, λόγω της δουλειάς μου, το ενδιαφέρον μου αναπτύχθηκε εντελώς ξαφνικά».
Με μεταφραστικές σπουδές στην Κολωνία, ο Πατσαλίδης προτίμησε να στραφεί στο ταξιδιωτικό γραφείο της οικογένειας, όπου εργάζεται ως ταξιδιωτικός σύμβουλος με ειδίκευση στα ατομικά ταξίδια σε μακρινούς προορισμούς. Άλλωστε, είχε δείξει μεγάλο ζήλο για την οργάνωσή τους από πολύ μικρή ηλικία. «Απ’ όταν ήμουν 15 ετών, ο πατέρας μου μου ανέθεσε να φτιάξω μια εργασία για ένα ταξίδι στην Ισλανδία. Ξεκίνησα να βάζω πινέζες πάνω σε ένα χάρτη ανάλογα με το πού έχουν διαδραματιστεί ιστορίες της σκανδιναβικής μυθολογίας. Το τελικό σχεδιάγραμμα στο χάρτη ήταν ένα δρομολόγιο. Κάπως έτσι προκύπτει και η διαδρομή κάθε ταξιδιού».
Σταδιακά ο 38χρονος δημιουργός περιεχομένου ξεκίνησε να διαβάζει πιο συστηματικά μύθους και ιστορίες για την Ιαπωνία. Η ιδέα για το Τζαπανέσκ ξεκίνησε να διαμορφώνεται μέσα στην πανδημία, παίρνοντας έμπνευση από αντίστοιχες σελίδες, όπως «Η γεωγραφία είναι πολύ κουλ», «Τhe Trivialist» και «Archaeostoryteller». Το 2021, παρατηρώντας πως δεν υπήρχε περιεχόμενο γύρω από την Ιαπωνία, αποφάσισε να καλύψει αυτό το κενό με μια σελίδα με όνομα που παραπέμπει σε στυλ ιαπωνικό (εξού και το Τζαπανέσκ).
«Για να μπορέσω να υποστηρίξω όλο αυτό που είχε ξεκινήσει, έπρεπε σίγουρα να διαβάζω περισσότερο. Όχι για να το παίξω έξυπνος, αλλά για να μην κάνω σοβαρά λάθη στις θεματολογίες που ανεβάζω. Οπότε φρόντισα μέσα από τις ταξιδιωτικές μου εμπειρίες και όσα κομμάτια της ιστορίας με ενδιαφέρουν πολύ, να βάζω τις σκέψεις μου σε μία σειρά. Θεωρώ όμως ότι κινούμαι ακόμη με αργούς ρυθμούς. Η Ιαπωνία είναι ένα πολύ ειδικό περιεχόμενο, οπότε δεν περιμένω ότι κάποιος θα έχει τον ίδιο βαθμό ενδιαφέροντος με εμένα, ακόμα κι αν του αρέσουν οι αναρτήσεις μου».
Μύθοι και ιστορίες από την Άπω Ανατολή
Το Τζαπανέσκ μετράει μια κοινότητα σχεδόν 30.000 ακολούθων στο Facebook. Ο Πατσαλίδης έχει ήδη δημιουργήσει μια σειρά πόντκαστ με τίτλο «Ιστορίες από την Ιαπωνία», ενώ σε μερικές εβδομάδες, θα κυκλοφορήσει το πρώτο του βιβλίο που φέρει τον ίδιο τίτλο με τη σελίδα (εκδ. Black Griffin Books). Θα απαρτίζεται από ιστορίες και μύθους της Ιαπωνίας για όσους θέλουν να ανακαλύψουν αυτή τη χώρα με τη ματιά ενός ανθρώπου που διαβάζει πολύ και εξασκεί διαρκώς τεχνικές της αφήγησης. «Το βιβλίο ξεκινάει σε μια εποχή, στην οποία δεν υπήρχε καν η έννοια του χρόνου. Συνεχίζεται μέχρι περίπου το 200 μ.Χ., οπότε ξεκινάει η μετάβαση από τη μυθολογία στην ιστορία. Ύστερα, πιάνω το νήμα από το σημείο όπου οι Ιάπωνες έρχονται σε επαφή με τον βουδισμό τον 6ο αιώνα μ.Χ. Ανάμεσα σε άλλα, γράφω για μύθους στη σφαίρα του υπερφυσικού, που είναι ένα σημαντικό κεφάλαιο της ιαπωνικής λαογραφίας».
Στέκεται σε δύο μύθους. Ο ένας αφορά την ιστορία της γυναίκας του χιονιού, στην οποία πρωταγωνιστεί ένα εκδικητικό πνεύμα που μετατρέπει τους ανθρώπους που θα βρεθούν στο δρόμο του σε παγωμένα αγάλματα. Μάλιστα, μια διαφορετική εκδοχή της γράφτηκε και από το Λευκάδιο Χερν στη συλλογή «Καϊντάν: Ιστορίες και μελέτες παράξενων πραγμάτων». Ο δεύτερος σχετίζεται με έναν γιγαντιαίο σκελετό, ο οποίος δημιουργείται από τα κόκαλα στρατιωτών που έμειναν άταφοι ή δεν τους κήδεψαν με τιμές. Σκοπός του μύθου ήταν να συνετίσει τους μεγαλοφεουδάρχες, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν τους ανθρώπους, για να κάνουν πολέμους. «Υπάρχουν πάρα πολλές ιστορίες που μοιάζουν πολύ μεταξύ τους. Κάποιες θα μπορούσαν να έχουν γραφτεί από Έλληνες, Κορεάτες, Κινέζους, Άραβες. Ανεξάρτητα από τη κοινωνική θέση και την προέλευση του καθενός, οι λαοί σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο. Έχουν τα ίδια πάθη και τις ίδιες δεισιδαιμονίες».
Ένας τρόπος σύνδεσης
Σύντομα, ο Πατσαλίδης θα αναχωρήσει εκ νέου για την Ιαπωνία, σε μια σειρά από ταξίδια που έχει διοργανώσει, ικανοποιώντας το ενδιαφέρον εκατοντάδων ακολούθων του Τζαπανέσκ. «Σκέψου πως οι θέσεις και για τα επόμενα ταξίδια τον Μάρτιο και τον Μάιο του 2026 είναι ήδη κλεισμένες. Δεν είμαι σίγουρος αν πρέπει να συνδέσω την επαγγελματική μου δραστηριότητα με τις αναρτήσεις μου, διότι στον κόσμο δεν αρέσει να του “πουλάς’’ ένα ταξίδι με αυτό τον τρόπο».
Όπως αποδεικνύουν οι ταξιδιωτικές εμπειρίες που μοιράζεται με το κοινό του, όσο και οι ιστορίες που συγκέντρωσε στο βιβλίο του, η δράση του Τζαπανέσκ ξεπερνά τα όρια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Δεν είναι πια μόνο μία σελίδα με ενδιαφέρουσες αναρτήσεις που καταλύουν τα στερεότυπα γύρω από την ιαπωνική κουλτούρα, αλλά ένας τρόπος σύνδεσης της ιντερνετικής κοινότητας με μια χώρα που πάντοτε προξενεί μεγάλο ενδιαφέρον.
Το Τζαπανέσκ του Ανδρέα Πατσαλίδη θα κυκλοφορήσει στις αρχές Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Black Griffin Books. Ακολουθήστε το Τζαπανέσκ σε Facebook, Instagram, YouTube και Spotify.
